Kuoka krótkoogonowa

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisali w 1830 roku francuscy przyrodnicy – Jean René Constant Quoy i Joseph Paul Gaimard – nadając mu nazwę Kangarus brachyurus^[1]. Miejsce typowe to Zatoka Króla Jerzego w australijskim stanie Australia Zachodnia^{[1][9][10][11]}. Holotyp to zamontowana skóra i czaszka dorosłej samicy (sygnatura MNHN 1990-399) z kolekcji Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu; okaz typowy zebrany przez autorów opisu w październiku 1826 roku^[12]. Jedyny przedstawiciel rodzaju kuoka^[8] (Setonix), który zdefiniował w 1842 roku francuski zoolog René Lesson^[3].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[11].

• Setonix: łac. saeta lub seta „szczecina”; gr. ονυξ onux, ονυχος onukhos „pazur, paznokieć”^[13].
• brachyurus: gr. βραχυς brakhus „krótki”; -ουρος -ouros „-ogonowy”, od ουρα oura „ogon”^[14].

Kuoka krótkoogonowa występuje nieregularnie w południowo-zachodniej Australii Zachodniej od wschodniej części Perth do Stirling Range i Green Range na wschód od Albany; także wyspy Rottnest i Bald^[11].

Długość ciała (bez ogona) samic 39–50 cm, samców 43–54 cm, długość ogona samic 23,5–28,5 cm, samców 25–31 cm; masa ciała samic 1,6–3,5 kg, samców 2,7–4,2 kg^[15][16].

Kuoka krótkoogonowa zamieszkuje lasy tropikalne. Prowadzi nocny, ziemny tryb życia, dzień spędzając w gęstych zaroślach. Żyje w niedużych grupach rodzinnych. Jest roślinożercą, jej futro jest gęste, długie, szarobrązowe na głowie, rude na karku. Podczas kopulacji zostaje zapłodnionych wiele komórek jajowych, jednak tylko z jednej rozwija się zarodek. Ciąża trwa około miesiąca, po porodzie młode pozostaje w torbie matki przez około pół roku. Jeżeli nie przeżyje, z jednej z pozostałych zapłodnionych komórek rozwija się kolejny embrion. Kuoki krótkoogonowe żyją około 5 lat. Głównym zagrożeniem dla nich, prócz człowieka, są lisy (Vulpes vulpes).

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii VU (ang. vulnerable ‘narażony’)^[7].