[go: up one dir, main page]

Mikołaj III (papież)

papież XIII-wieczny

Mikołaj III (łac. Nicolaus III, właśc. Giovanni Gaetano Orsini; ur. ok. 1210-1220 w Rzymie, zm. 22 sierpnia 1280 w Viterbo[1]) – papież w okresie od 25 listopada 1277 do 22 sierpnia 1280[2].

Mikołaj III
Nicolaus Tertius
Giovanni Gaetano Orsini
Papież
Biskup Rzymu
Ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

Państwo Kościelne

Data i miejsce urodzenia

ok. 12101220
Rzym

Data i miejsce śmierci

22 sierpnia 1280
Viterbo

Miejsce pochówku

Groty Watykańskie

Papież
Okres sprawowania

1277-1280

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Pontyfikat

25 listopada 1277

Życiorys

edytuj

Był synem Mattea Rossy Orsiniego (przywódcy wojsk papieskich, który uwięził kardynałów podczas elekcji Celestyna IV) i Perny Gaetani[1]. Innocenty V mianował go kardynałem diakonem kościoła św. Mikołaja[1], a Urban IV – zarządcą Sabiny i Kampanii, generalnym inkwizytorem oraz opiekunem franciszkanów i dominikanów[2]. Za czasów Jana XXI został archiprezbiterem bazyliki św. Piotra. Był dyplomatą papieskim. Wybrano go na konklawe w Viterbo, na którym doszło do aktów przemocy[3].

Zaraz po wyborze na Stolicę Piotrową, przekonał Karola Andegaweńskiego, by nie ubiegał się o kolejną kadencję senatora rzymskiego i wydał dekret (11 lipca 1278) mówiący, że żaden nie-Rzymianin nie może sprawować tej funkcji bez zezwolenia[1]. Wprowadził też papieską signorię – wybrał sam siebie na dożywotniego senatora[1]. Zdołał doprowadzić do ustalenia stałych granic Państwa Kościelnego, które przetrwały aż do XIX wieku, głównie dzięki podpisaniu konkordatu z królem Niemiec, Rudolfem I Habsburgiem (w którym Rudolf zrzekł się wszelkich roszczeń do Romanii)[1]. Aby ostatecznie pogodzić zwaśnione rody Habsbugów i Andegawenów, papież doprowadził do małżeństwa córki Rudolfa I, Klemencji, z wnukiem Karola I, Karolem Martelem[1].

Negocjował także z Michałem Paleologiem kwestię zjednoczenia kościołów – warunki, jakie wysłał były jeszcze ostrzejsze niż poprzednie – Mikołaj odmówił ekskomuniki łacińskich sprzymierzeńców Karola Andegaweńskiego w Bizancjum i wymagał obecności legata papieskiego w Konstantynopolu[1].

Zreformował procedury kancelarii papieskiej, mianował kilku nowych kardynałów. Rozstrzygnął spór ubóstwa franciszkańskiego, wybierając drogę pośrednią, wytyczoną przez św. Bonawenturę (bulla Exiit qui seminat)[1].

Założył Ogrody Watykańskie i zbudował "Capella Sancta Sanctorum" na Lateranie, a także odrestaurował bazylikę św. Piotra[2]. Zmarł na udar mózgu niedaleko Viterbo[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 281-283. ISBN 83-06-02633-0.
  2. a b c Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 103. ISBN 83-7006-437-X.
  3. "Poczet papieży" Michał Gryczyński

Bibliografia

edytuj