[go: up one dir, main page]

Franciszek Zabłocki

polski poeta

Franciszek Ksawery Mikołaj Zabłocki herbu Łada, krypt.: F*** D*** Z***; F. M. D. Z.; F. Z.; F*** Z***, (ur. 2 stycznia 1752, zm. 10 września 1821 w Końskowoli) – komediopisarz i poeta polski, publicysta, tłumacz, ksiądz katolicki, wolnomularz[2], członek czynny loży wolnomularskiej Świątynia Izis[3], protokolista Komisji Edukacji Narodowej, sekretarz Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, regent Wydziału Edukacji Kancelarii Straży Praw[4].

Franciszek Ksawery Mikołaj Zabłocki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 stycznia 1752
na Wołyniu(?)[1]

Data i miejsce śmierci

10 września 1821
Końskowola

Franciszek Zabłocki
ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

Królestwo Polskie

Data urodzenia

2 stycznia 1752

Data śmierci

10 września 1821

Proboszcz w Górze Jaroszynie
Okres sprawowania

1798

Proboszcz w Końskowoli
Okres sprawowania

1800

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Życiorys

edytuj

Pochodził z rodziny szlacheckiej herbu Łada. Urodził się jako syn Stanisława (zmarł wcześnie) i Barbary z Pruszyńskich, secundo voto Chmielowskiej (od roku 1758). Kształcił się u pijarów (kolegium) w Międzyrzeczu Koreckim, następnie wstąpił do nowicjatu jezuickiego, który opuścił po 3 latach. Około roku 1770 przez pewien czas przebywał na dworze Antoniego Górskiego, stolnika ciechanowskiego. Pomimo porzucenia zakonu jezuitów, związany był blisko z warszawskim literackim środowiskiem pojezuickim – w roku 1774 był współautorem Pieśni wszystkich Horacjusza przekładania różnych. W tym samym roku (12 czerwca 1774) został urzędnikiem (protokolistą) w kancelarii Komisji Edukacji Narodowej. Od 23 września do 20 grudnia 1774 wizytował (wespół z Adamem Jakukiewiczem) szkoły departamentu ruskiego, czyli województwa: wołyńskie, kijowskie, bracławskie i podolskie. W latach 1774–1777 był autorem "Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych". W tym okresie przyjaźnił się z byłym jezuitą Franciszkiem Dionizym Kniaźninem, korzystając także ze wsparcia Adama Naruszewicza (pomieszkiwał wówczas w pojezuickim budynku przy ul. Brzozowej). Był także związany z dworem Adama Kazimierza Czartoryskiego, prawdopodobnie przez jakiś czas pełnił nawet funkcję osobistego sekretarza księcia Czartoryskiego. Około roku 1778 poślubił aktorkę o imieniu Katarzyna, a rok później owdowiał. W roku 1778 został zauważony przez Komisję Edukacji Narodowej i króla, dzięki swemu przekładowi Dzieł... C. de Saint-Réala, które zostały zakwalifikowane do czytania w szkołach podległych Komisji. W sierpniu 1780 Stanisław August Poniatowski nagrodził Zabłockiego medalem "Merentibus" i 100 dukatami (wypłaconymi dopiero 8 lutego 1781) za komedię Zabobonnik. Jej fragmenty czytał królowi na obiedzie czwartkowym (stałym bywalcem tych obiadów stał się jednak dopiero po roku 1783). Przez niemal 7 lat współpracował regularnie z Teatrem Narodowym (1781-1783, 1785-1788: otrzymywał comiesięczną gażę za przygotowanie kilku komedii rocznie). Dnia 11 września 1783 mianowany (na miejsce ks. Stefana Rousselu) członkiem Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych. W roku 1784, przez kilka miesięcy zastępował sekretarza Towarzystwa, a 4 lata później (26 kwietnia 1788) został już faktycznym sekretarzem (w miejsce poważnie chorego Grzegorza Piramowicza). Za swoją wytrwałą pracę był dwukrotnie nagrodzony (1788, 1791). Aktywnie współpracował w redakcji podręczników (współautor podręcznika do nauczania fizyki), a po śmierci Franciszka Bohomolca (1784) sporządził pełny inwentarz Drukarni Nadwornej. Dnia 1 października 1787, dzięki Szkatule Królewskiej, spłacił wszystkie swe długi.

W czasie Sejmu Czteroletniego (1788-1792) był czołowym poetą-publicystą Stronnictwa Patriotycznego. W swych utworach opowiadał się za wartościami reprezentowanymi przez ten obóz. Jest też uznawany za autora wielu anonimowych paszkwili z tego okresu, które w bezprecedensowy sposób atakowały przeciwników politycznych, w szczególności Franciszka Ksawerego Branickiego. W roku 1791 (lipiec), przy wsparciu Ignacego Potockiego, został regentem kancelarii Wydziału Edukacyjnego Straży Praw. W październiku 1792, jako urzędnik Komisji złożył przysięgę na wierność konfederacji targowickiej (ze względu na bezpieczeństwo brata Antoniego, konsula Rzeczypospolitej w Chersoniu). Został desygnowany przez konfederację do zasiadania (ponownie) w Towarzystwie do Ksiąg Elementarnych[5]. Był powstańcem insurekcji kościuszkowskiej (akces doń zgłosił wraz z bratem 19 kwietnia 1794). Już 5 dni później (24 kwietnia) został powołany do Komisji Paszportowej Rady Zastępczej Tymczasowej. Trzy tygodnie później (14 maja) otrzymał powołanie do Komisji Indagacyjnej (obie nominacje potwierdziła Rada Najwyższa Narodowa odpowiednio: 22 czerwca i 17 lipca 1794). Jednocześnie (od 13 VI do 30 X 1794), pełnił obowiązki sekretarza Wydziału Instrukcji Rady Najwyższej Narodowej, sprawując m.in. kontrolę nad ruchem wydawniczym. Brał też czynny udział w obronie Pragi. Po upadku powstania, będąc w depresji, zaprzestał działalności literackiej i wyjechał do Rzymu (lato 1795), gdzie odbył studia teologiczne został księdzem (przyjął święcenia kapłańskie). Kiedy po 2 latach (1797), za namową Adama Kazimierza Czartoryskiego, wrócił do kraju, przyjął (1798) posadę proboszcza (po Józefie Koblańskim) w Górze-Jaroszynie koło Puław, a w roku 1800 w Końskowoli (po Grzegorzu Piramowiczu), gdzie przez wiele lat opiekował się chorym Franciszkiem Dionizym Kniaźninem[6]. Zmarł tam 10 września 1821, w wieku 69 lat.

 
Tablica pamiątkowa ku czci Franciszka Zabłockiego i Grzegorza Piramowicza w kościele pw. Znalezienia Krzyża Św. i św. Andrzeja w Końskowoli

Twórczość

edytuj
 
Fircyk w zalotach 1781
 
Medea i Jazon 1781
 
Ociec dobry 1780

Na dorobek twórczy Franciszka Zabłockiego składają się: wiersze okolicznościowe, ody, bajki, listy poetyckie, sielanki, satyry, poemat mitologiczny Cztery żywioły (Zabawy Przyjemne i Pożyteczne 1775 i 1777, wydanie osobne 1780).

Zabłocki położył też zasługi dla rozwoju polskiego teatru. Napisał ponad 50 komedii, z których najważniejsze to: Zabobonnik[7] (nagrodzona przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Medalem Merentibus), Sarmatyzm, Król w Kraju Rozkoszy, Pasterz szalony, Arlekin Mahomet i Fircyk w zalotach.

Tłumaczył z języków francuskiego i angielskiego: sztuki, m.in. Wesele Figara, ale też powieści (Podrzutek, czyli Historia Toma Dżona Fieldinga) i podręczniki historii czy fizyki. Zaadaptował wiele sztuk, głównie z francuskiego, tylko po dwie z niemieckiego i angielskiego. Praktycznie cała jego twórczość to inteligentne przeróbki dzieł autorów zachodnich, takich jak Romagnesi, Legrand, Lesage, Molier, Mercier, Szekspir.

Dzieła

edytuj
  1. Do W. I. Mci pana Antoniego Górskiego, stolnika ziemi ciechanowskiej, przy powrocie z zagranicy od wód Trenczyńskich. Oda napisana przez najobowiązańszego sługę..., brak miejsca (około roku 1770?), wyd. następne zobacz Wydania zbiorowe poz. 3; egz. unikatowy w Bibliotece Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk sygn. cym. 32.337
  2. Na dzień imienin Jaśnie Wielmożnego Jegomości księdza Andrzeja Młodziejowskiego, biskupa poznańskiego i warszawskiego, kanclerza wielkiego koronnego... oda[8]..., brak miejsca wydania (przed rokiem 1774?); egz. unikatowy w Bibliotece Instytutu Badań Literackich Warszawa
  3. Wiersze (ody, bajki, sielanki, listy), "Zabawy Przyjemne i Pożyteczne" 1774 t. 9, cz. 1 – 1777 t. 15, cz. 2; wyd. następne: zobacz Wydania zbiorowe poz. 1, t. 6 (nie wszystkie); poz. 2, t. 2 (wybór z poz. 5); poz. 3 (wszystkie); tu m.in.: Pasterka Loas i Dafne; Kupido więzień; bajka Słowik i czyżyk; Pasterka Instynkt, albo niewinna miłość; Oda z okoliczności konsekracji X. A. Naruszewicza; Duma ubogiego literata; Oda z okoliczności imienin X. A. Czartoryskiego; Rady młodej panie dane
  4. Przeszkoda nieprzewidziana. Komedia p. Destouches, akademika francuskiego, w 5 aktach, dla teatru warszawskiego przetłumaczona[9], Warszawa 1776, wyst. Warszawa 18 marca 1776, (wyd. bezimienne; autorstwo Zabłockiemu przypisali: L. A. Dmuszewski i F. S. Dmochowski), według Ph. N. Destouches: L'Obstacle imprévu, ou l'obstacle sans obstacle
  5. Cztery żywioły. Poema umizgów, "Zabawy Przyjemne i Pożyteczne" 1777 t. 16, cz. 2, s. 305-339 i odb. Warszawa 1777 (z dodatkiem wierszowanej dedykacji do A. K. Czartoryskiego), wyd. następne zobacz Wydania zbiorowe poz. 3
  6. Dwojakie głupstwo. Komedia w 3 aktach[10], Warszawa (VI 1780); wyd. bezimienne (tu i dalej, jeśli nie zaznaczono inaczej, autorstwo według własnoręcznego spisu Zabłockiego), według A. Bret: La Double extravagance
  7. Ociec dobry. Komedia w 5 aktach p. Diderot[11], Warszawa (VII 1780), wyst. Warszawa 17 stycznia 1782; wyd. bezimienne; (według D. Diderot: Le Père de famille)
  8. Balik gospodarski. Opera komiczna we 3 aktach[12], Warszawa (jesień 1780), muzyka: M. Kamieński, wyst. Warszawa 1781(?), wyd. następne: zobacz Wydania zbiorowe poz. 1, t. 1; poz. 2, t. 1; fragm. w zbiorze: Piosnki i arie z różnych operów i komedii zebrane, Warszawa 1801; dedykację przedr. B. Erzepki, zobacz Wydania zbiorowe poz. 3; fragm. aktu 1 sc. 1 przedr. L. Bernacki: Teatr, dramat i muzyka za Stanisława Augusta t. 2, Lwów 1925, s. 36-39, (według Ch. S. Favart: Le Bal bourgeois)
  9. Do Jaśnie Oświeconego Książęcia Jegomości Krasickiego, biskupa warmińskiego, Warszawa 1780, wyd. następne: "Tygodnik Polski i Zagraniczny" 1818 nr 52, s. 301-304; zobacz Wydania zbiorowe poz. 3; przedr. J. Kott w: Poezja polskiego Oświecenia. Antologia, Warszawa 1954; wyd. 2 Warszawa 1956; Z. Goliński w: I. Krasicki: Monachomachia i Antymonachomachia, Wrocław (1969) "Biblioteka Narodowa" seria I, nr 197, (pierwodruk bezimienny)
  10. Zabobonnik. Komedia we 3 aktach..., powst. przed VIII 1780(?), wyd. Warszawa I-II 1781 (z nazwiskiem Zabłockiego i dedykacją wierszowaną A. K. Czartoryskiemu), wyst. Warszawa 4 kwietnia 1781, wyd. następne: zobacz Wydania zbiorowe poz. 1, t. 1 (ze skreśleniami cenzury): wyd. K. J. Turowski, Sanok 1856 "Biblioteka Polska" nr 38-40 (razem z poz. 14, pt. Komedie); zobacz Wydania zbiorowe poz. 2, t. 1; wydał i oprac. B. Kąsinowski, Brody 1906 "Arcydzieła Polskich i Obcych Pisarzy" nr 43-44; Lwów (około roku 1913) "Biblioteka Powszechna" 971-972; Warszawa 1955 Biblioteka Świetlicowa "Czytelnika" (uwagi inscenizacyjne oprac. G. Lipszyc, projekty dekoracji i kostiumów K. Nowicki); fragm. aktu 1 scena 1 przedr. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 121-124; niektóre warianty tekstu podał B. Kąsinowski, "Pamiętnik Literacki" rocznik 4, 1905, (według J. A. Romagnesi: Le Superstitieux)
  11. Szczyry niegrzecznie. Komedia w 4 aktach, nieukończona, fragm. aktu 1 scena 1 dat. 1780 w rękopisie Biblioteki Czartoryskich sygn. 2483 (brulion-autograf); wyd. B. Erzepki, zobacz Wydania zbiorowe poz. 3; wyd. następne ogł. J. Pawłowiczowa jak wyżej poz. 10, (tytuł pierwotny: Szczerość niegrzeczna)
  12. Tradycja dowcipem załatwiona. Komedioopera. Muzyka: M. Kamieński, wyst. Warszawa 1780 (według Dmuszewskiego) lub 1789 (według spisu autora), rękopis z partyturą muzyczną w Archiwum Towarzystwa Muzycznego Warszawa; odpis L. Bernackiego w Ossolineum sygn. 7069/I
  13. Oddalenie się z Warszawy literata. (Wiersz satyryczny), powst. IV 1781 (według A. Jendrysika, poprzednio: 1783), "Nowy Pamiętnik Warszawski" t. 6 (1802), wyd. następne: zobacz Wydania zbiorowe poz. 1, t. 5; poz. 2, t. 2; z rękopisu Biblioteki PAN Kraków pt. Odjazd z Warszawy literata ogł. K. Estreicher w: T. K. Węgierski: Pisma wierszem i prozą, Lwów 1882 "Biblioteka Klasyków Polskich" nr 6; zobacz Wydania zbiorowe poz. 3; przedr. J. Kott jak wyżej poz. 9 (z autografu Ossolineum); autograf: Ossolineum sygn. 691/I, kopia z poprawkami A. K. Czartoryskiego w Bibliotece Czartoryskich sygn. 3956
  14. Fircyk w zalotach. Komedia we 3 aktach, wyst. Warszawa 16 czerwca 1781, wyd. Warszawa VII 1781 (z wierszem dedykowanym Stanisławowi Augustowi); także (wyd. 2?) Warszawa 1781 (egz. Ossolineum sygn. XVIII-11485-II); wyd. następne: Wilno 1820 (nakł. A. Żółkowskiego, tekst według wyd. 2); przygot. F. S. Dmochowski, zobacz Wydania zbiorowe poz. 1, t. 2 (tekst jak wyżej); wyd. K. J. Turowski, Sanok 1856 "Biblioteka Polska" nr 38-40 (tekst według wyd. Żółkowskiego; wraz z poz. 10 jak wyżej); zobacz Wydania zbiorowe poz. 2, t. 1 (tekst według wyd. Dmochowskiego); Lwów (1883) "Biblioteka Mrówki" nr 178 (tekst jak wyżej); Lwów-Złoczów (1905) "Biblioteka Powszechna" nr 534 (tekst jak wyżej), także Lwów-Złoczów (1927); oprac. B. Kąsinowski, Brody (1907) "Arcydzieła Polskich i Obcych Pisarzy" nr 58 (tekst według wyd. 2); wyd. J. Michalski, Warszawa 1908 "Wybór Najcelniejszy Pisarzów Polskich i Obcych" (tekst według wyd. Dmochowskiego); oprac. J. Pogonowski, Lwów 1921 "Biblioteka Arcydzieł Klasycznych" nr 27-28 (tekst według wyd. Kąsinowskiego); oprac. S. Vrtel-Wierczyński, Warszawa (1924) "Biblioteka Polska" nr 101 (tekst według wyd. 1), także Warszawa (1930); ze wstępem E. Marwickiego, Łódź (1932) "Biblioteka Klasyków Polskich"' 'nr 26 (tekst według wyd. Wierczyńskiego); oprac. K. Czachowski, wstęp J. Z. Jakubowskiego, (według J. A. Romagnesi: Le Petit-maître amoureux)
  15. Dziewczyna sędzią. Komedia we 3 aktach[13] przez F*** Z***, Warszawa VI 1781; także wyd. tytułowe Warszawa 1781 (... przez Fr. Zabłockiego), wyst. Warszawa 12 października 1783; fragm. aktu 1, scena 1 przedr. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 58-60; inny tytuł: Dziewczyna sędzią, czyli żona w kości wygrana, (według J. A. Romagnesi: La Fille arbitre)
  16. Gamrat, albo ukaranie mężów. Komedia we 3 aktach, rozpoczęta: VI 1781, wyst. Warszawa 30 czerwca 1785; wyd. zobacz Wydania zbiorowe poz. 1 t. 4 (pt. Mężowie poprawieni przez swoje żony), wyd. następne zobacz Wydania zbiorowe poz. 2, t. 2; fragm. aktu 1: sceny 1-2 przedr. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 68-75; brulion-autograf Biblioteki Czartoryskich sygn. 2483 ogł. J. Pawłowiczowa jak wyżej poz. 10; czystopis-autograf w Bibliotece Czartoryskich sygn. 2491; autograf Biblioteki Narodowej z Cesarskiej Publ. Bibl. Petersburg i odpis z Bibkioteki Zamoyskich – zniszczony w roku 1944, (według N. Hauteroche: Les Apparences trompeuses, ou les maris infidèles)
  17. Doktor lubelski. Komedia we 3 aktach, z francuskiego przerobiona i na teatrze warszawskim reprezentowana[14] (14 lipca 1781), Warszawa 1781, wyd. następne: zobacz Wydania zbiorowe poz. 1, t. 2; poz. 2, t. 1; fragm. aktu 1 scena 1 przedr. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 42-45, (pierwodruk bezimienny; według N. Hauteroche: Crispin médecin)
  18. Przywidzenia punktu honoru. Komedia w trzech aktach, na teatrze warszawskim reprezentowana (11 sierpnia 1781)[15], Warszawa III 1782; fragm. aktu 1 scena 1 przedr. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 101-102, (pierwodruk bezimienny; według A. R. Lesage: Le Point d'honneur – przeróbka z F. de Rojas: No ay amigo par amigo)
  19. Filozof żonaty. Komedia w 5 aktach p. Nericault Destouches, Warszawa IX 1781, wyst. Warszawa 30 grudnia 1781, (wyd. bezimienne; według Ph. Nericault Destouches: Le Philosophe marié, ou le mari honteux de l'être)
  20. Gdyracz. Komedia w 3 aktach, na teatrze warszawskim reprezentowana, Warszawa IX 1781, (wyd. bezimienne; według D. Brueys, J. Palaprat: Le Grondeur)
  21. Żądanie nieprzewidziane. Komedia w 3 aktach[16], Warszawa III 1782, wyst. Warszawa 1782 (pt. Balik na kredyt; w 1783 pt. Żądanie nieprzewidziane, czyli balik na kredyt), (wyd. bezimienne; według L. S. Mercier: La Demande imprévue)
  22. Doktor z musu. Komedia we 3 aktach, na teatrze warszawskim reprezentowana[17] (1782), Warszawa 1782, (wyd. bezimienne; według Molière: Le Médecin malgré lui)
  23. Samochwał, albo amant wilkołak. Komedia we 4 aktach, na teatrze warszawskim reprezentowana[18] (1782?), Warszawa 1782, (wyd. bezimienne; według J. Collot d'Herbois: L'Amant loup-garou, ou M. Rodomont – przeróbka z W. Shakespeare: Merry Wives of Windsor)
  24. Amfitrio. Komedia we 3 aktach, z Moliera przez...[19], wyst. Warszawa 1782, wyd. Warszawa VII 1783, wyd. następne: zobacz Wydania zbiorowe poz. 1, t. 6; poz. 2, t. 2; (według Molière: Amphitrion)
  25. Żółta szlafmyca, albo kolęda na Nowy Rok. Opera w 3 aktach przez..., Warszawa wiosna 1783, muzyka: Gaetano (K. Majer), wyst. Warszawa 1783; 1 maja 1788 (z muz. Ertiniego); wyd. następne: Wilno 1812 (nakładem A. Żółkowskiego); Wilno 1820; zobacz Wydania zbiorowe poz. 1, t. 1; poz. 2, t. 1; fragm. aktu 1 sceny 1-2 przedr. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 75-80; autograf-brulion: Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego sygn. 204 (dawniej: 4 7/4); inny tytuł: Kolęda, (według: P. A. A. Piis, P. Y. Barré: Les Étrennes de Mercure, ou le bonnet magique).
  26. Sarmatyzm. Komedia w 5 aktach, powst. 1784 (red. 1), wyst. Warszawa 19 czerwca 1785, wyd. Wilno 1820 (red. 2 z roku 1785; nakładem A. Żółkowskiego); wyd. następne: zobacz Wydania zbiorowe poz. 1, t. 3; poz. 2, t. 1; Lwów (1905) "Biblioteka Powszechna" nr 501; oprac. H. Galle, Warszawa 1909 "Wybór Pisarzów Polskich dla Domu i Szkoły" nr 17, także Warszawa 1914; oprac. P. Lewiczewski, Tarnów 1925; oprac. W. Hahn, Lwów 1926 "Nasza Biblioteka nr 11; oprac. krytyczne według autografu z roku 1820 L. Bernacki, Kraków (1928) "Biblioteka Narodowa" seria I, nr 115, także wyd. 2 uzup. T. Mikulski, Wrocław (1951), także wyd. 3 Wrocław (1954); oprac. J. Ster, Łódź 1930 "Biblioteka Klasyków Polskich" nr 19; Łódź 1938; Kraków 1945 "Biblioteka Arcydzieł Literatury Polskiej"; oprac. P. Lewiczewski, Kraków 1947; oprac. K. Czachowski, wstęp Z. Libery, Warszawa 1947 "Biblioteka Pisarzy Polskich i Obcych" nr 10, także wyd. 2 Warszawa 1948, także wyd. 3 przejrzane i popr. Warszawa 1951; oprac. R. Taborski, Warszawa 1953 (z Małą kroniką życia i twórczości F. Zabłockiego przez R. T. i Sarmatyzmem na scenie przez S. Dąbrowskiego); fragm. aktu 1 sceny 1-2 przedr. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 104-112; z istniejących 3 wersji w autografach zachowany jest jedynie autograf Biblioteki Czartoryskich sygn. 2489 (red. 2 z roku 1785, z odmianami wcześniejszymi w przypisach); autografy Biblioteki Narodowej z Cesarskiej Publ. Bibl. Petersb. i Biblioteki Zamoyskich sygn. 208 (dat. 1784) – zniszczone w roku 1944, (według N. Hauteroche: Les Nobles de province)
  27. Sierota. Komedia w 5 aktach, wyst. Warszawa 8 września 1785, tekst (zdefektowany) w rękopisie Biblioteki Teatrów Warszawskich sygn. 381, fragm. (akty 3-4) w rękopisie Biblioteki Zamoyskich sygn. 770, fragm. aktu 1 scena 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 112-114, (według Fiqet de Bocage: Orpheline – przeróbka z S. Centlivre: A Bold Stroke for a Wife)
  28. Małżonkowie pojednani, czyli przesąd modny. Komedia w 5 aktach, z francuskiego p. de La Chaussée wolne tłumaczenie, wyst. Warszawa 4 listopada 1785, wyd. zobacz Wydania zbiorowe poz. 1, t. 4; wyd. następne zobacz Wydania zbiorowe poz. 2, t. 2; autograf: Biblioteka Czartoryskich sygn. 1966, autografy: Biblioteka Teatrów Warszawskich sygn. 224 i Biblioteka Narodowa z Cesarskiej Publ. Bibl. Petersb. – zniszczone w roku 1944, (inny tytuł: Pojednani małżonkowie; według P. C. de La Chaussée: Le Préjugé à la mode)
  29. Arlekin Mahomet, albo taradajka latająca. Drama śmieszno-płaczliwo-filozofo-sowizdrzalskie w 4 aktach przez... dla teatru warszawskiego napisane r. 1785, wyst. Warszawa 1786, rękopis: Biblioteka Towarzystwa Poznańskiego Przyjaciół Nauk sygn. 123; rękopis: Biblioteka Teatrów Warszawskich sygn. 1282 – zniszczony w roku 1944; fragm. aktu 1 scena 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 35-36, (według J. F. Cailhava: Arlequin Mahomet, ou le cabriolet volant)
  30. Medea. Melodrama z muzyką, powst. około roku 1785, muzyka: G. Benda, rękopisy (kopie): Biblioteka Narodowa (BOZ sygn. 1000, pt. Medea i Jazon , melodrama z muzyką sławnego p. Bendy) i Ossolineum sygn. 7069/I (odpis L. Bernackiego), fragm. z aktu 1 scena 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 87-89, (według F. W. Gotter: Medea – przeróbka z P. Corneille: Médée. Tragédie)
  31. Garbaci. Komedia, wyst. Warszawa 10 lipca 1785, (inne tytuły: Ukarani garbaci; Ukochani garbaci; prawdopodobnie według L. Carmontelle: Les Bossus. Comédie en 1 acte)
  32. Człowiek dobrze myślący. Komedia w 5 aktach, wyst. Warszawa 17 kwietnia 1786, rękopis w Bibliotece Teatrów Warszawskich sygn. 362; fragm. zachowany w rękopisie Ossolineum sygn. 7069/I (odpis L. Bernackiego), fragm. aktu 1 scena 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 39-41, (według M. J. Sedaine: Le Philosophe sans le savoir)
  33. Soliman II, albo trzy sułtanki. Komedia w 3 aktach, wyst. Warszawa 7 maja 1786, rękopis w Bibliotece Teatrów Warszawskich sygn. 417 i w Bibliotece Zamoyskich sygn. 757, fragm. aktu 1 scena 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 114-119, (autorstwo Zabłockiego według L. A. Dmuszewskiego, I. Werowskiego i F. S. Dmochowskiego. Według Ch. S. Favart: Soliman II, ou les trois sultanes)
  34. Zdrajca ukarany. Komedia w 5 aktach, wyst. Warszawa 8 lipca 1786, rękopis w Bibliotece Zamoyskich sygn. 779; fragm. odpisane zachowane w rękopisie Ossolineum sygn. 7069/I (odpisy L. Bernackiego), fragm. aktu 1 scena 2 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 124-128, (autorstwo Zabłockiego według L. A. Dmuszewskiego, I. Werowskiego i F. S. Dmochowskiego. Według A. R. Lesage: Le Traître puni – przeróbka z F. de Rojas: La Traicion busca el castigo)
  35. Kompania dobrana bez subiekcji. Komedia w 2 aktach, przełożona z niemieckiego, powst. 1786, fragm. autografu w Bibliotece Zamoyskich sygn. 770; odpis zachowany w Ossolineum sygn. 7069/I (odpis L. Bernackiego), fragm. z aktu 1 sceny 1-2 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 80-82
  36. Powtórne zakochanie się. Komedia, powst. 1786, wyst. Warszawa 1786, (prawdopodobnie według P. Marivaux: Le Double inconstance)
  37. Figaro. Komedia w 5 aktach, powst. przed XI 1786, wyst. Warszawa 12 grudnia 1787, (według P.A.C. de Beaumarchais: La Folle journée, ou le mariage de Figaro)
  38. Przysięgi miłosne. Komedia, powst. około 1786/1787, (prawdopodobnie według P. Marivaux: Les Serments indiscrets)
  39. Król w Kraju Rozkoszy. Komedia zapustna w 3 aktach według Legranda. Muzyka: J. Stefani, wyst. Warszawa 3 lutego 1787; z autografu Biblioteki Czartoryskich sygn. 2496 ogł. J. Jackl, "Dialog" 1960 nr 6; fragm. aktu 1 scena 2 z tego źródła ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 80-82; wcześniejsza wersja tektu w autografie Biblioteki Zamoyskich sygn. 754; fragm. zachowane w publikacjach: P. Chmielowski: F. Zabłocki, "Echo Muzyczne i Teatr" 1889 nr 321; przedr. w: Nasza literatura dramatyczna, Petersburg 1898; M. Gawalewicz: O autorze Fircyk w zalotach, "Tygodnik Ilustrowany" 1890 t. 2 i w wyd. osobnym pt. F. Zabłocki, Kraków 1894, (według M. A. Legrand: Le Roi de Cocagne)
  40. Matka konfidentka. Komedia w 3 aktach, wyst. Warszawa 6 maja 1787, (prawdopodobnie według P. Marivaux: Le Mère confidente)
  41. Wielkie rzeczy, i cóż mi to wadzi! Komedia we 2 aktach, wyst. Warszawa 3 czerwca 1787, wyd. zobacz Wydania zbiorowe poz. 1, t. 3; wyd. następne: zobacz Wydania zbiorowe poz. 2, t. 2; rękopis: Biblioteka Zamoyskich sygn. 750 zniszczony w roku 1944; w rękopisie Ossolineum sygn. 10849/I odpis z druku (z roku 1877); według F. Bentkowskiego (Historia literatury polskiej t. 1, Warszawa 1814, s. 577): przekł. z francuskiego
  42. Fat ukarany. Komedia, powst. około roku 1787, (prawdopodobnie według A. Pont-de-Vesle: Le Fat puni.
  43. Pigmalion i Galatea, czyli obraz kobiet. Komedia w 3 aktach, wyst. Warszawa 25 listopada 1787, rękopisy w Bibliotece Teatrów Warszawskich sygn. 339 i w Bibliotece Zamoyskich sygn. 776 (odpis z poprawkami Zabłockiego), stąd odpisy fragm. zachowane w rękopisie Ossolineum sygn. 7069/I (odpisy L. Bernackiego), fragm. aktu 1 scena 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 93-97, (według J. A. Romagnesi: Pigmalion)
  44. Rozsądny z miłości. Komedia, wyst. Warszawa 30 listopada 1787, (pierwotnie przypisywana także T. Truskolawskiemu; autorstwo Zabłockiego potwierdza jego spis)
  45. Lucylla. Komedia w 1 akcie z ariami. Muzyka: A. E. M. Grétry, wyst. Warszawa 22 grudnia 1787, autograf w Bibliotece Narodowej (BOZ sygn. 996, dat. 1787); odpis fragm. w Ossolineum sygn. 7069/I (odpis L. Bernackiego), fragm. sceny 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 85-86, (według J. F. Marmontel: Lucile)
  46. Szkoła panien, czyli nocne rendez-vous. Komedia w 5 aktach, powst. około roku 1788, wyst. (wznowiona?) Warszawa 1799(?), 30 maja 1806; rękopis w Bibliotece Teatrów Warszawskich sygn. 338, fragm. aktu 1 scena 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 89-90, (inne tytuły: Nocne rendez-vous; Niewiniątka warszawskie; według J. F. Jünger: Der Revers)
  47. Żona zazdrosna. Komedia w 5 aktach, wyst. Warszawa 7 maja 1788, rękopis dat. 1788 w Bibliotece Zamoyskich sygn. 771, fragm. aktu 1 scena 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 129-130, (autorstwo Zabłockiego według L. A. Dmuszewskiego, I. Werowskiego i F. S. Dmochowskiego; według P. Desforges: La Femme jalouse)
  48. Piękna Arsena, czyli triumf miłości. Komedia z ariami w 4 aktach tłumaczona z francuskiego. Muzyka: P. A. Monsigny, wyst. Warszawa 7 października 1788, rękopis dat. 1788 w Bibliotece Narodowej (BOZ sygn. 1034); odpisy fragm. w Ossolineum sygn. 7069/I (odpisy l. Bernackiego), fragm. aktu 1 scena 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 91-92, (autorstwo Zabłockiego według L. A. Dmuszewskiego, I. Werowskiego i F. S. Dmochowskiego; według Ch. S. Favart: La Belle Arsène – przeróbka z Voltaire: La Bégueule)
  49. Szkoła ojców. Komedia w 5 aktach, wyst. Warszawa 8 listopada 1788, autograf dat. 1788 w Bibliotece Narodowej (BOZ sygn. 994); odpisy fragm. w Ossolineum sygn. 7069/I (odpisy l. Bernackiego), fragm. aktu 1 scena 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 119-120, (według A. Pieyre: L'École des pères)
  50. Wychowanka. Komedia, wyst. Warszawa 25 listopada 1788, (prawdopodobnie według Ch. B. Fagan: La Pupille)
  51. Dzień klamstwa. Komedia w 5 aktach, wyst. Warszawa 26 grudnia 1788, autograf w Bibliotece Narodowej (BOZ sygn. 995); odpisy fragm. w Ossolineum sygn. 7069/I (odpisy l. Bernackiego), fragm. aktu 1 scena 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 49-58, (w autografie skreślony tytuł: Zalotność umizgów, czyli konkurencja do Ireny; według Ph. N. Destouches: Archimenteur, ou le vieux fou dupé)
  52. Wyniosłość i niewinność. Komedia, powst. około roku 1788
  53. Człowiek osobliwszy. Komedia, powst. około roku 1788, (prawdopodobnie według Ph. N. Destouches: L’Homme singulier)
  54. Sługa wspaniała. Komedia, powst. około roku 1788, (prawdopodobnie według Ch. Sablier: La Suivante généreuse – przeróbka z C. Goldoni: La Serva amorosa)
  55. Pan ze sługą konkurent. Komedia, powst. około roku 1788, (jest to ostatnia poz. w spisie Zabłockiego; prawdopodobnie według A. R. Lesage: Crispin rival de son maître)
  56. Satyry, pamflety, paszkwile oraz inne wiersze i pisma polityczne z okresu Sejmu Czteroletniego 1788-1791, rozpowszechniane anonim. w odpisach i drukach(?). Przypisuje się mu autorstwo następujących utworów i grup utworów: Pamięć Suchorzewskiego w potomności (Król Jagiełło zbił Krzyżaki...); Przekleństwo narodu; Ma pan rozum; Do sądu sejmowego; Joannes Sarcasmus; Do ks. Czartoryskiego, posła województwa lubelskiego, mówiącego za wolnością druku; Do fiakrów; Do pewnego ministra; Do nowego sztabu; Do króla i narodu; Tryumwirat; 29 wierszy (wybranych) z rękopisu Ossolineum sygn. 1633/I; 60 wierszy, pt. Wiersze polityczne z lat 1788-1791; Do JMci pana Wojciecha Turskiego... delatora w sprawie księcia Ponińskiego... (Gdy się w ciało śmiertelna zakradła gangrena...); Satyry; Do JW. Suchorzewskiego, posła kaliskiego (Mości panie kaliski! Wiadomość się szerzy...); Myśli nawiasowe Polaka lewą ręką pisane
  57. Zoe, czyli skutki ambicji i miłości. Drama w 3 aktach, wyst. Warszawa 27 lutego 1791, rękopis w Bibliotece Zamoyskich sygn. 1008, zniszczony w roku 1944, fragmenty ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 128-130, (autorstwo Zabłockiego według L. A. Dmuszewskiego, I. Werowskiego i F. S. Dmochowskiego; według L. S. Mercier: Zoe)
  58. Kuplety do baletu Kleopatra (do sceny 5), wyst. Warszawa, Teatr w Łazienkach, 7 września 1791, z autografu Biblioteki Czartoryskich sygn. 938 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, t. 1, s. 470-471
  59. Przypadki zalotnicze. Komedia w 3 aktach, wyst. Warszawa 2 października 1791, autograf w Bibliotece Zamoyskich sygn. 798, zniszczony w roku 1944; odpis fragm. w rękopisie Ossolineum sygn. 7069/I (odpis L. Bernackiego), fragmenty ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 97-100
  60. Rokoszanie, czyli książę Montmouth, królewicz angielski. Drama historyczne w 3 aktach z francuskiego przełożone, wyst. Warszawa 17 stycznia 1792, rękopis w Bibliotece Teatrów Warszawskich sygn. 1336, fragm. aktu 1 scena 1 ogł. L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 102-104, (autorstwo Zabłockiego według L. A. Dmuszewskiego, I. Werowskiego i F. S. Dmochowskiego; według N. M. Bodard de Tazay: Le Duc de Montmouth)
  61. Drzewo zaczarowane. Opera komiczna we 2 aktach. Muzyka: J. Stefani, wyst. Warszawa 17 kwietnia 1796, rękopis: Biblioteka Narodowa (BOZ sygn. 982); odpis Ossolineum sygn. 7069/I (odpis L. Bernackiego), fragmenty ogł. w: Rozrywka w smutku, czyli piosnki i arie..., Warszawa 1796; L. Bernacki jak wyżej poz. 8, s. 45-48: fragm. aktu 1 scena 1, (autorstwo Zabłockiego według L. A. Dmuszewskiego, I. Werowskiego i F. S. Dmochowskiego; według P. L. Moline: L'Arbre enchanté)
  62. Sowizdrzał, rycerz z przypadku. Komedia w 5 aktach, wyst. Warszawa 1796, rękopis w Bibliotece Teatrów Warszawskich sygn. 180, zniszczony w roku 1944; akty 1-2 zachowane w Bibliotece Towarzystwa Poznańskiego Przyjaciół Nauk sygn. 77; fragmenty ogł. W. Hahn, "Pamiętnik Literacki" rocznik 10 (1911), s. 32-49, (autorstwo Zabłockiego według L. A. Dmuszewskiego, I. Werowskiego i F. S. Dmochowskiego; według Th. Corneille: Le Geôlier de-soi-même, ou Jodelet prince – przeróbki z P. Calderona)
  63. Pasterz szalony. Komedia pasterska w 5 aktach. Wolne przełożenie z Tomasza Kornela, wyd. zobacz Wydania zbiorowe poz. 1, t. 5; wyd. następne zobacz Wydania zbiorowe poz. 2, t. 2; fragmenty ogł. W. Hahn, "Pamiętnik Literacki" rocznik 10 (1911), s. 49 i następne; autograf: Biblioteka Czartoryskich sygn. 2492, (według Th. Corneille: Le Berger extravagant).

Ponadto jego wiersz Do Ignacego ogł. "Pamiętnik Warszawski" t. 4 (1823), s. 237-243; Epigram ogł. F. Morawski w: Kilka słów do historii napisów w Polsce w: Pisma zbiorowe wierszem i prozą t. 4, Poznań 1882, s. 147; wierszyk Czerstwe zdrowie dat. 1 stycznia 1821, ogł. S. Kossowski, "Pamiętnik Literacki" rocznik 4 (1905), s. 325.

Niektóre wiersze Zabłockiego przedrukowały liczne antologie i wypisy.

Własnoręczny bibliograficzny spis komedii pozostawił Zabłocki w rękopisie Biblioteki Czartoryskich sygn. 2483, ogł. B. Kąsinowski, "Pamiętnik Literacki" rocznik 4 (1905); ogł. z poprawkami L. Bernacki, "Pamiętnik Literacki" rocznik 6 (1907) oraz przedr. w: Teatr, dramat i muzyka... jak wyżej poz. 8, t. 2, s. 25-26. Równocześnie ogł. Bernacki spis komedii Zabłockiego sporządzony przez I. Werowskiego (z rękopisu Biblioteki Jagiellońskiej sygn. 3611), spis sporządzony przez F. S. Dmochowskiego (w Wydaniach zbiorowych poz. 1, t. 1), spis z "Rocznika Teatru Narodowego Warszawskiego 1813-1814" sporządzony przez L. A. Dmuszewskiego, spis K. Estreichera (wyciągnięty z Bibliografii polskiej t. 1, 1870, s. 338-411), ponadto ułożony na podst. wspomnianych źródeł własny Krytyczny spis komedii F. Zabłockiego (s. 31-33). Spis komedii z autografu Biblioteki Czartoryskich ogł. także J. Pawłowiczowa jak wyżej poz. 10.

Przekłady

edytuj
  1. (M. de Scudéry): Piękność, rozum i cnota. Z francuskiego tłumaczył..., "Zabawy Przyjemne i Pożyteczne" 1774 t. 9, cz. 1, s. 29-30; wyd. następne: zobacz Wydania zbiorowe poz. 1 t. 6, poz. 3
  2. (I. de Benserade): Bajki. I-V, "Zabawy Przyjemne i Pożyteczne" 1774 t. 9, cz. 1, s. 30-32; wyd. następne: zobacz Wydania zbiorowe poz. 3
  3. Molière: Misantrop. Akt 1 sc. 4, "Zabawy Przyjemne i Pożyteczne" 1774 t. 9, cz. 1, s. 32-33; wyd. następne: zobacz Wydania zbiorowe poz. 3
  4. Fryderyk II król pruski: List XIII... do swojej siostry de Bareith o używaniu fortuny, z francuskiego tłomaczenie..., "Zabawy Przyjemne i Pożyteczne" 1774 t. 9, cz. 1, s. 103-118; Oda... do Mopercjusza. Życie jest snem. Tłomaczenia..., "Zabawy Przyjemne i Pożyteczne" 1774 t. 9, cz. 2, s. 303-312; Pochlebstwo. Oda... przetł. ..., "Zabawy Przyjemne i Pożyteczne" 1774 t. 10, cz. 1, s. 155-163; wyd. następne: zobacz Wydania zbiorowe poz. 1 t. 6, poz. 3
  5. Q. Horatius Flaccus: Ody 1, 7-13 z ks. IV w: Pieśni wszystkie Horacjusza przekładania różnych t. 2, Warszawa 1773 (lub 15 marca 1775), także wyd. 2 Warszawa 1819; wyd. następne: Wybór pieśni, listów i satyr Horacjusza, Wilno 1817 (oda 7, 10); zobacz Wydania zbiorowe poz. 3 (wszystkie); pierwodruk pieśni 1 – "Zabawy Przyjemne i Pożyteczne" 1774 t. 10, cz. 2, s. 249-252; przedr. zobacz Wydania zbiorowe poz. 1 t. 6
  6. J. Vernet: Rozmowy sokratyczne w różnych materiach politycznych i moralnych, z francuskiego przetłumaczone od j. p. ..., Warszawa 1775; Rozmowę o zmyśleniu przedr. I. Szydłowski: Przykłady stylu polskiego t. 1, Wilno 1827, s. 108-113, (dedykowane K. A. A. Czartoryskiemu)
  7. C. de Saint-Réal: Dzieła..., t. 1-3, Warszawa 1778[20][21][22][23][24]
  8. J. M. Hube: Fizyka dla szkół narodowych cz. 2. Fizyka partykularna. Czytana przez Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych 1790-1792; przekł. nieukończony, (cz. 1, wyd. Kraków 1792, tłum.: A. Kukiel, J. Koc, F. Szopowicz)
  9. H. Fielding: Podrzutek, czyli historia Tom Dżona. Tłumaczona z Dzieł angielskich pana...[25][26][27][28] t. 1-4, Warszawa 1793, (tłumacz podpisany w przypisie do Krótkiego uwiadomienia w t. 1[29]; przełożono z francuskiego przekł. P.A. de La Place’a: Histoire de Tom Jones... par M. D. L. P.).

Ponadto ogł. w "Zabawach Przyjemnych i Pożytecznych kilka jego przekł. z francuskiego, wcześniej źródłowo niezidentyfikowanych (1774: t. 9, cz. 1, s. 34-48; cz. 2, s. 342-358; t. 10, cz. 2, s. 390-403; przedr. Wydania zbiorowe poz. 3).

Wydania zbiorowe

edytuj
  1. Dzieła... Wydane przez F. S. Dmochowskiego t. 1-6, Warszawa 1829-1830 "Biblioteka Narodowa" oddz. III-VI (t. 8-13); zawartość t. 1 (1829): F. S. Dmochowski: Wiadomość o życiu i pismach F. Zabłockiego; Ważniejsze dzieła poz. 8, 10 (z dedykacją) – t. 2 (1829): Ważniejsze dzieła poz. 14 (z dedykacją), 17, 25 – t. 3 (1829): Ważniejsze dzieła poz. 26, 41 – t. 4 (1830): Ważniejsze dzieła poz. 16, 28 – t. 5 (1830): Ważniejsze dzieła poz. 13, 63; Różne wiersze: Spacer nocny po Warszawie, Do Ignacego – t. 6 (1830): F. S. Dmochowski: Wiadomość o życiu i pismach F. Zabłockiego; Ważniejsze dzieła poz. 3, 24; Przekłady poz. 1, 4-5; Wydawca korzystał m.in. z rękopisów Zabłockiego w Bibliotece Puławskiej (zachowanych w Bibliotece Czartoryskich) oraz z rękopisów teatralnych
  2. Dzieła... t. 1-2 (wyd. P. Chmielowski, nakł. S. Lewentala), Warszawa 1877 "Biblioteka Najcelniejszych Utworów Literatury Europejskiej. Literatura Polska"; zawartość t. 1: (P. Chmielowski): F. Zabłocki; Ważniejsze dzieła poz. 8, 10, 14, 17, 25-26 – t. 2: Ważniejsze dzieła poz. 16, 24, 28, 41, 63; Różne wiersze, (teksty według wyd. F. S. Dmochowskiego)
  3. Pisma..., zebrał i wyd. B. Erzepki, Poznań 1903; zawartość: (B. Erzepki): Słowo wstępne; Ody (Ważniejsze dzieła poz. 1, 3, 8-10, 14); Pasterki (Ważniejsze dzieła poz. 3); Satyry (Ważniejsze dzieła poz. 3, 13); Wiersze rozmaite (Ważniejsze dzieła poz. 3; Przekłady poz. 2; Wydania zbiorowe poz. 1, t. 5; Epigram według publikacji F. Morawskiego); Ważniejsze dzieła poz. 5; Wiersze polityczne 1788-1791 (Ważniejsze dzieła poz. 56); Przekłady i naśladowania (Przekłady poz. 1, 4-5); Urywki różnych komedii (Ważniejsze dzieła poz. 10-11; Przekłady poz. 3); Proza (Ważniejsze dzieła poz. 56); Dodatki (Ważniejsze dzieła poz. 56).

Listy i materiały

edytuj
  1. Do ks. Mikoszewskiego, rektora szkół żytomierskich, 6 urzędowych listów z roku 1775, autografy w Lw. Państw. Nauk. Bibl. (Archiwum Luba-Radzymińskich sygn. 171/II 2 cz. 4 S-Z); mikrofilmy w Bibliotece Instytutu Badań Literackich Warszawa
  2. Do sekretarza Szkoły Głównej Koronnej w zbiorze z lat 1784-1788, rękopis: Biblioteka Jagiellońska sygn. 4041
  3. Do I. Potockiego z 22 lipca 1791, z autografu w Archiwum Głównym Akt Dawnych (Archiwum Wilanowskie sygn. 279 b, t. 4) ogł. R. Kaleta: Nawracanie posła, "Pamiętnik Literacki" rocznik 49 (1958), zeszyt 3, s. 193-195 i odb. (tu też faksymile); przedr. także "Przegląd Humanistyczny" 1963 nr 4, s. 6-7
  4. Do przyjaciela w Wilnie (Grümberga?) z Końskowoli 3 września 1817, fragmenty ogł. "Dziennik Wileński" 1817 t. 6, s. 676
  5. Do J. Przybylskiego, rękopis: Biblioteka Jagiellońska sygn. 148 (zbiór z lat 1776-1818)
  6. Do Ł. Gołębiowskiego z 19 lipca (po roku 1817), z autografu obecnie w Bibliotece PAN Kraków sygn. 713 ogł. K. Wł. Wójcicki, "Tygodnik Ilustrowany" 1863 t. 8, nr 211; przedr. L. Bernacki, "Pamiętnik Literacki" rocznik 25 (1928), s. 610
  7. Do nieznanego adresata z 21 kwietnia 1819, z autografu w archiwum parafialnym w Końskowoli ogł. J. Starnawski, "Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne" t. 7 (1963), s. 278
  8. Raport wizyty departamentu szkół wojewódzkich ruskich z woli JOKs. JM. A. (K.) Czartoryskiego, generała ziem ruskich, jako najwyższego tychże szkół rządcy, dnia 23 września przez ks. A. Jakukiewicza i F. Zabłockiego zaczętej, a 20 grudnia 1774 zakończonej, ogł. T. Wierzbowski: Raporty generalnych wizytatorów z r. 1774, Warszawa 1906 "Komisja Edukacji Narodowej" nr 24, s. 85-122
  9. Pisma urzędowe z podpisem m.in. F. Zabłockiego jako urzędnika Komisji Edukacji Narodowej (zbiór z lat 1779-1829), rękopis: Biblioteka Jagiellońska sygn. 3136
  10. 11 pism do własnej kasy, pisanych w imieniu Wydziału Instrukcji Rady Najwyższej Narodowej od 26 czerwca do 30 września 1794, z rękopisu Biblioteki PAN Kraków sygn. 1422 ogł. H. Oprawko, J. Szczepaniec: Materiały do działalności wydawniczej naczelnych władz powstańczych w r. 1794, "Ze skarbca kultury" zeszyt 16 (1964), s. 231-232, 243, 252, 254, 259, 267, 271, 273, 278, 280, 283
  11. Raport do Wydziału Bezpieczeństwa Rady Najwyższej Narodowej z 12 października 1794, z autografu Biblioteki Poturzyckiej ogł. K. Kantecki, "Przewodnik Naukowy i Literacki" rocznik 6 (1878), t. 1, s. 118-119; autograf obecnie w Lw. Państw. Nauk. Bibl. bez sygn. (zbiór autografów); mikrofilm w Bibliotece Instytutu Badań Literackich Warszawa
  12. Obwieszczenia Wydziału Instrukcji Rady Najwyższej Narodowej ogł. w prasie powstańczej z roku 1794, pisane przez Zabłockiego jako sekretarza, niektóre przedr. B. Leśnodorski w: Kuźnica Kołłątajowska. Wybór źródeł, Wrocław (1949) "Biblioteka Narodowa" seria I, nr 130
  13. Akt zgonu, odpis zachowany w papierach B. Erzepkiego w Bibliotece Raczyńskich.

Ponadto Biblioteka Czartoryskich sygn. 775, s. 10 (Rejestr osób... którzy powszechne "Merentibus" odebrali) i Archiwum Główne Akt Dawnych (Archiwum Ks. J. Poniatowskiego a 214: Księga darów Stanisława Augusta).

Wybrane opracowania dot. Zabłockiego

edytuj

Biografie, przyczynki, opracowania ogólne

edytuj
  1. Protokoły posiedzeń Komisji Edukacji Narodowej 1773-1778; ...1778-1780; ...1781-1785: wyd. T. Wierzbowski, Warszawa 1910-1915 "Komisja Edukacji Narodowej" nr 37-39
  2. Raporty generalnych wizytatorów z r. 1774: wyd. T. Wierzbowski, Warszawa 1906 "Komisja Edukacji Narodowej" nr 24
  3. Protokoły posiedzeń Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych 1775-1792: wyd. T. Wierzbowski, Warszawa 1908 "Komisja Edukacji Narodowej" nr 36
  4. Komisja Edukacji Narodowej. Wybór źródeł: oprac. S. Tync, Wrocław (1954) "Biblioteka Narodowa" seria I, nr 126
  5. F. D. Kniaźnin: Erotyki, Warszawa 1779 (tu wiersze do Zabłockiego)
  6. F. D. Kniaźnin: Carmina, Warszawa 1781 (tu wiersze do Zabłockiego)
  7. F. D. Kniaźnin: Poezje t. 1-2, Warszawa 1787 (tu wiersze do Zabłockiego)
  8. G. Piramowicz: Mowa w dzień rocznicy otwarcia Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych na sesji dnia 12 marca 1788, Warszawa 1788
  9. W. R. Karczewski: List do Jacka Przybylskiego z 15 kwietnia 1791, z rękopisu Biblioteki Jagiellońskiej sygn. 148, t. 1 fragmenty ogł. J. Dihm: Nikczemny podrzutek parnasowy, "Biuletyn Miesięczny Biblioteki Jagiellońskiej" 1953 nr 5; całość ogł. J. Pawłowiczowa, "Teatr Narodowy 1765-1794", pod red. J. Kotta (Warszawa 1967)
  10. Tajna korespondencja z Warszawy 1792-1794 do Ignacego Potockiego, oprac. M. Rymszyna, A. Zahorski, Warszawa 1961 "Studia i Materiały z Dziejów Polski w Okresie Oświecenia" nr 4.

Twórczość dramatyczna

edytuj
  1. "Annonces et Avis Divers" 1781 nr 3, 25 (rec. teatr.): przedr. "Teatr Narodowy 1765-1784", red. J. Kott (Warszawa 1967)
  2. (Amfitrion. Rec. teatr.): "Gazeta Warszawska" 1812 nr 37; przedr. E. Szwankowski w: Teatr Wojciecha Bogusławskiego w latach 1799-1814, Wrocław 1954 "Materiały do Dziejów Teatru w Polsce" nr 1
  3. X. (Fircyk w zalotach. Rec. teatr.): "Gazeta Korespondenta Warszawskiego" 1815 nr 70; przedr. J. Lipiński w: Recenzje teatralne Towarzystwa Iksów, 1815-1819, Wrocław 1956 "Materiały do Dziejów Teatru w Polsce" nr 4
  4. Z. Bartoszewicz: Żółta szlafmyca F. Zabłockiego, "Tygodnik Wileński" 1820 t. 2, s. 321-339
  5. W. Bogusławski: Dzieje Teatru Narodowego w: Dzieła t. 1-4, Warszawa 1820-1821 i odb.; wyd. następne Przemyśl 1884; wyd. fotoofsetowe (Warszawa 1965)
  6. L. Osiński: O pierwiastkowej dramatyce w Polszcze, "Sybilla Nadwiślańska" 1821 nr 3; przedr. K. W. Wójcicki w: Teatr starożytny w Polsce t. 1, Warszawa 1841
  7. E. Słowacki: Zabłockiego komedia Zabobonnik w: Dzieła t. 3, Wilno 1826
  8. K. Brodziński: Polska literatura dramatyczna (powst. 1823-1830) w: Pisma t. 5, Poznań 1873, s. 37-58 i wyd. następne
  9. K. W. Wójcicki: Spojrzenie na literaturę dramatyczną polską, "Biblioteka Warszawska" 1843, t. 2
  10. K. Estreicher, "Rys ogólny piśmiennictwa dramatycznego polskiego od r. 1750 do 1800, "Dziennik Litewski" 1853 nr 42.

Wiersze i pisma satyryczno-polityczne

edytuj
  1. Wyjątek z listu p. Grümberga do p. Jana Richtera: "Wizerunki i Roztrząsania Naukowe. Poczet Nowy" nr 2 z roku 1839, t. 7
  2. A. Bielowski: S. Trembeckiego poezje dotąd niedrukowane, "Biblioteka Ossolineum" sygn. 1866, t. 9
  3. (Pisma F. Zabłockiego, oprac. B. Erzepki, Poznań 1903. Rec.): "Przegląd Polityczny, Społeczny i Literacki" 1903 nr 200)
  4. Sz. Askenazy: Książę Denasów w: Wczasy historyczne t. 2, Warszawa 1904
  5. A. Chołoniewski: Odkrycie literackie, "Świat" 1907 nr 37
  6. J. Pietrzycki: Detronizacja poety, "Nowa Reforma" 1907 nr 489
  7. Z. Aleksandrowicz: Dwa zapomniane paszkwile, "Pamiętnik Literacki" rocznik 11 (1912)
  8. J. Nowak: Satyra polityczna Sejmu Czteroletniego, Kraków 1933 "Prace Historyczno-Literackie" nr 41
  9. M. Świerzowicz: F. Zabłocki w satyrze politycznej, "Filomata" 1938 l. 102, s. 11-13
  10. H. Rządkowska: Stosunek polskiej opinii publicznej do rewolucji francuskiej, Warszawa 1948 "Biblioteka Historyczna".

Przypisy

edytuj
  1. T. 6, cz. 1: Oświecenie. W: Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970, s. 487.
  2. Ludwik Hass, Sekta farmazonii warszawskiej, Warszawa 1980, s. 248.
  3. Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738-1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 338.
  4. Józef Wojakowski, Straż Praw, Warszawa 1982, s. 117.
  5. Złota księga szlachty polskiej, r. XII, Poznań 1890, s. 156.
  6. Dzieje Końskowoli, (red.) Ryszard Szczygieł, Końskowolskie Towarzystwo Regionalne, Lublin 1988, ss. 81-82.
  7. Zabobonnik : komedya we trzech aktach Fr. Zabłockiego, wyd. 1781 [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  8. Na dzień imienin Jaśnie Wielmożnego Jegomości księdza Andrzeja Młodziejowskiego, biskupa poznańskiego i warszawskiego [...] [online], źródło: Instytut Badań Literackich PAN, polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  9. Przeszkoda nieprzewidziana : komedya pana Destouches [...] w piąciu aktach dla theatru warszawskiego przetłomaczona [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  10. Dwoiakie głupstwo : komedya we trzech aktach [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  11. Ociec dobry : komedya w piąciu aktach [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  12. Balik gospodarski : opera komiczna we trzech aktach [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  13. Dziewczyna sędzią : komedya we trzech aktach [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  14. Doktor lubelski : komedya we trzech aktach [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  15. Przywidzenia punktu honoru : komedya we trzech aktach na teatrze warszawskim reprezentowana [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  16. Ządanie nieprzewidziane : komedya we III aktach [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  17. Doktor z musu : komedya we trech aktach na teatrze warszawskim reprezentowana [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  18. Samochwał albo amant wilkołak : komedya we czterech aktach [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  19. Amfitryo : komedya we trzech aktach [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  20. Dzieła Saint-Reala. T. 1, wyd. 1778 [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  21. Dzieła Saint-Reala. T. 2, wyd. 1778 [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  22. Dzieła Saint-Reala. T. 3, wyd. 1778 [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  23. Dzieła Saint-Reala. T. 4, wyd. 1779 [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  24. Dzieła Saint-Reala. T. 5, wyd. 1779 [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  25. Podrzutek czyli historya Tom- Dżona, Tom I, wyd. 1793 [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  26. Podrzutek czyli historya Tom- Dżona, Tom II, wyd. 1793 [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  27. Podrzutek czyli historya Tom- Dżona, Tom III, wyd. 1793 [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  28. Podrzutek czyli historya Tom- Dżona / Tom IV, wyd. 1793 [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].
  29. Podrzutek czyli historya Tom- Dżona, Tom I, wyd. 1793, s. XXIV [online], polona.pl [dostęp 2018-10-20].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj