Pierre Boulez
Pierre Boulez (ur. 26 marca 1925 w Montbrison, zm. 5 stycznia 2016 w Baden-Baden[1]) – francuski kompozytor, dyrygent i organizator życia muzycznego.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Wydawnictwo | |
Powiązania |
Cleveland Orchestra, Filharmonia Nowojorska, |
Odznaczenia | |
Uznawany za jednego z najwybitniejszych współczesnych dyrygentów. Ma na swoim koncie wiele występów i nagrań muzyki, głównie romantycznej, współczesnej i chóralnej.
Był jednym z głównych twórców powojennej awangardy, związanym z serializmem oraz muzyką elektroniczną. Sławę międzynarodową zdobył jako dyrygent, najpierw jako promotor Domains Musicales w swej ojczyźnie, następnie zostając gościnnym dyrygentem Cleveland Orchestra w 1967, a rok później – dyrektorem BBC Symphony Orchestra (do 1974) i New York Philharmonic (do 1977). W 1970 na zaproszenie prezydenta Francji Georges’a Pompidou został dyrektorem Institut de Recherche et de Coordination Acoustique/Musique (IRCAM) i sprawował tę funkcję do 1991. W 1976 r. założył Ensemble InterContemporain, zespół muzyczny specjalizujący się w wykonawstwie muzyki nowej, działający przy Philharmonie 2 w Paryżu.
W 1985 został laureatem prestiżowej duńskiej Nagrody Fundacji Muzycznej Léonie Sonning. W 2009 roku otrzymał Nagrodę Kioto w dziedzinie sztuki i filozofii[2].
Odznaczenia
edytuj- 1975 – Order Pour le Mérite (Niemcy)[3]
- 1979 – Honorowy Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego (Wielka Brytania)[4]
- 1983 – Odznaka Honorowa za Naukę i Sztukę (Austria)[5]
- 2001 – Krzyż Wielki Orderu Świętego Jakuba od Miecza (Portugalia)[6]
- 2012 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (Polska)[7][8]
Kompozycje
edytujDzieła kompozytorskie | ||
---|---|---|
Lata pracy | Tytuł dzieła | Forma muzyczna |
1972 -1974 | …explosante-fixe… | Utwór na instrumenty elektroniczne i tradycyjne |
1944 -1945 | Nocturne | Nokturn na fortepian |
1944 -1945 | Preludium, Tokata i Scherzo | Utwór fortepianowy |
1945 | Notations zestaw dwunastu utworów | Utwór fortepianowy |
1945 | Psalmodies, zestaw trzech utworów | Utwór fortepianowy |
1945 | Theme and Variations | Utwór fortepianowy |
1945 -1946 | Kwartet na 4 fale Martenota | Muzyka elektroniczna |
1946 | Sonata fortepianowa No. 1 | Sonata |
1946 | Sonatina na flet i fortepian | Sonatina |
1946 | Le visage nuptial na alt, sopran, 2 fale Martenota, fortepian i perkusję | Utwór wokalno-instrumentalny |
1947 -1948 | Sonata fortepianowa No. 2 | Sonata |
1948 | Le soleil des eaux | Musical |
1948 -1961 | Livre pour quatour | Kwartet smyczkowy |
1950 | Essais trzy utwory | Utwór na perkusję |
1950 -1951 | Polyphonie X | Utwór kameralny |
1950 -1965 | Le soleil des eaux | Utwór wokalno-instrumentalny |
1951 -1952 | Etudes | Muzyka elektroniczna |
1951 -1952 | Structures I | Duet fortepianowy |
1951 -1989 | Le visage nuptial | Utwór wokalno-instrumentalny |
1953 -1955 | Le marteau sans maître | Utwór wokalno-instrumentalny |
1955 | Orestie | Musical |
1955 | Symphonie mécanique | Muzyka filmowa |
1955 -1963 | Sonata fortepianowa No. 3 | Sonata |
1956 -1961 | Structures, Book II, for 2 pianos | Duet fortepianowy |
1957 | Le crépuscule de Yang Koueï-fei | Musical radiowy |
1957 -1958 | Improvisations sur Mallarmé II (trzecia część Pli selon pli) | Utwór na sopran, harfę, instrumenty klawiszowe i perkusję |
1957 -1962 | Improvisations sur Mallarmé I (druga część Pli selon pli) | Utwór na sopran i orkiestrę |
1958 | Poésie pour pouvoir | Muzyka elektroniczna z orkiestrą |
1958 -1968 | Figures – Doubles – Prisms | Utwór orkiestralny |
1959 -1960 | Tombeau (piąta część „Pli selon pli”) | Utwór na sopran i orkiestrę |
1959 -1984 | Improvisations sur Mallarmé III (czwarta część Pli selon pli) | Utwór na sopran i orkiestrę |
1960 -1990 | Don (pierwsza część Pli selon pli) | Utwór na sopran i orkiestrę |
1961 -1968 | Domaines, na klarnet i 21 instrumentów w sześciu grupach | Koncert na klarnet |
1961 -1968 | Domaines | Utwór na klarnet solo |
1962 | Mon Faust | Musical |
1965 | Éclat | Utwór na dziewięciu perkusistów i sześciu instrumentalistów |
1968 -1988 | Livre pour cordes | Utwór na orkiestrę smyczkową |
1969 | Pour Dr. Kalmus | Utwór na flet, klarnet, skrzypce, altówkę i wiolonczelę |
1970 | Éclat/Multiples (niedokończone) | Koncert na perkusję |
1970 -1986 | Cummings ist der Dichter | Utwór wokalno-instrumentalny |
1974 | Ainsi parla Zarathoustra | Musical |
1974 -1975 | Rituel: In Memoriam Bruno Maderna | Utwór orkiestralny |
1977 | Messagesquisse | Koncert skrzypcowy |
1978 -1980 | Notations I-IV | Utwór orkiestralny |
1980 -1984 | Répons | Muzyka elektroniczna z zespołem instrumentalnym |
1982 -1995 | Dialogue de l'ombre double | Muzyka elektroniczna z zespołem instrumentalnym |
1984 | Dérive I | Utwór na zespół instrumentalny |
1985 | Mémoriale | Koncert na flet |
1987 -1992 | Initiale | Utwór na orkiestrę dętą |
1988 -1990 | Dérive II | Utwór kameralny |
1991 | Anthèmes | Utwór na skrzypce solo |
1991 -1993 | …explosante-fixe… | Muzyka elektroniczna z zespołem instrumentalnym |
1995 -1998 | sur Incises | Utwór na zespół instrumentalny |
1997 | Anthèmes II | Utwór na skrzypce i instrument elektroniczny |
Przypisy
edytuj- ↑ Renaud Machart , Mort du compositeur et chef d’orchestre Pierre Boulez [online], lemonde.fr, 6 stycznia 2016 [dostęp 2016-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-06] (fr.).
- ↑ Pierre Boulez. Kyoto Prize. [dostęp 2018-10-03]. (ang.).
- ↑ Pierre Boulez. Orden Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste. [dostęp 2020-04-08]. (niem.).
- ↑ Michael Kennedy: The Concise Oxford Dictionary of Music. Oxford: Oxford University Press, 2004, s. 91. ISBN 0-19-860884-5.
- ↑ Anfragebeantwortung. parlament.gv.at. s. 1840. [dostęp 2020-01-28]. (niem.).
- ↑ Entidades Estrangeiras Agraciados com Ordens Portuguesas. Ordens Honoríficas Portuguesas. [dostęp 2020-04-08]. (port.).
- ↑ Wysokie odznaczenia za zasługi w upowszechnianiu twórczości Karola Szymanowskiego [online], paryz.msz.gov.pl, 15 grudnia 2012 [dostęp 2013-01-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-05-15] .
- ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2016-04-14] [zarchiwizowane z adresu 2024-06-30] .
Linki zewnętrzne
edytuj- ISNI: 0000000121468794
- VIAF: 108239968
- LCCN: n50042119
- GND: 118514024
- NDL: 00433982
- LIBRIS: jgvxxnr25pk7dtl
- BnF: 13891735n
- SUDOC: 02674404X
- SBN: CFIV037969
- NLA: 35020666
- NKC: jn20000600956
- BNE: XX873950
- NTA: 069268924
- BIBSYS: 90059641
- CiNii: DA00368074
- PLWABN: 9810616280205606
- NUKAT: n95211349
- J9U: 987007306086705171
- PTBNP: 26876
- CANTIC: a12202526
- LNB: 000024467
- NSK: 000197875
- BNC: 000082454
- BLBNB: 000618308
- KRNLK: KAC2020M1579
- LIH: LNB:OAj;=BQ
- RISM: people/30113892