Kamień księżycowy (minerał)
Adularowy kamień księżycowy – odmiana ortoklazu. Fazą przeważającą jest adular, a fazą rozproszoną – albit.
 Ortoklaz, Kamień adularowy | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Inne nazwy |
Ortoklaz |
|---|---|
| Skład chemiczny |
K[AlSi3O8] |
| Twardość w skali Mohsa |
6 – 6,5 |
| Łupliwość |
doskonała |
| Układ krystalograficzny | |
| Gęstość minerału |
2,56 – 2,62 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
od jasno do ciemnoniebieskiej, niekiedy brunatnawa z niebieskim refleksami |
| Rysa |
biała |
Kamienie księżycowe reprezentowane są przez kryształy adularu i ortoklazu (zawierające listewkowate wrostki albitu), odznaczające się srebrzysto-perłową lub srebrzysto-niebiesko-perłową poświatą, przypominającą światło księżyca. Ten rodzaj opalescencji nazywany jest niekiedy adularyzacją.
Część kamieni księżycowych charakteryzuje się subtelną, tęczową grą barw lub migotliwością zwaną schillerescencją.
- Znacznie rzadziej naturę kamieni księżycowych mają też inne skalenie, jak: mikroklin, sanidyn, albit, oligoklaz.
- Niekiedy mianem kamieni księżycowych określane są niektóre odmiany chalcedonu, wykazujące białą, srebrzystobiałą, bądź niebieskawą poświatę lub migotliwość.
Właściwości
edytujKamienie charakteryzują się specyficznym zjawiskiem świetlnym zwanym adularyzacją, występującym na wygładzonej, okrągławej powierzchni kamienia w postaci niebiesko połyskującego pasemka, które przesuwa się przy poruszaniu kamieniem.
Niebieski połysk występuje, gdy kamień jest bezbarwny i prawie przezroczysty. Okazy takie uważa się za wyjątkowo cenne.
Najlepszej jakości kamienie księżycowe wydobywa się w Sri Lance i Indiach.
Inne miejsca występowania: Madagaskar, Mjanma, Brazylia, Tanzania, USA, Australia, Rosja.
W Polsce są sporadycznie spotykane w okolicach Jeleniej Góry.
Zastosowanie
edytujStosowany w jubilerstwie do zdobienia pierścieni, wisiorków i naszyjników. Stosuje się zawsze szlif kaboszonowy.
Zobacz też
edytujBibliografia
edytuj- Kazimierz Maślankiewicz: Kamienie szlachetne. Wyd. 3 popr. i uzup. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1982.
- Michał Sachanbiński: Vademecum zbieracza kamieni szlachetnych i ozdobnych. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1984. ISBN 83-220-0199-1.