[go: up one dir, main page]
Wikipedia

Imbir

Imbir (Zingiber Boehm.) – rodzaj bylin z rodziny imbirowatych. Obejmuje co najmniej 144 gatunki[3]. Naturalny zasięg rodzaju obejmuje obszar południowo-wschodniej Azji od Indii po wschodnie Chiny oraz Nową Gwineę na południowym wschodzie. Rośliny introdukowane z tego rodzaju rosną w północnej Australii, w Korei, na Madagaskarze, w tropikalnej Afryce, w Ameryce Środkowej, na Florydzie, na Hawajach i innych wyspach Oceanii[4]. Imbir lekarski jest rośliną przyprawową, jadalną i kosmetyczną. Jako jego substytut używane są także imbir cytwarowy i żółty. Rośliny z tego rodzaju stosowane są także do celów rytualnych i trucia strzał[5].

Imbir
Ilustracja
Imbir lekarski
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

imbirowce

Rodzina

imbirowate

Rodzaj

imbir

Nazwa systematyczna
Zingiber Mill., 1754
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Kłącze imbiru lekarskiego
Narys kwiatowy

Morfologia

edytuj
Pokrój
Z płożących kłączy wyrastają pędy zróżnicowane na kwiatowe i płonne[5].
Liście
Na pędach kwiatowych liście łuskowate[5]. Na liściowych – asymilacyjne, duże, o pochwiastej nasadzie i języczku.
Kwiaty
Zwykle duże i efektowne, grzbieciste, o zrosłodziałkowym kielichu i barwnej, zrosłopłatkowej koronie. Warżka duża, efektowna, powcinana. U wszystkich gatunków słupek wystaje wyraźnie ponad koronę i główkę pręcika[5].
Owoce
Torebka lub jagoda.

Systematyka

edytuj
Pozycja rodzaju według Angiosperm Phylogeny Website[2]

Klad okrytonasienne, klad jednoliścienne (monocots), rząd imbirowce (Zingiberales), rodzina imbirowate (Zingiberaceae), rodzaj imbir (Zingiber).

Pozycja w systemie Reveala

Gromada: okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada: Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa: jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa: imbirowe (Zingiberidae Cronquist), nadrząd: Zingiberanae Takht. ex Reveal, rząd: imbirowce (Zingiberales Griseb.), rodzina: imbirowate (Zingiberaceae Lindl.), podrodzina: Zingiberoideae Blume ex Hassk. plemię: Zingibereae Meisn., rodzaj: imbir (Zingiber Boehm.)[6].

Wykaz gatunków[3]

Zastosowanie

edytuj

Imbir lekarski jest jedną z pierwszych przypraw korzennych, które zostały przywiezione do Europy. Opisywany był przez Marco Polo i Paracelsusa[7].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-08-22] (ang.).
  3. ↑ a b Zingiber. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-02-10].
  4. ↑ Zingiber Mill.. [w:] eMonocot [on-line]. 2010. [dostęp 2016-02-10].
  5. ↑ a b c d Wielka encyklopedia przyrody. Rośliny kwiatowe. 2. Warszawa: Muza S.A., 1998, s. 442-443. ISBN 83-7079-779-2.
  6. ↑ Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Zingiber według Reveala
  7. ↑ Justyna Nowicka: Imbir. 2013. [dostęp 2013-02-10]. (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Imbir&oldid=72873047”