Jan III Dukas Watatzes
Jan III Dukas Watatzes (gr. Ιωάννης Γ΄ Δούκας Βατάτζης, Iōannēs III Doukas Batatzēs; ur. 1192, zm. 3 listopada 1254) – cesarz nicejski w latach 1222–1254.
 Jan III Dukas (manuskrypt z XV wieku) | |
| Cesarz bizantyński | |
| Okres |
od 15 grudnia 1222 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 1192 |
| Data i miejsce śmierci |
3 listopada 1254 |
| Ojciec |
Bazyli Watatzes |
| Matka |
Angelina Angelos (prawdopodobnie) |
| Małżeństwo |
Irena Laskarina |
| Dzieci | |
| Małżeństwo |
Konstancja Hohenstauf |
| Moneta | |
 Hyperpyron Jana III Dukasa | |
Zyskał sławę jako żołnierz. W 1222 został wybrany cesarzem w miejsce swego teścia Teodora I. Wcześniej poślubił jego córkę Irenę Laskarys (w 1212). Mieli jednego syna, Teodora, późniejszego cesarza Teodora II. Irena po upadku z konia nie mogła już mieć więcej dzieci i wstąpiła do klasztoru, gdzie przebywała aż do śmierci w 1239. Jan ożenił się ponownie w 1244 – z Konstancją, nieślubną córką cesarza rzymskiego Fryderyka II. Nie mieli jednak dzieci.
Zreorganizował pozostałość Cesarstwa Bizantyjskiego będącą w jego władaniu (Cesarstwo Nicejskie). Dzięki zdolnościom administracyjnym uczynił z niego najsilniejsze i najbogatsze państwo na Wschodzie. Zabezpieczył jego wschodnią granicę przez porozumienie z Sułtanatem Rumu. Próbował odzyskać europejskie posiadłości jego poprzedników.
Stłumił rebelię braci poprzedniego cesarza, popieranych przez Cesarstwo Łacińskie, w bitwie pod Poimanenonem, w następstwie której zajął tereny Azji Mniejszej należące do Cesarstwa Łacińskiego Roberta de Courtenay. Jego flota rozszerzyła jego cesarstwo o wyspy Lesbos, Samos, Chios, Kos i Rodos. Odbił też z rąk łacinników Adrianopol[1].
Wraz z Bułgarami przeprowadził nieudane oblężenie Konstantynopola (1235). Objął zwierzchnictwo nad Tesaloniką i Epirem. Ostateczne odzyskanie Konstantynopola przez jego następców było możliwe dzięki jego przygotowaniom.
4 listopada 1253 został wliczony w poczet świętych prawosławnych. Czczony jest jako Jan Watatzes Miłościwy.
Jan III cierpiał na epilepsję.
Przypisy
edytuj- ↑ Kenneth M. Setton, The Papacy and the Levant, 1204–1571: Volume I, The Thirteenth and Fourteenth Centuries, DIANE Publishing, 1976, s. 52, ISBN 0-87169-114-0 (ang.).