Klemens X

Jego rodzicami byli Lorenzo Altieri i Vittoria Delfini^[2]. Pochodził ze starego szlacheckiego rodu, jego starszy brat Giambattista był kardynałem z nominacji Urbana VIII (1643). Emilio Altieri studiował nauki prawne, obronił doktorat utroque iure, a 6 kwietnia 1624 przyjął święcenia kapłańskie^[2]. Podjął pracę w dyplomacji papieskiej, pracował m.in. w nuncjaturze w Polsce^[1]. 29 listopada 1627 został mianowany biskupem Camerino (zastąpił w diecezji brata)^[2]. Pełnił kilka funkcji w administracji papieskiej, był m.in. gubernatorem Loreto i wizytatorem apostolskim całego Państwa Kościelnego^[2].

W latach 1644–1652 był nuncjuszem w Neapolu^[2]. W 1655 Kolegium Kardynalskie udzieliło mu pełnomocnictw dla uspokojenia napiętej sytuacji w Lombardii (w okresie sediswakancji po śmierci Innocentego X). Kolejny papież Aleksander VII powierzył mu dalsze funkcje w Kurii Rzymskiej, został m.in. sekretarzem Kongregacji Biskupów oraz konsultorem w Kongregacji Inkwizycji^[2]. Kilkakrotnie odmawiał przyjęcia nominacji kardynalskiej, ostatecznie został kardynałem z nominacji Klemensa IX 29 listopada 1669^[2]. Papież nie zdążył nadać mu tytularnego kościoła prezbiterskiego, gdyż zmarł już niespełna dwa tygodnie później, 9 grudnia.

Konklawe, rozpoczęte w grudniu 1669, stanęło przed trudnym zadaniem. Kilkakrotnie weto zgłaszali przedstawiciele Francji i Hiszpanii, wreszcie po pięciu miesiącach 29 kwietnia 1670 wybrano starszego wiekiem kardynała Altieriego, uchodzącego za kandydata kompromisowego^[3]. Przyjął on na cześć poprzednika imię Klemens X i został koronowany 11 maja 1670.

Najbardziej wpływową osobą na dworze nowego papieskim został przysposobiony bratanek Klemensa X, kardynał Paluzzo Paluzzi-Altieri, mianowany superintendentem Stolicy Apostolskiej^[1]. Wykorzystał on swoje stanowisko do wzbogacenia najbliższej rodziny, powszechne oburzenie budziła kosztowna budowa pałacu rodowego (Palazzo Altieri)^[3].

Dużym zagrożeniem w czasie pontyfikatu Klemensa byli Turcy^[1]. Papież usiłował zbudować koalicję przeciw nim i zwrócił się nawet o pomoc do króla Szwecji Karola XI, lecz bezskutecznie^[3]. Finansowo wsparł Jana Sobieskiego w walkach z Turkami, dzięki którym zostali oni pobici w bitwie pod Chocimiem w listopadzie 1673^[1]. Nie układały się natomiast stosunki papiestwa z Francją – król Ludwik XIV zapoczątkował wojnę z Holandią, tłumacząc papieżowi, że jego celem jest przywrócenie tam katolicyzmu^[3]. Jednak w 1674 roku Klemens zrozumiał, że Ludwik XIV go oszukał i rok później wysłał do Francji swoich legatów, jednak ich misja zakończyło się klęską^[3]. Król natomiast kontynuował zapoczątkowane za pontyfikatu Klemensa IX konfiskaty majątków kościelnych oraz przypisał sobie prawo obsady biskupstw francuskich^[3]. Wielokrotnie papież spotykał się z żądaniami monarchów europejskich, domagających się miejsc w Kolegium Kardynałów dla swoich przedstawicieli^[3].

Wśród świętych, ogłoszonych przez Klemensa X, byli m.in. współzałożyciel zakonu teatynów, Kajetan z Thieny, jezuita Franciszek Borgiasz czy pierwsza święta z Ameryki Południowej Róża z Limy^[3]. Beatyfikował natomiast męczenników z Gorkum, hiszpańskiego mistyka Jana od Krzyża oraz jeden z poprzedników na tronie papieskim, Piusa V^[3].

 

Papież, zmarły w wieku 86 lat, został pochowany w bazylice watykańskiej.

Kreował 20 kardynałów na sześciu konsystorzach.

• beatyfikowani i kanonizowani przez Klemensa X
• poczet papieży

• Richard P. McBrien, Leksykon papieży. Pontyfikaty od Piotra Apostoła do Jana Pawła II, Warszawa 2003
• Pope Clement X. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2013-09-08]. (ang.).

• Klemens X – dokumenty w bibliotece Polona