Jan Skorobohaty-Jakubowski
Jan Skorobohaty-Jakubowski, ps. „Dziadek”, „Fogel”, „Jur”, „Kaczmarek”, „Jan Kaczmarek”, „Mohort”, „Rafał”, „Selim”, „Skupień”, „Topór”, „Truszkowski”, „Vogel” (ur. 4 lipca 1878 w Łomży, zm. 12 listopada 1955 w Białymstoku)[1] – generał brygady Wojska Polskiego, tymczasowy Delegat Rządu na Kraj od 25 maja do 14 grudnia 1940, zastępca delegata Delegatury Rządu na Generalne Gubernatorstwo na początku 1941 roku[2]. Odznaczony Orderem Orła Białego.
| |
 generał brygady
| |
| Data i miejsce urodzenia |
4 lipca 1878 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1928 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
II Korpus Polski w Rosji |
| Stanowiska |
dowódca pułku piechoty |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
         
| |
19 grudnia 1914 – od lewej: August Krasicki, Józef Łepkowski, Bertold Merwin, Jan Jakubowski i Włodzimierz Ostoja-Zagórski.
Życiorys
edytujSyn Tomasza i Balbiny z Truszkowskich. Ukończył 7 klas gimnazjum filologicznego i szkołę handlową Franciszka Laskusa w Warszawie. Był członkiem Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, Organizacji Bojowej PPS, Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego[3]. W latach 1914–1917 walczył w Legionach Polskich, później w II Korpusie Polskim. Od 30 grudnia 1916 był mężem Danuty Marii Skorobohatej[3]. W latach 1919–1920 przebywał na Syberii. Od września 1922 był dowódcą 43 pułku piechoty Strzelców Kresowych. 8 grudnia 1922 został mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej 13 Dywizji Piechoty w Równem[4].
Rozporządzeniem Ministra Spraw Wojskowych z 8 maja 1926 r. przeniesiony został, w korpusie oficerów piechoty, do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy 3 Brygady Ochrony Pogranicza w Wilejce[5]. W listopadzie 1927 przeniesiony został z KOP do kadry oficerów piechoty z równoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie[6]. Z dniem 31 lipca 1928 został przeniesiony w stan spoczynku.
Został osadnikiem wojskowym w kolonii Szwoleżerów (osada Żuków, gmina Klewań, powiat rówieński)[7]. Pełnił funkcję II wiceprezesa Związku Byłych Ochotników Armii Polskiej[8]. 1 lipca 1928 został członkiem zarządu głównego założonego wówczas Związku Sybiraków[9], od 1938 do 1939 był prezesem zarządu głównego ZS[10][11]. Do 1939 działał w komitecie redakcyjnym organu prasowego tej organizacji, czasopisma „Sybirak”[12].
W 1939 wziął udział w kampanii wrześniowej, w której wydawał rozkazy niestrzelania do sowieckiego agresora, udało mu się także jako jedynemu ze swojego oddziału wyjść z sowieckiej niewoli i przedostać się na Zachód[13]. W 1940 został wysłany przez Władysława Sikorskiego z misją do okupowanej Polski. Od 1942 był komendantem rezerw krajowych Komendy Głównej Armii Krajowej. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera C15-4-10)[14].
Awanse
edytuj- chorąży – 29 września 1914
- porucznik – 12 października 1914 (z pominięciem stopnia podporucznika)
- kapitan – 20 sierpnia 1915
- pułkownik – 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 (w 1924 zajmował 97 lokatę w korpusie oficerów piechoty)
- generał brygady – 1 października 1944
Ordery i odznaczenia
edytuj- Order Orła Białego (pośmiertnie, 29 listopada 1995)[15][16]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 7009 (1922)[17]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1938)[18][19]
- Krzyż Niepodległości z Mieczami (15 kwietnia 1932)[20]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1927)[21]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz pierwszy w 1921)[22]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[3]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[3]
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę[3]
- Odznaka za Rany i Kontuzje
Przypisy
edytuj- ↑ Polska Podziemna – Jan Skorobohaty-Jakubowski (pol.) [dostęp 2011-11-07].
- ↑ Waldemar Grabowski, Polska Tajna Administracja Cywilna 1940–1945. Warszawa 2003, s. 111.
- ↑ a b c d e Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 280. [dostęp 2021-10-08].
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 53 z 8 grudnia 1922 roku, s. 897.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 20 z 8 V 1926, s. 154.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 27 z 29 listopada 1927 roku.
- ↑ Osadnicy wojskowi – lista kompletna. kresy.genealodzy.pl. s. 66. [dostęp 2015-04-05].
- ↑ Aleksander Sokołowski. Cele i zadania Organizacji Związku b. Ochotników Armii Polskiej. „Ochotnik. Jednodniówka Związku b. Ochotników Armii Polskiej, Uczestników Walk o Niepodległość 1914–1921”, s. 32, 34, 1938.
- ↑ Ze zjazdu sybiraków. „Kurier Warszawski”. Nr 181, s. 4, 2 lipca 1928.
- ↑ Skład Zarządu Głównego Związku Sybiraków. „Sybirak”. 1–2 (14), s. 88, lipiec 1938.
- ↑ Antoni Kuczyński. Związek Sybiraków liczy 75 lat. „Niepodległość i Pamięć”. Nr 20, s. 201, 2004.
- ↑ Tymczasowa lista poległych i zmarłych żołnierzy W. P. na Syberii. „Sybirak”. 3 (19), s. 80, lipiec 1939.
- ↑ Jerzy Łojek: Agresja 17 września 1939. Studium aspektów politycznych. Instytut Wydawniczy PAX, 1990. ISBN 83-211-1410-5.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ M.P. z 1996 r. nr 12, poz. 139 „w uznaniu wielkich historycznych zasług dla niepodległości i chwały Rzeczypospolitej Polskiej”.
- ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, s. 316.
- ↑ Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz nadaje: order wojsk. „Virtuti Militari” V klasy z 5 Dywizji Syberyj. W. P. na Wschodzie. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 27, s. 614, 19 września 1922.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑ Odznaczenie prezesa Zarządu Głównego. „Sybirak”. 4 (16), s. 63, listopad 1938.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 92, poz. 124 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1927 r. nr 258, poz. 708 „za zasługi, położone w zakresie ochrony granic i ugruntowania państwowości polskiej w województwch kresowych”.
- ↑ „W zamian za otrzymane wstążeczki biało-amarantowe b. armii gen. Hallera”, Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2097 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 42, s. 1666).
Bibliografia
edytuj- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. [dostęp 2016-03-17].
- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 4
- Rocznik Oficerski z 1924, s. 71, 232, 340.
- Rocznik Oficerski z 1928, s. 887.
- Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1945 T.1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 143–144. ISBN 83-211-0758-3.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Warszawa 1991, s. 164.