Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą
Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą (niem. Europa-Universität Viadrina Frankfurt (Oder)[1]) – uniwersytet znajdujący się we Frankfurcie nad Odrą, w kraju związkowym Brandenburgia, we wschodnich Niemczech oraz w Słubicach, województwie lubuskim (Collegium Polonicum).
 Pieczęć Uniwersytetu Frankfurckiego (Viadriny) | |
| Dewiza |
Ex oriente lux (Aus dem Osten (kommt) das Licht) |
|---|---|
| Data założenia |
15 lipca 1991 |
| Państwo | |
| Adres |
Große Scharnstraße 59 |
| Liczba pracowników |
588 (2021) |
| Liczba studentów |
4851 ze 106 państw (2022) |
| Prezydent (niem. Präsident) | |
| Członkostwo | |
Położenie na mapie Frankfurtu nad Odrą  | |
Położenie na mapie Niemiec  | |
Położenie na mapie Brandenburgii  | |
 52°20′32″N 14°33′14″E/52,342222 14,553889
| |
| Strona internetowa | |
W semestrze zimowym 2021/2022 na Uniwersytecie Europejskim Viadrina studiowało 4851 studentów. 30,7% stanowili obcokrajowcy z łącznie 105 państw. W 2021 uczelnia zatrudniała 588 pracowników, w tym 73 profesorów[2]. W latach 2022–2023 prezydentem (niem. Präsidentin) Uniwersytetu była prof. dr Eva Kocher[3].
Historia
edytujPoczątki uniwersytetu sięgają 1989, kiedy w wyniku zmian politycznych społeczność Frankfurtu nad Odrą zapragnęła przywrócenia Viadriny. Postanowiono powołać uczelnię przy ówczesnej granicy Unii Europejskiej, pełniącą rolę pomostu między Wschodem i Zachodem. Kraj związkowy Brandenburgia zlecił Senatowi Założycielskiemu, złożonemu z 16 wybitnych międzynarodowych naukowców, opracowanie koncepcji nowego uniwersytetu we Frankfurcie, w efekcie czego Uniwersytet Europejski Viadrina został założony 15 lipca 1991. Uroczystość otwarcia miała miejsce 6 września 1991, zaś pierwszy rok akademicki rozpoczął się 19 października 1992[4][5]. Pierwszym Rektorem został prof. dr Knut Ipsen z Uniwersytetu Ruhry w Bochum. Viadrina wkrótce stała się uczelnią transgraniczną, kiedy 10 czerwca 1998 otwarto Collegium Polonicum w Słubicach jako jednostkę wspólną z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[6].
Uczelnia nawiązuje do historii pierwszej frankfurckiej uczelni – Uniwersytetu Viadrina (niem. Brandenburgische Universität Frankfurt), funkcjonującego w latach 1506–1811, kontynuując jego tradycje[4]. Prawnym następcą dawnego uniwersytetu jest jednak dzisiejszy Uniwersytet Wrocławski.
Nazwa Viadrina pochodzi z łaciny i oznacza po polsku ‘odrzańska’, stanowiąc nawiązanie do Uniwersytetu Viadrina (1506–1811).
Senatorzy-założyciele w latach 1991–1993
edytuj(z podaniem przynależności w chwili członkostwa w Senacie)[7]:
- Rektor prof. dr Knut Ipsen (Uniwersytet Ruhry w Bochum)
- dr Klaus Anderbrügge (Uniwersytet w Dortmundzie)
- prof. dr Waldemar Pfeiffer (Uniwersytet AM w Poznaniu)
- dr Jerzy Drewnowski (Biblioteka Herzoga Augusta w Wolfenbüttel)
- prof. dr Karl-Heinz Rädler (Instytut Astrofizyki w Poczdamie)
- prof. dr Toni Hochmuth (członek ministerstwa nauki i badań kraju związkowego Nadrenii-Westfalii w Düsseldorfie)
- prof. dr Rudolf von Thadden (Uniwersytet w Göttingen)
- prof. dr Kunert (Uniwersytet w Monachium)
- dr Jürgen Schlegel (Sekretarz Generalny Komisji Krajów Związkowych przy federalnym ministerstwie nauki i badań w Bonn)
- prof. dr Hermann Grimmeiss (Uniwersytet w Lund)
- prof. dr Joachim Starbatty (Uniwersytet w Tübingen)
- prof. David Edward (sędzia Trybunału Europejskiego, Luxembourg)
- prof. dr Karol Jonca (Uniwersytet Wrocławski)
- prof. dr Frederic Hartweg (Uniwersytet w Paryżu)
- prof. dr Hans Weiler (Uniwersytet w Stanford)
- kanclerz-założyciel: Karl Josef Schmücker (Uniwersytet w Bochum)
Wydziały
edytujUniwersytet posiada trzy wydziały:
Wydział Prawa
edytuj(niem. Juristische Fakultät)
Dziekan: Prof. dr Ulrich Häde (2022)
Katedry:
- Prawo cywilne
- Prawo publiczne
- Prawo karne
- Prawo polskie
Wydział Kulturoznawstwa
edytuj(niem. Kulturwissenschaftliche Fakultät)
Dziekan: Prof. dr Timm Beichelt (2022)
Katedry:
- Porównawcze nauki społeczne
- Historia kultury
- Literaturoznawstwo
- Lingwistyka
Wydział Nauk Ekonomicznych
edytuj(niem. Wirtschaftswissenschaftliche Fakultät)
Dziekan: Prof. Ingo Geishecker PhD (2022)
Katedry:
- Finance, Accounting, Controlling & Taxation [Finanse, rachunkowość, controlling i podatki]
- Finance & International Economics [Finanse i ekonomia międzynarodowa]
- Information & Operations Management [Zarządzanie informacją i operacjami]
- Management & Marketing [Zarządzanie i marketing]
Collegium Polonicum
edytujCollegium Polonicum w Słubicach jest jednostką naukowo-dydaktyczną poza strukturami wydziałowymi. Jest to wspólna jednostka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytetu Europejskiego.
Placówki naukowo-badawcze
edytujPrzy Uniwersytecie działa kilka placówek naukowo-badawczych:
- Deutsch-Polnisches Forschungsinstitut / Polsko-Niemiecki Instytut Badawczy
- Frankfurter Institut für Transformationsstudien (FIT)[9]
- Heinrich-von-Kleist Institut für Literatur und Politik (HvK ILP)
- Institut für Konfliktmanagement (IKM)
- Institut für transkulturelle Gesundheitswissenschaften (IntraG)
- Institute for Central and East European Taxation (I CEE TAX)[10]
- Interdisziplinäres Zentrum für Ethik (IZE)
- Zentrum für interkulturelles Lernen (ZIL)
- Zentrum für interdisziplinäre Polenstudien / Centrum Interdyscyplinarnych Studiów o Polsce (ZIP)[11]
Rektorzy (1991–1999)
edytuj- Prof. dr Knut Ipsen (1991–1993, Rektor-Założyciel)
- Prof. dr Hans N. Weiler (1993–1999, Rektor)
Prezydenci (od 1999)
edytuj- Prof. dr Gesine Schwan (1999–2008, Prezydentka)
- Dr Gunter Pleuger (2008–2014, Prezydent)[13][14]
- Prof. dr Alexander Wöll (2014–2017, Prezydent)
- Prof. dr Stephan Kudert (styczeń–wrzesień 2018, Prezydent)
- Prof. dr Julia von Blumenthal (2018–2022, Prezydentka)
- Prof. dr Eva Kocher (2022–2023, Prezydentka)
- Prof. dr Eduard Mühle (od 2023)
Doktorzy honoris causa
edytuj- Leszek Balcerowicz (Wydział Nauk Ekonomicznych, 2001)
- Karl Dedecius (Wydział Kulturoznawstwa, 2011)
- Bronisław Geremek (Wydział Kulturoznawstwa, 2006)
- Knut Ipsen (Wydział Prawa, 1996)
- Karol Jonca (Wydział Prawa, 2001)
- Henryk Olszewski (Wydział Prawa, 2001)
- Joachim Starbatty (Wydział Nauk Ekonomicznych, 1995)
- Fritz Stern (Wydział Kulturoznawstwa, 2006)
- Andrzej Jan Szwarc (Wydział Prawa, 2008)
- Rudolf von Thadden (Wydział Kulturoznawstwa, 1996)
- Hans Weiler (Wydział Kulturoznawstwa, 2002)
Laureaci uniwersyteckiej nagrody
edytuj- Włodzimierz Borodziej (2004)
- Karl Dedecius (1999)
- Günter Grass (2000)
- Grupa Kopernika (Kopernikus-Gruppe) (2007)[15]
- Adam Krzemiński (2006)
- Tadeusz Mazowiecki (2009)[16]
- Markus Meckel (2003)
- Adam Michnik (2001)
- Krzysztof Penderecki (2011)
- Janusz Reiter (2002)
- Volker Schlöndorff (2010)
- Rita Süssmuth (2008)
- Rudolf von Thadden (2005)
Przypisy
edytuj- ↑ Grundordnung der Europa-Universität Viadrina Frankfurt (Oder). europa-uni.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-10)]., s. 1.
- ↑ Ulrike Polley, Zahlen und Fakten [online], Europa-Universität Viadrina, 4 lipca 2022 [dostęp 2022-10-16] (niem.).
- ↑ Kamil Nowakowski (Webmaster), Geschäftsführende Präsidentin [online], Europa-Universität Viadrina, 10 października 2022 [dostęp 2022-10-16] (niem.).
- ↑ a b Agnieszka Lindner, Historia Uniwersytetu [1] [online], Uniwersytet Europejski Viadrina, 22 kwietnia 2021 [dostęp 2022-10-16] (pol.).
- ↑ Agnieszka Lindner, Historia Uniwersytetu [2] [online], Uniwersytet Europejski Viadrina, 7 kwietnia 2021 [dostęp 2022-10-16] (pol.).
- ↑ Dariusz Zywalewski, Z historii Collegium Polonicum [online], Collegium Polonicum. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Europa-Universität Viadrina Frankfurt (Oder), 18 marca 2019 [dostęp 2022-10-16] (pol.).
- ↑ Źródło informacji: Präsidialbüro, Europa-Universität Viadrina Frankfurt (Oder), Große Scharrnstraße 59, 15230 Frankfurt (Oder).
- ↑ Kamil Nowakowski (Webmaster), Struktur [online], Europa-Universität Viadrina, 7 lipca 2022 [dostęp 2022-10-16] (niem.).
- ↑ https://www.europa-uni.de/de/forschung/institut/institut_fit/index.html.
- ↑ Institute for Central and East European Taxation • Europa-Universität Viadrina / EUV [online], europa-uni.de [dostęp 2024-04-26] (niem.).
- ↑ Centrum Interdyscyplinarnych Studiów o Polsce • Centrum Interdyscyplinarnych Studiów o Polsce • Uniwersytet Europejski Viadrina [online], zip.europa-uni.de [dostęp 2024-04-26] (pol.).
- ↑ Katrin Hartmann, Rektoren und Präsidenten der Europa-Universität Viadrina [online], Europa-Universität Viadrina, 28 września 2022 [dostęp 2022-10-16] (niem.).
- ↑ Europa-Universität Viadrina: Früherer UN-Botschafter folgt Schwan – Schule – Berlin – Tagesspiegel [online], www.tagesspiegel.de [dostęp 2017-11-23] (niem.).
- ↑ Europa-Uni Viadrina – Gunter Pleuger soll Schwan-Nachfolge antreten – Job & Karriere – sueddeutsche.de. sueddeutsche.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-01)].
- ↑ Die Kopernikus-Gruppe wird mit dem Viadrina-Preis 2007 ausgezeichnet, Deutsches Polen Institut 16.11.2007 [dostęp 2015-07-18].
- ↑ http://www.cp.edu.pl/pl/public_relations/startsite_news/linke_spalte/Mazowiecki/nagroda_Viadriny/index.html.