Mikołaj Biernacki
Mikołaj Biernacki pseud. Rodoć (ur. 6 czerwca 1836 w Cyganówce Zielenieckiej na Podolu[1], zm. 31 sierpnia 1901 we Lwowie) – polski poeta, satyryk, redaktor, współwłaściciel księgarni, wydawca, związany ze środowiskiem galicyjskich demokratów.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
Życie poety
edytujUrodzony 6 czerwca 1836 r. w Cyganówce Zielenieckiej pod Kamieńcem Podolskim w rodzinie ziemiańskiej. Ukończył Instytut Szlachecki i Kursy Prawne w Warszawie. Od 1856 do 1863 był urzędnikiem Komisji Spraw Wewnętrznych Królestwa Polskiego, następnie gospodarował w swoim majątku w siedleckiem. W 1874 przeniósł się do Galicji. Debiutował w 1876 tłumaczeniem piosenek Pierre-Jean de Bérangera (1780–1857). Współpracował z pismami humorystycznymi – krakowskim "Diabłem" i lwowskim "Szczutkiem". W 1877 roku wytoczono mu proces o sianie nienawiści wśród klas społecznych narodu.
Od 1878 r. mieszkał we Lwowie. W latach 1878–1881 redagował "Tydzień Literacki, Artystyczny, Naukowy i Społeczny". Był członkiem Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie. Z miłości do książek sprzedał swój majątek Boczów, by być współwłaścicielem Księgarni Polskiej (1878-1881) wraz z A.D. Bartoszewiczem. Redagował też "Tydzień Polski" w l. 1879-1881. Straciwszy majątek, pracował jako urzędnik.
Dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Natalia Szulc Holnicka, a po jej śmierci Helena Jordanówna - siostra Henryka Jordana. Miał z nią 4 dzieci: syna Edwarda i 3 córki[2].
Zmarł śmiercią samobójczą 31 sierpnia 1901 r. we Lwowie i został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.
Twórczość
edytujOd 1876 publikował w zeszytach utwory satyryczne o ogromnej różnorodności form poetyckich (wybór Piosnki i satyry[3] 1879), napotykając na trudności ze strony cenzury austriackiej. Jego satyry miały charakter polityczno-społeczny. Atakował ugodowość stańczyków i konserwatyzm szlachty, ośmieszał jej obyczajowość.
Opublikował m.in.: Piosnki i gawędy (1876), Satyry obyczajowe I (1880)[4], Satyry III (1890)[5], Satyry i fraszki XII (1894)[6], Satyry i fraszki w wyborach (1897[7], 1950), Pogadanki lwowskie[8].
Bibliografia
edytuj- Nowa Encyklopedia Powszechna, t. 1, Warszawa 1995, s. 462
- Popularna Encyklopedia Powszechna, Oficyna Wydawnicza Fogra. 1999 Kraków.
- Henryk Markiewicz: Pozytywizm. Wyd. VII. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 317-319, 449, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13849-3.
Literatura dodatkowa
edytuj- Adam Bar: Biernacki Mikołaj. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 2: Beyzym Jan – Brownsford Marja. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1936, s. 81–82. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0
Przypisy
edytuj- ↑ Patrz Cyganówka (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 721.
- ↑ Mikołaj Biernacki (Radoć) Czas 1901 nr 201 z 3 września s. 1
- ↑ Mikołaj Biernacki, Piosnki i satyry, 1879.
- ↑ Mikołaj Biernacki, Satyry obyczajowe 1, 1880 [dostęp 2019-01-17].
- ↑ Mikołaj Biernacki, Satyry 3, 1890 [dostęp 2019-01-17].
- ↑ Mikołaj Biernacki, Satyry i Fraszki. 12, 1894 [dostęp 2019-01-17].
- ↑ Mikołaj Biernacki, Satyry i fraszki: wybór, 1897 [dostęp 2019-01-17].
- ↑ Mikołaj Biernacki, Pogadanki lwowskie..., 1895 [dostęp 2019-01-17].
Linki zewnętrzne
edytuj- Utwory Mikołaja Biernackiego w bibliotece Polona