Nieznajowa
Nieznajowa (j. łemkowski Незнайова) – łemkowska wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Sękowa, nad potokiem Zawoja dopływem Wisłoki.
| wieś | |
 Chatka w Nieznajowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo | |
| Liczba ludności (2009) |
0 |
| Kod pocztowy |
38-307[2] |
| SIMC |
1049209 |
Położenie na mapie gminy Sękowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |
 49°29′26″N 21°23′28″E/49,490556 21,391111[1]
| |
Wieś królewska starostwa bieckiego w powiecie bieckim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku[3]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Historia
edytujWieś była lokowana w 1546 r. na prawie wołoskim. W 1581 r. Nieznajowa składała się z 2 gospodarstw, w 1785 r. zamieszkiwało ją 296 grekokatolików i 7 żydów, w 1886 r. – 332 mieszkańców, zaś w 1936 r. – 250.
W 1780 r. wybudowano cerkiew greckokatolicką pw. śś Kosmy i Damiana. Użytkowano ją do 1930, kiedy wybudowano drugą cerkiew – prawosławną.
Wieś znana była w okolicy z odbywających się tu co 2 tygodnie targów (głównie handel bydłem) i jarmarków (4 razy do roku: na Wniebowstąpienie, 13 sierpnia, 10 września i 30 października). W 1928 r. greckokatoliccy mieszkańcy przeszli na prawosławie.[potrzebny przypis] W latach trzydziestych XX wieku działały tu dwa duże młyny. W 1938 r. we wsi było 60 domów, 2 cerkwie, kapliczka, poczta, leśniczówka, tartak parowy[4]. Po II wojnie światowej większość mieszkańców (Łemkowie) została wysiedlona [potrzebny przypis] do ZSRR, reszta przeniosła się do pobliskiego Czarnego. Po dawnych mieszkańcach zostały do dziś tylko nieliczne ślady zabudowań i kamienne łemkowskie krzyże przydrożne[5], a także kilkanaście cmentarnych nagrobków. Nie ocalała natomiast drewniana cerkiew Świętych Kosmy i Damiana, jedna z ładniejszych w okolicy. Zawaliła się w 1964 r. Niektóre jej elementy znajdują się w cerkwi-muzeum w Bartnem. Cerkiew prawosławną rozebrano przed 1956 r.
Obecnie w miejscowości znajduje się kilka zabudowań, w tym czynna okresowo chatka studencka („Chatka w Nieznajowej”[6]).
Szlaki piesze
Galeria
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 14 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 87154
- ↑ Krzywa, [w:] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 636 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, s. 94.
- ↑ Mapa „Jaśliska” 1:100 000, Wojskowy Instytut Geograficzny, Warszawa 1938
- ↑ galeria zdjęć z Nieznajowej (www.beskid-niski.pl)
- ↑ strona www Chatki (oraz informacje o miejscowości)
Bibliografia
edytuj- Beskid Niski. Przewodnik. Wyd. III. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, s. 347-348.
- Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wyd. II. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2011.
Linki zewnętrzne
edytuj- Voices of the past: Reconstruction of the vanished Nieznajowa community. geschichtswerkstatt-europa.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-23)].
- Nieznajowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 140.