[go: up one dir, main page]

Józef Mamica

polski duchowny luterański, kapelan wojskowy

Józef Mamica (ur. 13 sierpnia 1878 w Pruchnej, zm. 3 sierpnia 1940 w Mauthausen-Gusen) – polski duchowny luterański, senior wyznania ewangelicko-augsburskiego Wojska Polskiego.

Józef Mamica
Ilustracja
Zdjęcie portretowe księdza kapelana Józefa Mamicy
Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia 1878
Pruchna

Data i miejsce śmierci

3 sierpnia 1940
Mauthausen-Gusen

Wyznanie

Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP

Ordynacja

15 listopada 1903

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP)

Życiorys

edytuj

Józef Mamica urodził się 13 sierpnia 1878 roku w Pruchnej na Śląsku Cieszyńskim, w rodzinie Pawła, rolnika, i Marii z Wawreczków (Wowrzeczków)[1].

Uczęszczał do gimnazjum w Cieszynie. 4 października 1899 roku rozpoczął studia teologiczne w Wiedniu, a następnie kontynuował je i ukończył w 1902 roku w Bazylei. 15 listopada 1903 roku został ordynowany na duchownego ewangelickiego[2].

Został duszpasterzem w Błędowicach, które wskutek patriotycznej postawy musiał opuścić po zajęciu przez wojska czeskie. Był zastępcą przewodniczącego Głównego Komitetu Plebiscytowego w Cieszynie i delegatem Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego na konferencję pokojową w Paryżu w 1919 roku. Brał udział w II i III powstaniu śląskim.

W 1920 roku został kapelanem wojskowym jako proboszcz ewangelicki Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII z siedzibą w Poznaniu, obejmującego województwa poznańskie i pomorskie. Prowadził również duszpasterstwo wśród cywilnych ewangelików-Polaków.

W latach 1920–1923 był jednocześnie administratorem nowo założonej parafii ewangelicko-augsburskiej w Poznaniu i przyczynił się do powstania kolejnych polskich parafii w Toruniu (1921), gdzie był administratorem do 1925 roku i w Bydgoszczy (1922), ponadto odprawiał nabożeństwa w Grudziądzu (1923).

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu proboszcza ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 1. lokatą w duchowieństwie wojskowym wyznania ewangelicko-augsburskiego[3].

 
Grób ks. Józefa Mamicy na cmentarzu ewangelickim w Cieszynie

W latach 1929–1930 sprawował funkcję kapelana naczelnego WP. Wraz z naczelnym kapelanem WP, ks. Ryszardem Paszko w 1925 roku opublikował Śpiewnik i modlitewnik dla ewangelików w Wojsku Polskim. W latach 1923–1929 prowadził dom sierot w Marszałkach. Jego następcą w Poznaniu został ks. Karol Świtalski.

28 czerwca 1935 roku awansował na seniora ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 roku i 1. lokatą w duchowieństwie wojskowym wyznania ewangelicko-augsburskiego[4].

Z dniem 31 października 1935 roku został przeniesiony w stan spoczynku[5]. Osiadł w Mnichu.

W kwietniu 1940 roku został osadzony w hitlerowskim obozie koncentracyjnym Dachau, a następnie w Mauthausen-Gusen, gdzie zmarł z głodu i ogólnego wycieńczenia.

Ordery i odznaczenia

edytuj

Upamiętnienie

edytuj

17 listopada 2018 roku w Drogomyślu podczas uroczystego nabożeństwa odsłonięto tablicę upamiętniającą ks. Józefa Mamicę[8].

Przypisy

edytuj
  1. Rej 2000 ↓, s. 159.
  2. Rej 2000 ↓, s. 159-160.
  3. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 409.
  4. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 9, s. 75, 28 czerwca 1935. 
  5. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 101.
  6. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 26.
  7. M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 101 „za zasługi na polu pracy duszpasterskiej w wojsku”.
  8. Odsłonięcie tablicy poświęconej ks. Józefowi Mamicy w Drogomyślu – Diecezja Cieszyńska [online], cieszynska.luteranie.pl [dostęp 2020-07-12].

Bibliografia

edytuj
  • Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych.
  • Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 412, 902.
  • W cieniu śmierci. Ewangelicy - ofiary prześladowań w czasie II wojny światowej, red. Tadeusz Wojak, Warszawa, Wydawnictwo Zwiastun, 1970.
  • Ludwik Brożek, Mamica Józef, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 19, Wrocław, Ossolineum, 1974.
  • Jerzy Domasłowski, Kościół Ewangelicko-Augsburski w Poznaniu i w Zachodniej Wielkopolsce w latach 1919–2005, Poznań: Parafia Ewangelicko-Augsburska w Poznaniu, 2005, ISBN 83-922889-0-4, OCLC 69480325.
  • Ks. płk. Józef Mamica (1878–1940), oprac. Paulina Hławiczka, „Wiara i Mundur”, ISSN 1898-598X, R. 1, 2008, nr 4.
  • Krzysztof Jan Rej: Ewangelicka służba duszpasterska w Wojsku Polskim 1919–1950. Warszawa: Wydawnictwo Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego, 2000.

Linki zewnętrzne

edytuj