Konstancja inowrocławska

Ojcem Konstancji był książę inowrocławski Ziemomysł^[2], rodzony brat księcia krakowskiego Leszka Czarnego i przyrodni Władysława Łokietka, późniejszego króla polskiego, zaś matką córka księcia tczewskiego Sambora II, Salomea. Konstancja miała pięcioro rodzeństwa: Leszka, Przemysła i Kazimierza, zmarłą w dzieciństwie Eufemię oraz Fenennę, która została żoną króla węgierskiego Andrzeja III^[3]. Badacze nie wykluczają, że Konstancja była najstarszym dzieckiem księcia, jednak fakt, że została ona przeznaczona do zakonu osłabia tę hipotezę^[4]. Z całą pewnością była starsza od swego brata Kazimierza. Imię księżniczki nawiązuje do jej babki Konstancji, córki Henryka Pobożnego^[5].

Najpóźniej w 1300^[6] Konstancja objęła funkcję opatki w klasztorze cysterskim w Trzebnicy. Zanim została opatką przybywała najprawdopodobniej przez pewien czas w klasztorze trzebnickim bądź, co mniej prawdopodobne, w innym żeńskim klasztorze cysterskim^[7]. Aby osiągnąć godność opatki należało mieć ukończone 30 lat, jednak osoby pochodzenia dynastycznego często korzystały z dyspensy papieskiej, która pozwalała na objęcie tej funkcji wcześniej^[5]. Obejmując funkcję opatki, Konstancja miała zapewne ukończone co najmniej 20 lat. Po raz pierwszy jako ksieni trzebnicka Konstancja wystąpiła w dokumencie z 28 listopada 1309^[8]. W żadnym z dokumentów nie jest wspomniana jako córka Ziemomysła, jednak ze względu na wiek księżniczki przyjmuje się, że chodzi właśnie o nią. W 1313 klasztor trzebnicki uzyskał bullę papieską, która gwarantowała zakonowi dziesięcinę z jego posiadłości^[9]. W 1322 dobra klasztorne ucierpiały na skutek wojny między książętami głogowskimi a innymi książętami śląskimi. Król Polski Władysław Łokietek, będący zarazem stryjem Konstancji, obiecał opatce wynagrodzenie poniesionych strat^[10]. Ostatnia wzmianka na temat Konstancji pochodzi z dyplomatu z 18 maja 1323^[8].

Dalszy ślad działalności Konstancji przekazał pozłacany kielich ufundowany przez nią w 1330 dla kościoła trzebnickiego i odnowiony przez późniejszą ksienię Katarzynę Pawłowską^[8]. Na kielichu został wygrawerowany napis: „Konstancja, księżna kujawska, opatka trzebnicka, poleciła mnie wykonać 1330”^[11].

Zgodnie z przekazem Nekrologu Trzebnickiego Konstancja zmarła 8 sierpnia 1331. Przypuszcza się, że jako długoletnia ksieni trzebnicka została pochowana w tamtejszym kościele klasztornym^[12]. Tradycja zakonna zachowana w XVIII-wiecznym źródle wspomina Konstancję jako kobietę o dobrym sercu^[10].

Opracowano na podstawie: K. Jasiński, Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich, Wydawnictwo Historyczne, Poznań – Wrocław 2001; E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, Książnica Pomorska, Szczecin 2005; B. Śliwiński, Poczet książąt gdańskich, Marpress, Gdańsk 2006.

• Balzer O., Genealogia Piastów, Wydawnictwo Avalon, Kraków 2005, ISBN 83-918497-0-8, ss. 627–628.
• Jasiński K., Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich, Wydawnictwo Historyczne, Poznań – Wrocław 2001, ISBN 83-913563-5-3, ss. 142–143 i tablica genealogiczna ze ss. 260–261.
• Sroka S.A., Konstancja, [w:] K. Ożóg, S. Szczur, Piastowie. Leksykon biograficzny, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1999, ISBN 83-08-02829-2, ss. 222–223.