Plagi egipskie
dziesięć klęsk sprowadzonych na Egipt przez Boga Jahwe (rozdz. 7–12, Księga Wyjścia, Biblia)
Plagi egipskie (hebr. מכות מצרים, Makot Micrajim), plagi biblijne lub dziesięć plag (hebr. עשר המכות, Eser Ha-Makot) – dziesięć klęsk sprowadzonych na Egipt przez Boga Jahwe, opisanych w biblijnej Księdze Wyjścia, w rozdziałach 7–12. Miały one skłonić faraona, by zgodził się na opuszczenie jego państwa przez Izraelitów[1][2].
Rodzaj i kolejność
edytujCharakter poszczególnych plag oraz ich następstwo według Biblii[3]:
- (Wj 7,14–25) przemiana wody Nilu w krew (דָם „dam”)
- (Wj 7,26–8,11) żaby (צְּפַרְדֵּים „cfardeim”, w innych wersjach przypuszcza się, iż to były gady)
- (Wj 8,12–15) komary (כִּנִּים „kinim”)
- (Wj 8,16–28) muchy (עָרוֹב „arow”) – pierwsza plaga, która nigdy nie dotknęła Izraelitów mieszkających w Goszen
- (Wj 9,1–7) pomór bydła (דֶּבֶר „dewer”)
- (Wj 9,8–12) wrzody (שְׁחִין „szchin”)
- (Wj 9,13–35) grad (בָּרָד „barad”)
- (Wj 10,1–20) szarańcza (אַרְבֶּה „arbe”)
- (Wj 10,21–29) ciemność (חוֹשֶך „choszech”), stąd „egipskie ciemności”
- (Wj 11,1–12,36) śmierć pierworodnych (מַכַּת בְּכוֹרוֹת „makat bechorot”).
Kultura
edytujMuzyka
edytuj- 1984 – tekst utworu Creeping Death zespołu Metallica został napisany z perspektywy anioła śmierci, który opisuje 10 plag egipskich[4].
- Jedna z plag – śmierć pierworodnych – jest wspomniana w utworze amerykańskiego jazzmana Louisa Armstronga Go Down Moses[5].
Kinematografia
edytuj- 1923 – niemy film Cecila B. DeMille’a Dziesięcioro przykazań[6].
- 1956 – remake niemego filmu w reżyserii Cecila B. DeMille’a Dziesięcioro przykazań[7].
- 1971 – horror Odrażający dr Phibes z udziałem aktora Vincenta Price’a. Anton Phibes mści się za śmierć żony, wymyślając wyszukane morderstwa oparte na starotestamentowych dziesięciu plagach egipskich[8].
- 1998 – animowany film Książę Egiptu[9].
- 1999 – w 18 odcinku 10 sezonu Simpsonów pt. Opowieści biblijne Simpsonów opowiedziana jest historia o plagach egipskich i historii wyjścia z Egiptu w alternatywnej wersji[10].
- 1999 – horror Mumia. Obudzona mumia przynosi ze sobą 10 plag egipskich[11].
- 2000 – w serialu animowanym Głowa rodziny w jednym z odcinków pokazano plagi egipskie. W tej wersji plagi dotknęły tylko jedną rodzinę[12].
Gry wideo
- gra Rusty Lake Paradise oparta jest na fabule dotyczącej dziesięciu plag egipskich[13].
- W grze South Park: Kijek Prawdy występuje klasa bojowa „Żyd” ze zdolnością „Klątwa egipska”, która polega na sprowadzeniu na przeciwnika wszystkich dziesięciu plag egipskich[14].
Przypisy
edytuj- ↑ Grzegorz Szamocki , Znaczenie cudów w Biblii, „Studia Gdańskie”, 21, 2007, s. 52–53 .
- ↑ Tomasz Koszarek , Plagi jako anty-kreacja. Odwrócony porządek stwarzania w kapłańskim opisie znaków egipskich, [w:] Roman Pindel, Sylwester Jędrzejewski (red.), Wokół oddziaływania tekstu biblijnego, Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II. Wydawnictwo Naukowe, 2016, s. 9–34, DOI: 10.15633/9788374385169.02, ISBN 978-83-7438-515-2 .
- ↑ Grzegorz Szamocki , „Palec to Boży” (Wj 8,15ab). Dlaczego palec, a nie ręka?, „Studia Gdańskie”, 15–16, 2002–2003, s. 5 .
- ↑ Metallica, Creeping Death [online], open.spotify.com [dostęp 2024-09-03] .
- ↑ Louis Armstrong, Go Down Moses (Let My People Go) [online], open.spotify.com [dostęp 2024-09-03] .
- ↑ Dziesięcioro przykazań [online], kat.kinomuzeum.eu [dostęp 2024-09-03] .
- ↑ The Ten Commandments. Cecil B. DeMille Motion Picture Associates (II). 1956-10-05. [dostęp 2024-09-03].
- ↑ The Abominable Dr. Phibes « HORRORPEDIA [online], web.archive.org, 2 maja 2014 [dostęp 2024-09-03] [zarchiwizowane z adresu 2014-05-02] .
- ↑ The Prince of Egypt (1998). [dostęp 2024-09-03].
- ↑ Simpsonowie s10e18 Opowieści biblijne Simpsonów (1999). [dostęp 2024-09-03].
- ↑ Mumia | Film | 1999. 2024-05-30. [dostęp 2024-09-03].
- ↑ If I’m Dyin', I'm Lyin'. Swinton O. Scott III, Peter Shin, Roy Allen Smith. Family Guy. 2000-04-04. [dostęp 2024-09-03].
- ↑ Rusty Lake Paradise na Steam [online], store.steampowered.com [dostęp 2024-09-03] (pol.).
- ↑ South Park™: The Stick of Truth™ na Steam [online], store.steampowered.com [dostęp 2024-09-03] (pol.).