[go: up one dir, main page]

François Cevert

francuski kierowca Formuły 1

Albert François Cevert Goldenberg (ur. 25 lutego 1944 w Paryżu, zm. 6 października 1973 w Watkins Glen) – francuski kierowca Formuły 1.

François Cevert
Ilustracja
François Cevert w 1973
Imię i nazwisko

Albert François Cevert Goldenberg

Państwo

 Francja

Data i miejsce urodzenia

25 lutego 1944
Paryż

Data i miejsce śmierci

6 października 1973
Tor Watkins Glen International, Watkins Glen

Sukcesy

1968: złoto Francuska Formuła 3
1971: brąz Formuła 1
1972: srebro 24h Le Mans

Wczesna kariera

edytuj

Po wygraniu francuskich Mistrzostw F3 w 1968 roku, w 1969 Cevert dołączył do zespołu Tecno w Formule 2. Wywalczył trzecią pozycję w Grand Prix Niemiec (w latach 60. na Nürburgringu ścigali się razem kierowcy F1 i F2). Kiedy w tym samym roku na torze Palace Crystal uległ tylko najszybszemu Jackie Stewartowi, zauważył go Ken Tyrrell i postanowił zatrudnić młodego Francuza.

Formuła 1

edytuj

W 1970 roku, kiedy Johnny Servoz-Gavin nieoczekiwanie odszedł z teamu Tyrrell po zaledwie trzech wyścigach, Cevert zajął jego miejsce. Po udanym debiucie w Grand Prix Holandii na Zandvoort za kierownicą March 701 młody utalentowany kierowca był numerem 2, jeżdżąc u boku broniącego tytułu Stewarta. Debiutant został ogłoszony następcą trzykrotnego mistrza świata, a zarazem stał się jego podopiecznym. W barwach Tyrrell Racing Organisation wystartował w 9 wyścigach, z czego 3 nie ukończył z powodu awarii. Zwykle dojeżdżał w pierwszej dziesiątce i raz na punktowanej pozycji kończąc mistrzostwa z dorobkiem 1 punktu.

Rozwój kariery

edytuj

Rok 1971 to kolejne starty w barwach Elf Team Tyrrell, który zbudował nowy bolid. Debiut w nowym bolidzie nie był wyjątkowo udany. Pierwszy wyścig 1971 roku (Grand Prix RPA) poszedł nie po jego myśli, ponieważ Cevert rozbił się. W Hiszpanii był 7., potem znowu dwa razy nie przekroczył linii mety. Dopiero we Francji pokazał swoje umiejętności i wyjątkowość bolidu dojeżdżając tuż za Stewartem ze stratą 28,12. Wynik z Francji powtórzył w Niemczech znów dojeżdżając za liderem zespołu. W końcu na ostatnim Grand Prix Stanów Zjednoczonych na Watkins Glen odniósł swoje pierwsze zwycięstwo w karierze. Wystartował z 5. pozycji i pomimo problemów z oponami, które nękały także Stewarta, na 14. okrążeniu wyprzedził mistrza. Na 43. okrążeniu Jacky Ickx ustanowił najszybsze okrążenie zmniejszając stratę do 2,2 sek. i wtedy w jego Ferrari na skutek awarii skrzyni biegów nastąpił wyciek oleju. Ickx, nie zdając sobie z tego sprawy, rozlewał olej po całym torze. To właśnie na plamie oleju wpadł w poślizg McLaren Denny’ego Hulme'a, po czym uderzył w barierę i uszkodził zawieszenie. Cevert przeszedł jak burza, wysunął się na prowadzenie i już nie oddał swojej pozycji. Cevert został drugim francuskim zwycięzcą Grand Prix. Na koniec mistrzostw stanął na najniższym stopniu podium z dorobkiem 26 punktów.

Kryzys

edytuj

W roku 1972 wielkie oczekiwania Stewarta i Tyrrella nie zostały spełnione. Teraz Emerson Fittipaldi był ulubieńcem mediów i to on doprowadził Lotusa do mistrzostwa konstruktorów. Cevert tylko trzy razy dojechał na punktowanej pozycji. Jadąc zeszłorocznym Tyrrellem 002 był drugi w Belgii. Po debiucie Tyrrella 006 nie ukończył Grand Prix Kanady z powodu awarii skrzyni biegów. Za to Grand Prix Stanów Zjednoczonych wywalczył drugie miejsce. Cevert był rozczarowany sezonem, tym bardziej, że w 24 godzinnym Le Mans, kierując Matra – Simca 670 z Howdenem Ganleyem z Nowej Zelandii został sklasyfikowany na drugiej pozycji.

Śmierć

edytuj

W 1973 roku Tyrrell był topowym zespołem. Nowy bolid był wyśmienity. Cevert był posłusznym kolegą z zespołu. Wykonywał polecenia szefa zespołu i ustępował miejsca wielkiej gwieździe Formuły 1, Stewartowi. Jednak wszystko było robione pod Stewarta, bo to on był numerem jeden. Widząc, że nadejdzie moment, gdy uczeń pokona mistrza, Szkot planował potajemnie zakończenie kariery po ostatnim w sezonie Grand Prix Stanów Zjednoczonych.

Podczas sobotniej sesji kwalifikacyjnej Cevert walczył z Ronnie Petersonem o pole position. W szybkiej szykanie w sekcji „The Esses” (kombinacja szybkich łuków pod górę), Cevert wszedł nieostrożnie w zakręt i bolid wybiło na krawężniku. Niebieski Tyrrell wyleciał na zewnętrzną stronę toru, po czym uderzył w barierę. „To było nieprawdopodobne” – jak opisał całe zdarzenie Niki Lauda w swojej książce „Art and Science Grand Prix Driving”. W momencie uderzenia bariera odgięła się i bolid wystrzelił na wewnętrzną stronę, po czym uderzył w następną barierę pod kątem 90°. Pojazd przewrócił się i wylądował kołami do góry na barierze. Siła uderzenia była tak duża, że barierę wyrwało z mocowaniem z ziemi. Kierowca poniósł śmierć na miejscu, w wyniku odniesionych obrażeń.

Jackie Stewart był jednym z pierwszych na miejscu tragedii i później powiedział: „Zostawili go, bo wyraźnie było widać, że jest martwy”. Gdy wznowiono sesję treningową, Stewart pojechał sprawdzić, co mogło być przyczyną wypadku przyjaciela z teamu. Przeprowadził prywatne śledztwo i doszedł do następujących wniosków: on sam zamierzał przejechać kompleks Bridge na piątym biegu. Wtedy na wyjściu z zakrętu silnik byłby na niskich obrotach. Cevert wszedł w Bridge na czwartym biegu na maksymalnych obrotach silnika, co miało mu pozwolić na przyspieszenie w miejscu połączenia zakrętów. Stewart zauważył, że Tyrrell zawsze zachowywał się nerwowo w tej sekcji toru Watkins Glen z powodu krótkiego rozstawu osi w bolidzie. Wiedział, że przejechanie tej sekcji na wyższym biegu było bezpieczniejsze, ale mogło oznaczać stratę czasową, gdyby wszedł źle w zakręt. Agresywniejszy sposób jazdy Ceverta prawdopodobnie przyczynił się do tego wypadku.

W chwili śmierci Cevert miał 29 lat i 224 dni. Syn Charlesa Goldenberga (19011985), François Cevert został pochowany w Cimétiere de Vaudelnay we wsi Vaudelnay, Maine i Loara. Jego grób jest przykryty czarnym marmurem i mosiądzem.

François Cevert odszedł w momencie swojej największej popularności. Został zapamiętany jako jeden z najlepszych kierowców Formuły 1.

Wyniki w Formule 1

edytuj
Rok Zespół Bolid Silnik 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Poz. Pkt.
1970 Tyrrell Racing Organisation March 701 Ford V8 RSA
ESP
MON
BEL
NED
NU
FRA
11
GBR
7
GER
7
AUT
NU
ITA
6
CAN
9
USA
NU
MEX
NU
23 1
1971 Elf Team Tyrrell Tyrrell 002 Ford V8 RSA
NU
ESP
7
MON
NU
NED
NU
FRA
2
GBR
10
GER
2
AUT
NU
ITA
3
CAN
6
USA
1
3 26
1972 Elf Team Tyrrell Tyrrell 002 Ford V8 ARG
NU
RSA
9
ESP
NU
MON
NS
BEL
2
FRA
4
GBR
NU
GER
10
AUT
9
ITA
NU
6 15
Tyrrell 006 Ford V8 CAN
NU
USA
2
1973 Elf Team Tyrrell Tyrrell 006 Ford V8 ARG
2
BRA
10
ESP
2
BEL
2
MON
4
SWE
3
FRA
2
GBR
5
NED
2
GER
2
AUT
NU
ITA
5
CAN
NU
USA
NW
4 47
Tyrrell 005 Ford V8 RSA
NS

Bibliografia

edytuj