Nilotynib
Nilotynib – organiczny związek chemiczny będący inhibitorem aktywności kinazy białkowej. Wskazany w leczeniu przewlekłej białaczki szpikowej u dorosłych pacjentów, u których występuje chromosom Philadelphia[1].
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
C28H22F3N7O | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
529,52 g/mol | ||||||||||||||||
| Wygląd |
biały lub jasnożółty bezwonny proszek | ||||||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||||||
| Numer CAS | |||||||||||||||||
| PubChem | |||||||||||||||||
| DrugBank | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||
| ATC | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Historia
edytujW czerwcu 2006 roku, w wyniku badań klinicznych fazy I stwierdzono, że nilotynib wykazuje relatywnie korzystny profil bezpieczeństwa oraz wysoką skuteczność w przypadku leczenia przewlekłej białaczki szpikowej opornej na imatinib. W badaniu tym 92% pacjentów (opornych lub nie reagujących na imatinib) uzyskało normalizację liczby krwinek białych po pięciu miesiącach leczenia[2] . W roku 2007 nilotynib został zarejestrowany w USA i Unii Europejskiej pod nazwą handlową Tasigna. W 2010 roku, opierając się na wynikach opublikowanego badania ENESTnd, badania klinicznego fazy III, które wykazało większą skuteczność nilotynibu nad imatinibem w zakresie osiąganych odpowiedzi na leczenie[3], FDA zatwierdziła nilotynib w leczeniu chorych z nowo rozpoznaną Ph+ przewlekłą białaczką szpikową (Ph + PBSz) w przewlekłej fazie.
Badanie II fazy sugeruje, że nilotynib może być skuteczny w leczeniu czerniaka z mutacją w genie c-KIT[4].
Mechanizm działania
edytujNilotynib jest inhibitorem aktywności kinazy tyrozynowej Abl onkoproteiny Bcr-abl, zarówno w liniach komórkowych, jak i pierwotnych komórkach białaczki z chromosomem Philadelphia. Wykazuje wysokie powinowactwo do miejsca wiązania ATP w sposób silnie hamujący niezmutowane białko Bcr-abl i podtrzymuje aktywność wobec 32/33 zmutowanych form Bcr-abl opornych na imatynib. W związku z wyżej opisaną aktywnością biochemiczną, nilotynib selektywnie hamuje proliferację i indukuje apoptozę w liniach komórkowych oraz w pierwotnych komórkach białaczki z chromosomem Philadelphia (Ph+) u pacjentów z CML.
Wskazania
edytuj- Leczenie dorosłych pacjentów z nowo rozpoznaną przewlekłą białaczką szpikową (CML, z ang. chronic myeloid leukaemia) w fazie przewlekłej z obecnością chromosomu Philadelphia w dawce 300 mg dwa razy na dobę,
- Leczenie dorosłych pacjentów z CML z chromosomem Philadelphia w fazie przewlekłej lub w fazie akceleracji, w przypadku oporności lub nietolerancji na uprzednie leczenie, w tym leczenie imatynibem, w dawce 400 mg 2 razy na dobę.
Przeciwwskazania
edytujNadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą.
Interakcje
edytujNależy unikać podawania nilotynibu z produktami leczniczymi, które są silnymi inhibitorami CYP3A4 (np. ketokonazol, itrakonazol, worykonazol, klarytromycyna, telitromycyna, rytonawir). Równoczesne stosowanie nilotynibu z produktami leczniczymi, które są silnymi induktorami CYP3A4 (np. fenytoina, ryfampicyna, karbamazepina, fenobarbital i ziele dziurawca zwyczajnego) prawdopodobnie zmniejsza narażenie na nilotynib w stopniu mającym znaczenie kliniczne.
Działania niepożądane
edytujNajczęstszymi niehematologicznymi działaniami niepożądanymi są wysypka, świąd, ból głowy, nudności, uczucie zmęczenia i bóle mięśni. Większość z tych działań ma nasilenie łagodne do umiarkowanego. Związane z leczeniem objawy toksyczności hematologicznej obejmują zahamowanie czynności szpiku kostnego: trombocytopenię, neutropenię i niedokrwistość.
Preparaty
edytujTasigna (Novartis)
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ E. Jabbour, J. Cortes, H. Kantarjian. Nilotinib for the treatment of chronic myeloid leukemia: An evidence-based review. „Core Evid”. 4, s. 207–213, 2010. PMID: 20694077.
- ↑ H. Kantarjian, F. Giles, L. Wunderle, K. Bhalla i inni. Nilotinib in imatinib-resistant CML and Philadelphia chromosome-positive ALL. „N Engl J Med”. 354 (24), s. 2542–2551, 2006. DOI: 10.1056/NEJMoa055104. PMID: 16775235.
- ↑ G. Saglio, D.W. Kim, S. Issaragrisil, P. le Coutre i inni. Nilotinib versus imatinib for newly diagnosed chronic myeloid leukemia. „N Engl J Med”. 362 (24), s. 2251–2259, 2010. DOI: 10.1056/NEJMoa0912614. PMID: 20525993.
- ↑ S.J. Lee, T.M. Kim, Y.J. Kim, K.T. Jang i inni. Phase II Trial of Nilotinib in Patients With Metastatic Malignant Melanoma Harboring KIT Gene Aberration: A Multicenter Trial of Korean Cancer Study Group (UN10-06). „Oncologist”. 20 (11), s. 1312–1319, 2015. DOI: 10.1634/theoncologist.2015-0161. PMID: 26424760.
Bibliografia
edytuj- EMEA: Nilotynib. Charakterystyka produktu leczniczego. [dostęp 2010-08-23]. (pol.).