Karol Żmij
Karol Żmij (ur. 31 lipca 1907 w Łące, zm. 4 października 1940 w KL Mauthausen-Gusen) – polski teolog, duchowny rzymskokatolicki.
| Data i miejsce urodzenia |
31 lipca 1907 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 października 1940 |
| Wikariusz parafii św. Jana i Pawła Męczenników w Katowicach-Dębie | |
| Okres sprawowania |
1935–1938 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat |
24 czerwca 1934 |
Życiorys
edytujKarol Żmij urodził się 31 lipca 1907 roku w Łące koło Pszczyny[1] w rodzinie rolnika Józefa i Katarzyny z d. Bartecka[2]. Po ukończeniu szkoły powszechniej[3] w wieku 12 lat wstąpił do Małego Seminarium Księży Misjonarzy w Krakowie[2]. Opuścił je po dwóch latach – w 1922 roku, kontynuując naukę od drugiej klasy w nowopowołanym polskim gimnazjum w Pszczynie (późniejsze I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Pszczynie)[2], gdzie 7 maja 1929 roku zdał maturę[3].
Po maturze Karol Żmij rozpoczął studia teologiczne na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, po których 24 czerwca 1934 roku przyjął święcenia kapłańskie[3].
Ks. Karol Żmij najpierw został skierowany do posługi w parafii Matki Bożej Różańcowej w Chropaczowie[1], a od 10 listopada 1935 roku był wikarym w parafii św. Jana i Pawła Męczenników w Katowicach-Dębie[3]. Z inicjatywy ks. Karola Żmija w dębskiej parafii założono kilka organizacji, tj. Dzieło Krzewienia Wiary i Dziecięctwa Jezusowego oraz Krucjatę Dziecięcą[4], a jako duszpasterz młodzieży zwalczał wpływy faszystowskie[1].
W kwietniu 1936 roku uczestniczył w pielgrzymce do Ziemi Świętej[2].
1 września 1938 roku ks. Karol Żmij został przeniesiony do parafii św. Augustyna w Lipinach. We wrześniu 1939 roku zastępował on swego proboszcza do czasu jego powrotu z tułaczki wojennej. Ks. Karola Żmija aresztowano 3 maja 1940 roku[3] za swoją działalność antyhitlerowską[1], po czym po dwóch dniach[2] w transporcie zbiorowym został przewieziony do KL Dachau i zarejestrowany jako więzień pod nr. 7878. 26 czerwca 1940 roku został przeniesiony do KL Mauthausen-Gusen[3].
Ks. Karol Żmij zginął śmiercią głodową[3], po czym został spalony w krematorium 4 października 1940 roku[2].
Upamiętnienie
edytuj- Nazwisko na tablicy upamiętniającej zamordowanych księży z diecezji katowickiej – wewnątrz archikatedry Chrystusa Króla w Katowicach, w jej przedsionku[5],
- Ulica ks. Karola Żmija w Katowicach, na terenie dzielnicy Dąb, w sąsiedztwie kościoła św. Jana i Pawła Męczenników[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Urszula Rzewiczok, Dzieje Dębu (1299-1999), Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1999, s. 90, ISBN 83-87727-30-X.
- ↑ a b c d e f E-ncyklopedia, Historia Kościoła na Śląsku: Żmij Karol. silesia.edu.pl. [dostęp 2023-11-28]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g Jerzy Klistała, Duchowni: ofiary niemieckiego zniewolenia: lata powstań śląskich i plebiscytu 1919–1921; lata okupacji niemieckiej 1939–1945, Kraków: Fundacja Kwartalnika Wyklęci: Wydawnictwo Miles, 2019, s. 410, ISBN 978-83-950453-4-9.
- ↑ Grzegorz Grzegorek, Piotr Tabaczyński, Parafie i kościoły Katowic, Katowice: Wydawnictwo „Prasa i Książka”, 2014, s. 54, ISBN 978-83-63780-06-7.
- ↑ Tablica upamiętniająca zamordowanych księży z diecezji katowickiej. www.miejscapamiecinarodowej.pl. [dostęp 2023-11-28]. (pol.).
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. emapa.katowice.eu. [dostęp 2023-11-28]. (pol.).