Puszcza Jaktorowska

Puszcza Jaktorowska – kompleks leśny w województwie mazowieckim^[1], na południowy wschód od Żyrardowa i północ od Radziejowic^[1][2], nad rzeką Pisią^[2], złożony głównie z borów sosnowych, dębowych i nielicznych brzozowych^[1][2]. Obecnie mocno zniszczony na skutek rabunkowej eksploatacji^[2][1].

Obecnie kompleks Puszczy Jaktorowskiej zajmuje niewielki obszar^[2], dawniej jednak był bardzo rozległy. W XV wieku puszcza zajmowała ok. 900 km²^[3] i była ulubionym miejscem polowań książąt mazowieckich, a następnie królów polskich^[3]. Razem z Puszczą Bolimowską i Puszczą Korabiewską do XVI wieku tworzyła jednolity obszar leśny, łączący się z Puszczą Kampinoską^[4]. Obecnie powierzchnia zajmowana przez Puszczę Jaktorowską skurczyła się do ok. 200 km²^[5].

Od początku XV wieku była główną ostoją turów, chronioną na mocy prawa królewskiego^[2]. Tu też, w 1627 roku, padła, z przyczyn naturalnych, ostatnia samica tego gatunku^[1][2]. Wydarzenie to upamiętnia pomnik w Jaktorowie, odsłonięty w roku 1972^[1][2].