Jules Ferry

Jules François Camille Ferry
	; Jules Ferry
Data i miejsce urodzenia	5 kwietnia 1832 ; Saint-Dié-des-Vosges
Data i miejsce śmierci	17 marca 1893 ; Paryż
	Premier Francji
Okres	od 21 lutego 1883; do 30 marca 1885
Przynależność polityczna	Umiarkowani republikanie
Poprzednik	Armand Fallières
Następca	Henri Brisson
	Premier Francji
Okres	od 23 września 1880; do 10 listopada 1881
Przynależność polityczna	Umiarkowani republikanie
Poprzednik	Charles de Freycinet
Następca	Léon Gambetta
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Jules François Camille Ferry (ur. 5 kwietnia 1832 w Saint-Dié-des-Vosges, zm. 17 marca 1893 w Paryżu) – francuski polityk (przeciwnik Napoleona III), wolnomularz, twórca współczesnego obowiązkowego, bezpłatnego i laickiego szkolnictwa^[1]. W latach 80. XIX wieku przeżył dwa zamachy na swoje życie, zmarł na atak serca (w niecały miesiąc po wyborze na Przewodniczącego Senatu) po zamachu dokonanym przez fanatyka religijnego^[2]^[3]^[4].

Karykatura Ferry'ego zjadającego przedstawiciela kleru z piernika (1878).

Życiorys

Jego ojcem był adwokat Charles-Édouard Ferry, natomiast matką – Adèle Jamelot. Był merem Paryża w czasie oblężenia tego miasta (od 15 listopada 1870 do 5 czerwca 1871). W 1872 był ambasadorem w Grecji. Później dwukrotnie pełnił funkcję premiera Francji (jako 44. od 23 września 1880 do 14 listopada 1881 oraz jako 49. od 21 lutego 1883 do 6 kwietnia 1885^[5]. Będąc ministrem oświaty podjął trzy batalie o szkołę: bezpłatną, obowiązkową i laicką. Zdecydowanie opowiadał się za nauczaniem moralnym i obywatelskim. Jego zdaniem, prawa mniejszości protestanckiej czy niewierzącej są równie ważne jak prawa większości katolickiej. Prawa te miała gwarantować właśnie szkoła niekonfesyjna, neutralna światopoglądowo. Promował ekspansję kolonialną Francji^[6].

Prawa Jules'a Ferry’ego

Seria ustaw dotyczących szkolnictwa podstawowego, która uczyniła nauczanie w szkole podstawowej bezpłatnym. Dzięki temu szkoła podstawowa we Francji stała się obowiązkowa i darmowa dla dziewcząt i chłopców. Twierdził, że nauka jest podstawą demokracji z czego wynika idea równości praw do edukacji i jej jedności, zarówno dla dzieci biednych jak i bogatych^[7]. W 1882 nauczanie stało się również laickie. Przepisy prawne z 1882 nie przewidywały obowiązków wobec Boga, choć z programów szkolnictwa podstawowego zniknęły one dopiero w 1923. Ustawa z 1882 uwzględniała natomiast podstawy moralności; ponadto szkoły publiczne przeznaczały jeden dzień w tygodniu (poza niedzielą) wolny od zajęć dla umożliwienia nauczania religijnego zawsze poza budynkami szkolnymi tym, których rodzice tego zapragną. Uczelniom zgromadzeń zakonnych odebrano prawo nadawania licencjatu i posługiwania się nazwą uniwersytetu^[8].

Przypisy

↑ Ludwik Hass, Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej w XVIII i XIX wieku, 1982, s. 389.
↑ Chris Cook, John Stevenson, Leksykon nowożytnej historii Europy 1763-1999, Warszawa 2000, s.371
↑ Palmer 1998 ↓, s. 138.
↑ Jean-Michel Gaillard, Jules Ferry, Paris, Fayard, 1989
↑ Jean-Marie Mayeur, Madeleine Rebirioux, The Third Republic from Its Origins to the Great War, 1871-1914. Cambridge University Press, 1987, s.72.
↑ Szkoły z internatem dla Indian czyli o kolonizacji i dekolonizacji umysłów. cochise.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-10)]..
↑ Jan Baszkiewicz, Francja nowożytna. Szkice z historii wieków XVII-XX. Wydawnictwo Poznańskie Poznań 2002, s.308.
↑ J. Kubiak, Wykluczeni, poniżeni i niezłomni, Tygodnik Powszechny Online.

Bibliografia

Janina Kulczycka-Saloni: Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu (Biblioteka narodowa) (Polish Edition). Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolinskich, 1985, s. 51. ISBN 83-04-01664-8.
Alan Palmer: Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 1998. ISBN 83-85852-28-X.

Linki zewnętrzne

[1] Ludwik Hass, Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej w XVIII i XIX wieku, 1982, s. 389.

[2] Chris Cook, John Stevenson, Leksykon nowożytnej historii Europy 1763-1999, Warszawa 2000, s.371

[CITEREFPalmer1998138-3] Palmer 1998 ↓, s. 138.

[4] Jean-Michel Gaillard, Jules Ferry, Paris, Fayard, 1989

[5] Jean-Marie Mayeur, Madeleine Rebirioux, The Third Republic from Its Origins to the Great War, 1871-1914. Cambridge University Press, 1987, s.72.

[6] Szkoły z internatem dla Indian czyli o kolonizacji i dekolonizacji umysłów. cochise.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-10)]..

[7] Jan Baszkiewicz, Francja nowożytna. Szkice z historii wieków XVII-XX. Wydawnictwo Poznańskie Poznań 2002, s.308.

[8] J. Kubiak, Wykluczeni, poniżeni i niezłomni, Tygodnik Powszechny Online.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]