Kozioróg dębosz

Zasięg występowania tego gatunku obejmuje Europę, Azję Wschodnią i Afrykę Północną^[1]. W Polsce pokrywa się z zasięgiem dębu szypułkowego – występuje tylko na dębach szypułkowych i bezszypułkowych. Preferuje dobrze nasłonecznione, ponad 100-letnie drzewa, rosnące pojedynczo lub w niewielkich skupiskach. Lubi też stare, dobrze prześwietlone dąbrowy. Spotkać go można tylko na żywych drzewach.

Dorosły osobnik mierzy do 56 mm długości ciała. Czułki samicy są długości jej ciała, samca – o połowę dłuższe. Samica składa jaja w spękaniach kory. Larwy żerują początkowo w korze, gdzie spędzają pierwszą zimę, następnie w łyku i twardzieli. Z uszkodzonego drzewa wypływa sok, tworząc na korze ciemne przebarwienia. Czas rozwoju to około 3 lata, w drewnie przesuszonym – nawet do 5 lat. Larwa jest jasnożółta z rdzawą głową, dorasta do 10 cm. Łączna długość żerowiska dochodzi do 1 m. Przepoczwarczenie następuje jesienią, jednak wnętrze drzewa opuszcza dopiero od maja do początku września.

Drzewo zaatakowane przez tego owada jest bardziej podatne na choroby na skutek fizycznego uszkodzenia drewna.

Kozioróg dębosz w Polsce i krajach sąsiednich objęty jest ochroną gatunkową^[2]. Żeruje między innymi na drzewach będących pomnikami przyrody, również na Bartku, który też jest pod ochroną. Od kilkudziesięciu lat obserwuje się stały spadek populacji tego chrząszcza. Najliczniejsza populacja tego gatunku w Polsce występuje na terenie Parku Krajobrazowego Dolina Baryczy^[3].

•  
  Samiec
•  
  Stadia rozwojowe: larwy, poczwarka oraz dorosła samica
•  
  Państwa na terenie których stwierdzono występowanie gatunku

• Cerambyx
• chrząszcze Polski
• rezerwat przyrody Dębowiec