Konstanty Mrozowicki
Konstanty Stanisław Mrozowicki herbu Prus III (ur. ok. 1649, zm. 1717) – sekretarz królewski, prezydent Lubelskiego Trybunału Koronnego, ksiądz, administrator sede vacante Archidiecezji Lwowskiej, kanclerz kapituły metropolitalnej, oficjał, wikariusz generalny i archidiakon lwowski, proboszcz buski i rohatyński.
 Prus III | |
| sekretarz królewski | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia |
ok. 1649 |
| Data śmierci |
1717 |
| Ojciec | |
| Matka |
Jadwiga Oleśnicka herbu Radwan |
| Rodzeństwo | |
Życiorys
edytujSyn Jerzego, sekretarza królewskiego i pisarza ziemskiego halickiego oraz Jadwigi Oleśnickiej herbu Radwan, sędzianki bełskiej, urodził się około 1649 roku. Nauki pobierał w Kolegium Jezuickim we Lwowie, gdzie w 1668 roku wydał zbiór tekstów oratoryjnych przeznaczonych dla młodzieży „Messis oratoria e campo Eloquentiae collecta et in usum Poloniae Juventutis proposita anno ... 1668 in Collegio Leopoliensi S. J. scripta a Constantino Stanislao Mrozowicki”[1].
Wcześnie rozpoczął karierę na dworze królewskim Jana III Sobieskiego i podobnie jak ojciec, w młodym wieku został sekretarzem królewskim, poświęcił się jednak karierze duchownej. Po przyjęciu święceń kapłańskich rychło został członkiem Kapituły Metropolitalnej Lwowskiej[2] i jako jej członek w 1677 roku wziął udział w rokowaniach z władzami miasta Lwowa w sprawie rozliczeń z tytułu wypłaty okupu dla Turków w czasie oblężenia Lwowa w 1672 roku[3]. W 1680 roku w Grodzie Lwowskim darował swojemu bratu, Janowi Franciszkowi swoje części dziedziczne[4].
Przez około dwadzieścia lat pełnił godność archidiakona, w latach 1679–1686 był również kanclerzem kapituły metropolitarnej lwowskiej. W 1684 roku jako kanclerz kapituły przyjmował Jana III Sobieskiego w Jaworowie, gdy król z Marią Kazimierą rozpoczął swój szczęśliwy przyjazd na Ruś. Wówczas uzyskał u króla asygnację na sól drohobycką[2]. W latach 1681, 1685 i 1886 pełnił funkcję prezydenta Lubelskiego Trybunału Koronnego[5].
11 lipca 1695 roku obronił wyróżniająco dysertację doktorską z zakresu prawa na Akademii Zamojskiej (dyplom datowany na 14 lipca 1695 roku)[6][7][8].
19 stycznia 1686 roku król Jan III Sobieski wydał w Żółkwi przywilej, potwierdzający mianowanie Mrozowickiego na proboszcza w Rohatynie[9]. Od 1688 roku został również prepozytem buskim, które to beneficjum było inkorporowane do archidiakonatu lwowskiego. W latach 1693–1695, po zmarłym Jerzym Giedzińskim, był oficjałem i wikariuszem generalnym archidiecezji lwowskiej[2]. W 1691 roku potwierdził fundację Andrzeja Potockiego, kasztelana krakowskiego i jego żony Anny z Rysińskich na rzecz o.o. Trynitarzy Lwowskich[10].
Po śmierci arcybiskupa Konstantego Samuela Lipskiego był w okresie od 28 czerwca 1698 roku do 21 czerwca 1700 roku administratorem archidiecezji lwowskiej sede vacante. W sierpniu 1698 roku podejmował w archikatedrze króla Augusta II Mocnego w czasie jego jedynego pobytu we Lwowie. Dokonał restytucji administracji na terenach metropolii lwowskiej, które powróciły do Polski po zawarciu pokoju w Karłowicach z sułtanem Mustafą II, w województwach kijowskim i bracławskim oraz na terenie Podola. W 1700 roku administrując archidiecezją lwowską odegrał znaczącą rolę w nakłonieniu hierarchii prawosławnej lwowskiej do przystąpienia do Unii Brzeskiej[11].
Zmarł w 1717 roku (ostatnia wzmianka dotycząca Mrozowickiego w aktach lwowskich grodzkich pochodzi z 30 czerwca 1716 roku)[12], jak napisał współczesny jemu duchowny „...przedwczesna śmierć pozbawiła Kościół wybitnego pasterza a Polskę światłego senatora”[13].
Publikacje
edytuj- Messis oratoria e campo Eloquentiae collecta et in usum Poloniae Juventutis proposita anno ... 1668 in Collegio Leopoliensi S. J. scripta a Constantino Stanislao Mrozowicki, Lwów 1668
- Tribvnał Swiętych Oycow Greckich starszenstwo biskvpom rzymskim nad patriarchami wschodniemi przysądzaiący z Tribvnałv łacińskiego, Lwów 1692 (z Mikołajem Cichowskim i Teofilem Rutką)
Wywód przodków
edytuj| 4. Jan Mrozowicki | ||||||
| 2. Jerzy Mrozowicki | ||||||
| 5. Zofia Raszowska | ||||||
| 1. Konstanty Stanisław Mrozowicki | ||||||
| 6. Łukasz Oleśnicki | ||||||
| 3. Jadwiga Oleśnicka | ||||||
| 7. Katarzyna Podfilipska | ||||||
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Rękopis w Bibliotece hr. Tarnowskich w Dzikowie, obecnie w depozycie w Bibliotece Jagiellońskiej, Przyb. 114/51. P. 1 N. 28.
- ↑ a b c Józef Krętosz, Organizacja archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego od XV wieku do 1772 roku, Lublin 1986, s. .
- ↑ Jan Tomasz Józefowicz, Kronika miasta Lwowa od roku 1634 do 1690, Lwów 1854, s. 304 nn.
- ↑ Materiały genealogiczne różnych rodzin, Lit. M. (Contr. aut. 10. p. 195-200), [w:] Lwowska Biblioteka im. Stefanyka, Oddział rękopisów, Zespół (fond) 141, poz. 450, s. 125.
- ↑ Archiwum Państwowe w Lublinie, sygn. 791, „Rejestr dla spraw osób skazanych na wypędzenie” z lat 1685–1686” i „Exscriptione termini a Regestro Causarum Palatinatus Belzensis Arestorum Compositi Iudicy ad Regestrum Officy Reiection[um] Compositi Iudicy Futuri Tribunalis facta Causa[e] iudicanda[e] 1681” i sygn. 731, dokumentacja aktowa z lat 1685–1686 z zespołu: Trybunał Koronny Lubelski (35/16/0/5.8/960, sygn. dawna 354).
- ↑ Acta Academiae Zamosciensis praecipua, Biblioteka Narodowa w Warszawie, Biblioteka Ordynacji Zamojskiej 1604, s. 389.
- ↑ Henryk Gmiterek, Promocje doktorskie w Akademii Zamojskiej, [w:] W kręgu akademickiego Zamościa, red. H. Gmiterek, Lublin 1996, s. 229.
- ↑ M. H. Dyjakowska, Promocje doktorskie z obojga praw w Akademii Zamojskiej w XVIII wieku, [w:] Plenitudo legis dilectio. Księga pamiątkowa dedykowana prof. dr. hab. Bronisławowi W. Zubertowi OFM z okazji 65. rocznicy urodzin, red. A. Dębiński, E. Szczot, Lublin 2000, s. 106, 115-116.
- ↑ K. Jabłoński, Podpisy i wzory pism sławnych w Polsce osób począwszy od końca XV wieku, Lwów 1840, s. 8.
- ↑ Akademia Umiejętności w Krakowie, rękopis nr 911.
- ↑ M. Kojałowicz, Litowskaja cerkownaja Unija, t. II, s. 235, 436.
- ↑ Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie wskutek fundacyi śp. Aleksandra hr. Stadnickiego, t. XXV (Castr. Hal. Laud. 451 p. 557-564; Castr. Hal. RII. 211 p. ICKW -1101), s. 247–250.
- ↑ Wenanty Tyszkowski, Kostka Nayosobliwsza Całey Polski Korpus mocny y nieprzełamany Szczegulnie Czyniąca. S. Stanisław Kostka Kazaniem Panegirycznym na Fest Iego mianym dowodnie w Kościele S. J. Collegium Lwowskiego Ukazana, a J. W. Wielmożnym Adamowi Mrozowickiemu y Ewie z Puzynow Mrozowickiey Stęgwilskim &c. Starostom Przy Imieninach Oboyga, na SS. SS. Adama y Ewy za Wiązanie Ofiarowana..., Lwów 1746.
Bibliografia
edytuj- Józef Krętosz, Organizacja archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego od XV wieku do 1772 roku, Lublin 1986.
- Jan Tomasz Józefowicz, Kronika miasta Lwowa od roku 1634 do 1690, Lwów 1854.
- Jan Tomasz Józefowicz, Lapotis sobytia w jużnoj Rosyi lwowskowo kanonika Jana Józefowicza, 1624-1700.
- M. Kojałowicz, Litowskaja cerkownaja Unija, Petersburg 1859-1861, Petersburg 1859–1861, t. II.