Marynarka Wojenna Federacji Rosyjskiej

Marynarka Wojenna FR jest przeznaczona do zbrojnej obrony interesów Rosji, prowadzenia wojny na morskim i oceanicznym teatrze działań wojennych. Jest w stanie prowadzić ataki nuklearne na cele naziemne wroga, niszczyć zgrupowania jego floty na morzu i w bazach, przerywać oceaniczne i morskie szlaki komunikacyjne, chronić własny transport morski, wspierać działania wojsk lądowych w operacjach na kontynentalnych teatrach działań wojennych, wysadzać desanty morskie, uczestniczyć w odparciu desantów przeciwnika, i wykonywać inne zadania^[1]. Rodzajami wojsk Marynarki Wojennej są: siły podwodne, siły nawodne, lotnictwo i obrona powietrzna marynarki wojennej, wojska rakietowo-artyleryjskie obrony wybrzeża, wojska obrony wybrzeża, piechota morska, a także wojska specjalne^[2].
Liczebność sił morskich Federacji Rosyjskiej w 1992 szacowano na 320 000 żołnierzy, w wyniku permanentnej redukcji, w latach 2007–2008 osobowy skład wynosił około 161 000 ludzi^[3].

Wprowadzony w 2008 „Plan przebudowy Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej do 2016 roku” oraz „Kierunków dalszego rozwoju do 2020 roku”, zakładał rozformowanie około 117 jednostek organizacyjnych. Zdecydowano sie na redukcję powielających się struktur w systemie dowodzenia. W wojskach brzegowych wprowadzono nowe etaty i rozwijano jednostki przyjęte z Wojsk Lądowych. W lotnictwie morskim formowano bazy lotnicze, a część potencjału powietrznego przekazano w podporządkowanie Sił Powietrznych i Obrony Przeciwlotniczej. Ponadto zreorganizowano systemu kształcenia kadr, instytucje centralne oraz system wsparcia i zabezpieczenia. Niektóre komponenty sił morskich podporządkowano dowództwom operacyjno-strategicznym^[4]. Flotę Czarnomorską i Flotyllę Kaspijską podporządkowano dowództwu Południowego Okręgu Wojskowego, Flotę Bałtycką dowództwu Zachodniego Okręgu Wojskowego, a Flotę Oceanu Spokojnego dowództwu Wschodniego Okręgu Wojskowego. Z dniem 15 grudnia 2014 Flota Północna uzyskała status okręgu wojskowego^[5].

W dniu święta rosyjskiej marynarki wojennej (26 lipca 2015) ogłoszona została nowa wersja doktryny morskiej państwa. Zakłada ona utrzymanie mocarstwowej pozycji Rosji na międzynarodowych akwenach oceanicznych^[6]. Wiązało się to z rozpoczęciem inwestycji mających na celu unowocześnienie floty i utrzymanie jej zdolności do prowadzenia operacji morskich i oceanicznych. Przyspieszono produkcję wielozadaniowych atomowych okrętów podwodnych projektu 885M Jasień-M („Kazań”, „Nowosybirsk”, „Krasnojarsk” i „Archangielsk”), atomowych okrętów podwodnych projektu 955 klasy Borej z rakietami R-30 Buława i konwencjonalnych okrętów projektu 677 Łada z torpedami 6TA kalibru 533 mm^[7].

Siły morskie podlegają bezpośrednio głównodowodzącemu Marynarki, który jest także zastępcą ministra obrony^[8]. W skład Marynarki Wojennej FR wchodzi pięć związków strategicznych^[9]:

• Flota Północna;
• Flota Bałtycka;
• Flota Czarnomorska;
• Flota Oceanu Spokojnego;
• Flotylla Kaspijska.

Wszystkie mają w swojej strukturze lotnictwo oraz inne rodzaje wojsk, co daje im możliwość samodzielnego prowadzenia operacji na wyznaczonym morskim teatrze działań wojennych. Pod względem funkcjonalnym dzieli się na: siły nawodne, siły podwodne, lotnictwo morskie oraz wojska brzegowe, w skład których wchodzi artyleria nadbrzeżna (w tym rakietowa) i piechota morska^[9].

• wojska brzegowe:
  • brzegowe wojska artyleryjsko-rakietowe:
    • transportery BTR-80;
    • kompleksy rakietowe «Redut»;
    • kompleksy rakietowe «Bał-E»;
    • kompleksy artyleryjskie «Bierieg»;
    • samobieżne haubice 2S1 «Goździk».
  • piechota morska.
• siły nadwodne:
  • lotniskowiec „Admirał Fłota Sowietskogo Sojuza Kuzniecow”;
  • fregaty rakietowe projektu 1135;
  • korwety rakietowe projektu 1234;
  • krążowniki rakietowe projektu 1144;
  • krążowniki rakietowe projektu 1164;
  • niszczyciele rakietowe projektu 956;
  • korwety projektu 11661;
  • małe poduszkowce desantowe projektu 12322.
• siły podwodne:
  • okręty podwodne projektu 877;
  • okręty podwodne projektu 941;
  • okręty podwodne projektu 949A;
  • okręty podwodne projektu 971.
• lotnictwo morskie:
  • łodzie latające Be-42;
  • samoloty Tu-142M;
  • samoloty Su-33;
  • śmigłowce Ka-29:
  • samoloty Tu-22M3.

Podlegający dowódcy Główny Sztab Marynarki odpowiedzialny jest za planowanie operacji morskich oraz przygotowanie długookresowych planów rozwoju floty.

Podstawowymi sekcjami sztabu są:

• sekcja operacji morskich;
• sekcja wywiadu;
• sekcja mobilizacyjna;
• sekcja łączności;
• sekcja zwalczania okrętów podwodnych;
• sekcja obrony powietrznej;
• zarząd walki radio-elektronicznej;

Marynarka Wojenna Federacji Rosyjskiej liczy ok. 180 000 oficerów, chorążych, podoficerów i marynarzy. W piechocie morskiej oraz artylerii nadbrzeżnej służy ok. 17 000 żołnierzy. W lotnictwie morskim ok. 25 000, a w morskich siłach strategicznych ok. 13 000 żołnierzy.

• Ukraina: Sewastopol
• Syria: Tartus
• Wietnam: Cam Ranh
• Abchazja: Oczamczyra

Dowódcy Marynarki Wojennej

• 1992–1997 – admirał floty Fieliks Gromow;
• 1997–2005 – admirał floty Władimir Kurojedow;
• 2005–2007 – admirał floty Władimir Masorin;
• 2007–2012 – admirał Władimir Wysocki;
• 2012-2016 – admirał Wiktor Czirkow;
• 2016-2019 admirał Władimir Korolow^[10].
• od 2019 – admirał Nikołaj Jewmienow^[11]

Szefowie Głównego Sztabu Marynarki Wojennej^[a]

• 1992–1996 – adm. Walentin Seliwanow;
• 1996–1997 – adm. Igor Chmielnow;
• 1997 – adm. Władimir Kurojedow;
• 1998–2005 – adm. Wiktor Krawczenko;
• 2005 – adm. Władimir Masorin;
• 2005–2009 – adm. Michaił Abramow;
• od 2009 – adm. Aleksandr Tatarinow.

•  
  Proporzec
•  
  Proporzec jednostek straży granicznej
•  
  Bandera wojenna
•  
  Bandera jednostek gwardii
•  
  Bandera jednostek pomocniczych
•  
  Bandera okrętów hydrograficznych
•  
  Bandera jednostek ratowniczych
•  
  Bandera jednostek wojsk wewnętrznych
•  
  Bandera jednostek straży granicznej
•  
  Bandera ministra obrony
•  
  Bandera szefa sztabu generalnego
•  
  Bandera naczelnego dowódcy marynarki wojennej
•  
  Bandera szefa sztabu marynarki wojennej
•  
  Bandera dowódcy floty
•  
  Bandera dowódcy flotylli lub eskadry
•  
  Bandera dowódcy grupy okrętów
•  
  Bandera naczelnego dowódcy straży granicznej
•  
  Bandera dowódcy floty straży granicznej
•  
  Bandera szefa FSB
•  
  Bandera dowódcy jednostek straży granicznej FSB

• Dzień Marynarki Wojennej (Rosja)

• Marek Depczyński: Rosyjskie siły zbrojne: od Milutina do Putina. Warszawa: Bellona SA, 2015. ISBN 978-83-11-13505-5.
• Tomasz Grabowski: Rosyjska siła. Siły Zbrojne i główne problemy polityki obronnej Federacji Rosyjskiej w latach 1991-2010. Częstochowa: Instytut Geopolityki, 2011. ISBN 978-83-61294-52-8.
• Robert Janik: Zmiany organizacyjno-funkcjonalne w Silach Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. W: Szymon Markiewicz (red.): Rosyjska wizja prowadzenia operacji militarnych. Warszawa: Akademia Sztuki Wojennej, 2018. ISBN 978-83-7523-671-2.
• Marek Żyła: Obwód Kaliningradzki w polityce bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. Warszawa: Akademia Sztuki Wojennej, 2018. ISBN 978-83-7523-643-9.