Paweł Taranczewski
Paweł Maria Taranczewski (ur. 21 stycznia 1940 w Krakowie[1]) – polski malarz i filozof, profesor nauk plastycznych.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
21 stycznia 1940 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
malarz |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Wacława Józefa, malarza, i Wandy z Hryniewieckich h. Przeginia (1902–1958)[2][3]. W 1957 ukończył V Liceum Ogólnokształcącego im. Augusta Witkowskiego w Krakowie[3], w 1963 studia na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, w 1971 studia filozoficzne na Uniwersytecie Jagiellońskim[1][4][5]. W 1971 pracował jako asystent W Zakładzie Estetyki na Wydziale Filozoficznym UJ[1][6]. W latach 1982–1999 pracował w Zakładzie Rysunku Malarstwa i rzeźby na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej[5]. W 1988 obronił na Uniwersytecie Jagiellońskim pracę doktorską O płaszczyźnie obrazu napisaną pod kierunkiem Władysława Stróżewskiego[4]. W 1991 przeprowadził przewód kwalifikacyjny II stopnia na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie, w 1997 uzyskał tytuł profesora sztuk plastycznych[5][4]. W latach 1998–2010 był kierownikiem Katedry Historii i Teorii Sztuki na krakowskiej ASP, w latach 2000–2009 wykładał estetykę i zagadnienia sztuki XX wieku w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Od 2009 wykładał w Akademii Ignatianum w Krakowie[5], w latach 2010–2014 kierował tam Katedrą Estetyki[7].
Swoje malarstwo prezentował na kilkunastu wystawach indywidualnych i również kilkunastu zbiorowych[5]. Jego prace znajdują się w zbiorach m.in. Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Krakowa, Muzeum Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz w licznych kolekcjach prywatnych[8].
Od 1966 jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków[5], od 1972 członkiem Polskiego Towarzystwa Filozoficznego[5]. W 2006 został członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności, w latach 2010–2015 był dyrektorem VI Wydziału Twórczości Artystycznej PAU[5].
Mąż Marty Heleny Joanny hr. Tarnowskiej-Umińskiej h. Leliwa (ur. 1945), córki Eugenii Umińskiej, ojciec Dominiki (ur. 1965), Mateusza (ur. 1966) i Julii (ur. 1970)[2].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (26 września 2019)[9]
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (25 lutego 2018)[10]
- Odznaka „Honoris Gratia” (2023)[11]
- Krzyż „Pro Ecclesia et Pontifice” (29 maja 2021)[12]
Nagrody
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Edycja 1, wyd. Interpress, Warszawa 1984, s. 987.
- ↑ a b Paweł Maria Taranczewski M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-07-05].
- ↑ a b Stanisław Rodziński Paweł Taranczewski, [w:] Beata Bigaj-Zwonek, Barbara Hryszko, Sylwia Góra (red.) Sztuka, wartość, sacrum. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Pawłowi Taranczewskiemu, wyd. Akademia Ignatianum i WAM, Kraków 2016, s. 39–40.
- ↑ a b c Prof. przew. kwal. II Paweł Maria Taranczewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-07-05].
- ↑ a b c d e f g h Marta Taranczewska Kalendarium życia i twórczości Pawła Taranczewskiego, w: Beata Bigaj-Zwonek, Barbara Hryszko, Sylwia Góra (red.) Sztuka, wartość, sacrum. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Pawłowi Taranczewskiemu, wyd. Akademia Ignatianum i WAM, Kraków 2016, s. 25–35.
- ↑ Who is who w Polsce. Encyklopedia biograficzna z życiorysami znanych Polek i Polaków, Hübners blaues Who is Who, Zug 2007 (dodatek CD).
- ↑ Złota księga nauki polskiej w 100 rocznicę odzyskania niepodległości. Tom II. M-Ż, wyd. Mastermedia i Helion, Gliwice 2020, s. 580.
- ↑ a b Nagroda im. Witolda Wojtkiewicza 2023 dla Pawła Taranczewskiego - Karnet Kraków [online], karnet.krakowculture.pl [dostęp 2024-07-05] (ang.).
- ↑ M.P. z 2019 r. poz. 1099 „za wybitne zasługi w pracy naukowo-badawczej i dydaktycznej”.
- ↑ Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze – Gloria Artis.
- ↑ Związek Polskie Artystów Plastyków [online], www.zpapkrakow.pl [dostęp 2024-07-05].
- ↑ informacja o przyznaniu Krzyża „Pro Ecclesia et Pontifice":https://diecezja.pl/wydarzenia/inauguracja-roku-akademickiego-akademii-ignatianum/
- ↑ Paweł Taranczewski „Droga” – Nagroda im. W.Wojtkiewicza 2023 [online], www.radiokrakow.pl [dostęp 2024-07-05] (pol.).