Haperowiec
Haperowiec, Hapeerowiec – wieżowiec położony w Katowicach przy ul. Sokolskiej 33, przez mieszkańców GOP potocznie zwany „Żyletą”.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Sokolska 33 |
| Typ budynku | |
| Architekt |
Jurand Jarecki, Marian Skałkowski |
| Wysokość całkowita |
80 m |
| Kondygnacje |
24 |
| Ukończenie budowy |
1968 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie Katowic  | |
 50°15′51,6″N 19°01′08,2″E/50,264333 19,018944
| |
Historia
edytujBudynek w projekcie określany jako „24-K” został zaprojektowany w latach 1965-67 przez Juranda Jareckiego i Mariana Skałkowskiego, konstrukcję opracował Czesław Fazan z „Mostostalu” Zabrze. Zrealizowany w latach 1968-70 w stylu brutalizmu[1][2].
Posiada 24 kondygnacje. W chwili powstania był najwyższym drapaczem chmur w województwie katowickim i czwartym pod względem wysokości w Polsce.
Nazwa pochodzi od Hutniczego Przedsiębiorstwa Remontowego (HPR), które prowadziło budowę i było pierwszym dysponentem mieszkań. Współcześnie dom należy do Katowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej[3].
Architektura
edytujBryła wieżowca ma kształt smukłego prostopadłościanu z przewężeniem w połowie wysokości i elewacjach przeprutych loggiami. Pierwotnie utrzymany był w szaro-białej kolorystyce z pomarańczowymi akcentami użytymi w balustradach loggii, wyłożonych płytkami ceramicznymi.
Budynek o konstrukcji stalowej spawanej, wypełnionej (ściany) bloczkami PGS o boku 24 cm.
Wewnątrz zastosowano układ korytarzowy z klatkami schodowymi w skrajnych partiach. Pod budynkiem przewidziano dwie kondygnacje piwnic z komórkami lokatorskimi. 11 kondygnacja stanowi tzw. piętro sanitarne, mieszczące pomieszczenia techniczne z pompami pozwalającymi dostarczyć wodę na ostatnią kondygnację oraz pralnię, suszarnię, salę zebrań i niegdyś świetlicę-przedszkole. Na parterze ulokowano trzy pomieszczenia mieszczące pierwotnie dwa samoobsługowe sklepy ogólnospożywcze oraz kiosk „Ruchu”.
W budynku znajduje się 199 mieszkań, na ogół typu M-2 i M-4, ze ślepymi kuchniami. Zamieszkany jest przez około 330 osób.
Do wykończenia wnętrz zastosowano w pokojach popielate płytki PVC, w kuchniach beżowe, a w łazienkach lastriko. Wieżowiec obsługiwały dwie windy 6-osobowe i jedna 10-osobowa szwedzkiej firmy „Asea-Graham”[4].
W 2008 r. budynek został poddany termomodernizacji, zmieniono kolor elewacji na szaro-beżowy, zdemontowano ciężkie płyty balkonowe, zastępując je lżejszymi konstrukcjami[2][3].
Dane techniczne
edytuj- Typ: blok mieszkalny
- wysokość: 80 m
- kondygnacje: 24
- Powierzchnia całkowita: 12 148 m²
- Powierzchnia użytkowa: 8329 m²
- Kubatura: 42 261 m³
Galeria zdjęć
edytuj-
Konstrukcja stalowa wieżowca (1968)
-
Elewacja pd-zach (1970)
-
Widok ogólny (2007)
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Bartłomiej Baranowski Brutalizm nie znaczy brutalny. Gazeta.pl 09.12.2020 https://www.domiporta.pl/poradnik/7,126866,26589991,jak-spopularyzowac-brutalizm-w-architekturze-na-instagramie.html
- ↑ a b G. Grzegorek (red.), Domy i gmachy Katowic, Katowice, s. 206-207, ISBN 978-83-63780-00-5, OCLC 873557919 [dostęp 2019-09-11].
- ↑ a b A. Borowik, Nowe Katowice : forma i ideologia polskiej architektury powojennej na przykładzie Katowic (1945-1980), wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2019, s. 173-174, ISBN 978-83-66018-17-4, OCLC 1100249048 [dostęp 2019-09-11].
- ↑ KONE - statistics & facts 01.04.21 https://www.statista.com/topics/7641/kone/
Bibliografia
edytuj- A. Borowik: Nowe Katowice : forma i ideologia polskiej architektury powojennej na przykładzie Katowic (1945-1980). Warszawa, 2019
- Domy i gmachy Katowic. Red. Michał Bulsa i in. Katowice, 2013
- J. Przybytek: Haperowiec, czyli historia słynnego wieżowca w centrum Katowic https://dziennikzachodni.pl/haperowiec-czyli-historia-slynnego-wiezowca-w-centrum-katowic-zdjecia/ar/634971
- Haperowiec (pol.) www.wiezowce.katowice.pl [dostęp 2011-06-05]
- Haperowiec Katowice (pol.) www.urbanity.pl [dostęp 2011-06-05]