Heterocyty
Heterocyty, heterocysty[1] (synonim przestarzały[2]) – przekształcone komórki (pojedyncze, rzadziej tworzące szereg kilku komórek) występujące u sinic z rzędów Nostocales i Stignematales (głównie u form nitkowatych)[2]. Komórki te odpowiadają za proces asymilacji azotu z atmosfery (diazotrofię)[1].
Zawierają one enzym nitrogenazę[1], biorący udział w procesie wiązania azotu tylko w warunkach beztlenowych, dlatego też komórki te rozwinęły specjalne przystosowania pozwalające na zapewnienie takich warunków. Posiadają silnie zgrubiałe ściany komórkowe oraz uwsteczniony układ fotosyntetyczny, w którym nie występuje fotosystem II, przez co tlen nie jest wytwarzany. Nie zawierają również materiałów zapasowych. W mikroskopie optycznym mają jednorodny wygląd bez ziarnistości.
Poprzez wydzielanie amoniaku do atmosfery stymulują tworzenie akinet, komórek biorących udział w rozmnażaniu sinic, aczkolwiek same heterocysty nie biorą bezpośredniego udziału w rozmnażaniu.
Ze względu na położenie w trychomie heterocysty dzieli się na:
- terminalne – na końcu trychomu
- bazalne – u nasady trychomu
- interkalarne (wstawowe) – wewnątrz trychomu
- lateralne – z boku trychomu[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c heterocysty, [w:] Słownik tematyczny. Biologia, cz. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 52, ISBN 978-83-01-16530-7.
- ↑ a b Halina Bucka: Heterocyta. W: Encyklopedia biologiczna. Zdzisława Otałęga (red. nacz.). Kraków: Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, 1998.
- ↑ Marcin Pliński: Glony Zatoki Gdańskiej – Klucz do oznaczania gatunków. T. I: Sinice. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1988. ISBN 83-7017-257-1.