Neubrandenburg
Neubrandenburg (pol. hist. Nowy Branibórz[1], Branibór Nowy[2]), Vier-Tore-Stadt[3] (pol. Miasto czterech bram) – miasto powiatowe w Niemczech w południowo-wschodniej części Meklemburgii-Pomorza Przedniego na Pojezierzu Meklemburskim, siedziba powiatu ziemskiego Mecklenburgische Seenplatte. Jest położone na północnym skraju jeziora Tollensesee w pobliżu miejsca, gdzie wypływa zeń rzeka Tollense. Miasto obejmuje także wzgórze Datzeberg, na którym wybudowano osiedle bloków mieszkalnych.
Neubrandenburg i Tollensesee | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||||
Burmistrz | |||||
Powierzchnia |
85,65 km² | ||||
Populacja (2013-12-31) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
0395 | ||||
Kod pocztowy |
17033, 17034, 17036 | ||||
Tablice rejestracyjne |
NB | ||||
Położenie na mapie Niemiec | |||||
Położenie na mapie Meklemburgii-Pomorza Przedniego | |||||
53°33′N 13°16′E/53,550000 13,266667 | |||||
Strona internetowa |
Gród Słowian Połabskich był wzmiankowany po raz pierwszy w 939 roku pod nazwą Brennaburg i w 948 roku jako Brendanburg. Fundacja miasta miała miejsce 4 stycznia 1248, kiedy margrabia brandenburski Jan I postanowił wybudować miasto strzegące północnych rubieży jego ziem. Od 1292 r. miasto jest częścią Meklemburgii.
Do dzisiaj zachowały się średniowieczne mury obronne wraz z czterema bramami miejskimi, które są wizytówką miasta („Neubrandenburg – miasto czterech bram”).
Miasto rozwijało się jako ośrodek handlowy aż do wojny trzydziestoletniej (1618–1648), kiedy to pozycja ta została utracona w wyniku nieustannych działań wojennych. Po wkroczeniu szwedzkiej armii Gustawa Adolfa do Niemiec miasto zostało obsadzone garnizonem szwedzkim, ale w 1631 r. zostało odbite przez siły Cesarskiej Ligi Katolickiej, której żołnierze dokonali masakry protestanckich żołnierzy.
Podczas II wojny światowej w granicach miasta Fünfeichen znajdowały się dwa niemieckie obozy jenieckie dla jeńców alianckich różnych narodowości: duży Stalag II-A i przyległy Oflag II-E/67 dla oficerów. W mieście znajdował się także obóz pracy przymusowej dla Sinti i Romów.
W 1945 roku po zajęciu niebronionego i w większości opuszczonego miasta, Armia Czerwona spaliła 80% zabudowy, a setki mieszkańców popełniło samobójstwa. Od tego czasu odbudowano wiele budynków o znaczeniu historycznym. Po wojnie, w latach 1945-1948, obóz specjalny NKWD Nr 9 mieścił się na terenie byłego Stalagu II-A.
Za czasów NRD w latach 1952–1990 stolica okręgu (Bezirk).
W mieście znajduje się stacja kolejowa.
W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, środków transportu, spożywczy, materiałów budowlanych, gumowy oraz farmaceutyczny[4].
-
Caspar David Friedrich – Neubrandenburg w porannej mgle
-
Caspar David Friedrich – Wschód słońca nad Neubrandenburgiem
Zabytki i atrakcje
edytuj- Neubrandenburg zachował w całości średniowieczne mury miejskie. W murze o wysokości 7 m i obwodzie 2,3 km znajdują się cztery ceglane bramy miejskie z XIV i XV wieku.
- Spośród bram najbardziej imponującą jest Stargarder Tor z charakterystycznym szczytem oraz filigranowymi maswerkami i rozetami.
- Ważnym zabytkiem jest gotycki ceglany kościół Marienkirche (Kościół Najświętszej Marii Panny lub Kościół Mariacki, Konzertkirche), ukończony w 1298 r. Kościół został prawie zupełnie zniszczony podczas wojny w 1945 r., ale został odrestaurowany w 1975 r. i obecnie mieści salę koncertową (otwartą w 2001 r.).
- Najwyższym budynkiem w mieście jest zbudowany w czasie NRD 56-metrowy Haus der Kultur und Bildung (HKB, Dom Kultury i Edukacji), otwarty w 1965 roku. Dzięki smukłemu wyglądowi zyskał przydomek Kulturfinger („palec kultury”).
Inne atrakcje to m.in. Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu.
Współpraca zagraniczna
edytujNeubrandenburg posiada następujące umowy partnerskie[5]:
- Collegno, Włochy od 1965 r.
- Flensburg, Szlezwik-Holsztyn od 1987 r.
- gmina Gladsaxe, Dania od 1990 r.
- Koszalin, Polska od 1974 r.
- Nazaret, Izrael od 1998 r.
- Nevers, Francja od 1973 r.
- Pietrozawodsk (Петрозаводск), Rosja od 1983 r.
- Villejuif, Francja od 1966 r.
- Yangzhou, Chińska Republika Ludowa od 1999 r.
Przypisy
edytuj- ↑ Antoni Rehman: Niżowa Polska opisana pod względem fizycznogeograficznym. Lwów: Drukarnia Ludowa, 1904, s. 348.
- ↑ ks. Stanisław Kozierowski: Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej. T. Zeszyt IIA. Poznań: 1937.
- ↑ Tytuł miasta.
- ↑ Neubrandenburg, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-31] .
- ↑ Współpraca międzynarodowa.