[go: up one dir, main page]

James Melvin Lunceford (ur. 6 czerwca 1902 w Fulton, zm. 12 lipca 1947 w Seaside)[1] – afroamerykański muzyk jazzowy, saksofonista i bandlider.

Jimmie Lunceford
Ilustracja
Jimmie Lunceford (1946)
Imię i nazwisko

James Melvin Lunceford

Data i miejsce urodzenia

6 czerwca 1902
Fulton

Data i miejsce śmierci

12 lipca 1947
Seaside

Instrumenty

saksofon, flet

Gatunki

jazz (swing), muzyka popularna

Zawód

muzyk

Wydawnictwo

Decca, Columbia

Współpracownicy
Sy Oliver, Willie Smith
Zespoły
The Jimmie Lunceford Orchestra
Tablica pamiątkowa poświęcona Jimmie’emu Luncefordowi, stojąca w Fulton na szlaku bluesowym stanu Missisipi

Życiorys

edytuj

Urodził się na farmie w osadzie Evergreen niedaleko miasta Fulton w stanie Missisipi[2]. Jego ojciec, James Leonard, był właścicielem 21. hektarowego gospodarstwa rolnego. Matka, Beulah Idella z d. Shumpert, zwana „Idą”, zajmowała się domem, ale była też organistką o „ponadprzeciętnych umiejętnościach”. W 1909 rodzina wyjechała do Oklahomy, a następnie przeniosła się do Denver w Kolorado[2].

W Denver uczęszczał do szkoły średniej i uczył się muzyki u Wilberforce’a J. Whitemana, ojca Paula, późniejszego słynnego bandlidera[3]. Już w dzieciństwie potrafił grać na kilku instrumentach. Po ukończeniu szkoły średniej studiował na wydziale muzycznym Fisk University w Nashville – wówczas uczelni artystycznej dla studentów afroamerykańskich – i uzyskał dyplom licencjacki[2]. W 1922 został saksofonistą altowym w miejscowym zespole prowadzonym przez skrzypka George'a Morrisona, w którym grał tez Andy Kirk, saksofonista i kolejny przyszły bandlider.

W 1927, będąc nauczycielem muzyki w Manassa High School w Memphis, założył uczniowską grupę The Chickasaw Syncopators[1]. Tym samym został pierwszym w tym mieście dyrygentem licealnego zespołu muzycznego. Gdy w 1929 grupa opuściła Memphis i rozpoczęła zarobkowanie na trasach koncertowych, jej nazwa została zmieniona na The Jimmie Lunceford Orchestra. Pierwszych nagrań dokonała w 1930[2]. Po okresie występów objazdowych przyjęła w 1933 ofertę gry w słynnym, nowojorskim Cotton Clubie[2]. Miała występować w rewii „Cotton Club Parade”, m.in. akompaniując gwieździe przedstawienia, śpiewaczce Adelaide Hall. W krótkim czasie The Jimmie Lunceford Orchestra zaczęła zyskiwać na popularności[2]. Zespół różnił się od innych, słynnych wówczas big-bandów tym, że przedkładał grę zespołową nad solowe popisy instrumentalne. O jego stylu decydowały przede wszystkim oryginalne aranżacje Sya Olivera, który w orkiestrze grał na trąbce i śpiewał. Styl ten cechował rytm dwubeatowy przeciwstawny do standardowego, czteroczęściowego metrum swingowego[4]. Ponadto orkiestra reklamowała się hasłem: „Rytm to nasza specjalność” („Rhythm is Our Business”).

W latach 30. The Jimmie Lunceford Orchestra dorównywała renomą big-bandom Duke’a Ellingtona i Counta Basie’ego[2]. Zaczęła nagrywać dla wytwórni Decca, a następnie w 1938 jej lider podpisał kontrakt z firmą Vocalion, filią Columbia Records. W 1937 orkiestra odbyła duże tournée w Europie. Kolejne, zakontraktowane na 1939 nie odbyło się ze względu na wybuch II wojny światowej. W 1940 Columbia zerwała z nim umowę nagraniową ze względu na spadek popytu na rynku. Ponadto z zespołu odszedł Sy Oliver, podejmując pracę aranżera w big-bandzie Tommy’ego Dorseya. Powrócił więc do Decca Records, a w 1941 pojawił się wraz z orkiestrą w filmie fabularnym Blues in the Night. Niestety źle opłacani muzycy, mimo swojego przywiązania do zespołu, zaczęli przechodzić do innych orkiestr, co doprowadziło do regresu big-bandu.

Podczas tournée po Zachodnim Wybrzeżu The Jimmie Lunceford Orchestra 12 lipca 1947 miała zagrać w sali The Bungalow w Seaside w stanie Oregon[5]. Po przyjeździe jej szef skarżył się na złe samopoczucie, ból nogi, miał też podwyższone ciśnienie. Chcąc zjeść posiłek, udał się z muzykami do jednej z restauracji. Zostali obsłużeni dopiero po kłótni z właścicielem lokalu, którego personel nie podawał do stołu „Murzynom”[5]. Po posiłku i krótkim odpoczynku bandlider jeszcze przed koncertem rozdawał autografy w sklepie płytowym. Nagle zasłabł i stracił przytomność. Po przewiezieniu do szpitala lekarz stwierdził zgon[5]. Wg sekcji zwłok nastąpiła nagła śmierć sercowa. Kilku muzyków z orkiestry, która rozpoczęła występ bez szefa, dowiedziawszy się o jego śmierci, zaczęło się uskarżać na boleści. Otwarcie wyrażali podejrzenia, że właściciel restauracji podał im w potrawach truciznę[5].

Lunceford został pochowany na cmentarzu Elmwood w Memphis[6]. Miał 45 lat. Po jego śmierci członkowie orkiestry – pianista i aranżer Ed Wilcox oraz saksofonista Joe Thomas – próbowali nadal ją prowadzić, ale w 1949 została definitywnie rozwiązana[1].

Wybrana dyskografia

edytuj
  • 1992 Jimmie Lunceford – Stomp It Off (Decca/GRP)
  • 1995 Jimmie Lunceford – Volume 2 1934 (Masters of Jazz)
  • 1998 Jimmie Lunceford (GRP)
  • 2001 Lunceford Special – Jimmie Lunceford 1939–1940 (Columbia)
  • 2002
    • Jimmie Lunceford and His Orchestra – It's The Way That You Swing It – The Hits Of Jimmie Lunceford (Jasmine Music)
    • Jimmie Lunceford –The Quintessence – New York To Los Angeles 1934–1941 (Fremeaux & Assoc.)
  • 2005 Jimmie Lunceford – Jukebox Hits 1935–1947 (Acrobat)
  • 2006
    • Jimmie Lunceford (Time Life)
    • Jimmie Lunceford – Volume 3 1935–1936 (Masters Of Jazz)
  • 2007
    • Jimmie Lunceford – Volume 5 1937–1939 (Masters Of Jazz)
    • Jimmie Lunceford and His Orchestra – 1936–1943 Live Broadcasts (Jazz Hour Company)
    • Jimmie Lunceford and His Orchestra – 1943–1945 Broadcasts (Soundcraft Records)
  • 2008 Jimmie Lunceford – Rhythm Is Our Business (Past Perfect) – remastered
  • 2024 Jimmie Lunceford (Vintage Music)

Upamiętnienie

edytuj
  • W 1987 został wprowadzony do Panteonu Sław Big-bandów i Jazzu (The Big Band and Jazz Hall of Fame)[6].
  • Poświęcona mu tablica pamiątkowa stoi w Fulton na szlaku bluesowym stanu Missisipi.

Przypisy

edytuj
  1. a b c Jimmie Lunceford. allmusic.com. [dostęp 2024-08-02]. (ang.).
  2. a b c d e f g Orchestra Leader Jimmie Lunceford's Itawamba County Roots. Itawamba History Review. [dostęp 2024-08-02]. (ang.).
  3. Colin Larkin, The Encyclopedia of Popular Music, wyd. Guinness Publishing Ltd., 1992, ISBN 0-85112-939-0
  4. Joachim-Ernst Berendt, Od raga do rocka, wyd. PWM, 1979
  5. a b c d Jimmie Lunceford. Seaside Historical Society Museum. [dostęp 2024-08-02]. (ang.).
  6. a b Jimmie Lunceford. Find a Grave. [dostęp 2024-08-02]. (ang.).

Bibliografia

edytuj