Eryk IV Denar od pługa
Eryk IV Plovpenning (duń. Erik 4. Plovpenning) – (ur. 1216, zm. 10 sierpnia 1250) – król Danii 1241–1250 z dynastii Estrydsenidów.
król Danii | |
Okres |
od 1241 |
---|---|
Koronacja | |
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data urodzenia | |
Data śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Żona | |
Dzieci |
Krzysztof, |
Młody król
edytujSyn króla Danii Waldemara II Zwycięskiego i Berengarii (zm. 1221), córki króla Portugalii Sanczo I, brat Waldemara (III, ur. 1209), Abla (ur. 1218) i Krzysztofa I (ur. 1219). W 1231 r. po śmierci starszego brata Waldemara (III) ojciec Waldemar II ustanowił Eryka współrządcą królestwa i w 1232 koronował na króla Danii.
Kandydat na tron niemiecki
edytujW czerwcu 1249 król czeski Wacław I spotkał się na zamku Loket z palatynem reńskim Ottonem, landgrafem turyńskim Henrykiem Raspe i margrabią miśnieńskim Henrykiem Dostojnym. Monarcha czeski próbował przekonać swoich gości do wyboru Eryka na antykróla niemieckiego. Elekcja miała zostać przeprowadzona w Lubuszu pod ochroną króla czeskiego i margrabiego brandenburskiego. Margrabia miśnieński i landgraf Turyngii odmówili poparcia tego planu i wyjechali do pobliskiego Chebu, gdzie cesarz Fryderyk II naradzał się ze swoimi zwolennikami[1].
Panowanie w Danii
edytujPo śmierci ojca (1241) Eryk IV objął samodzielne rządy, jednak szybko popadł w konflikt z Nielsem, biskupem Viborga, zakończonym wygnaniem biskupa. Niezadowolenie z rządów króla wykorzystał jego brat Abel (od 1232 noszący tytuł księcia Szlezwiku), który wspomagany przez hrabiów Holsztynu wywołał wojnę domową. W 1247 r. Eryk IV pokonał w bitwie Abla i wziął do niewoli wspomagającego go Krzysztofa, swego drugiego brata. Dwa lata później król Eryk rozpoczął przygotowania do krucjaty w Estonii, w związku z czym na ludność, zwłaszcza chłopów, nałożono wysokie podatki, co zyskało królowi przydomek „Denar Od Pługa” (duń. Plovpenning). Doprowadziło to do buntu chłopów w Skanii, co wykorzystał Abel, który przy wsparciu sprzyjającego mu duchowieństwa ponownie zaatakował króla. Erykowi IV udało się zdławić powstanie w Skanii, potem najechał Szlezwik, gdzie także odniósł sukces, ale podczas tej wyprawy, w dniu 10 sierpnia 1250 został zamordowany, najprawdopodobniej na polecenie swego brata Abla.
Rodzina
edytujKról Eryk IV w 1239 poślubił Juttę z Saksonii (zm. 1250), córkę księcia Saksonii Albrechta I (zm. 1260) i Agnieszki z Turyngii. Król miał dwóch synów: Krzysztofa i Kanuta, którzy zmarli (zginęli ?) około 1250 r. oraz cztery córki: Zofię (jej mężem był król Szwecji Waldemar I), Ingeborgę (jej mężem był król Norwegii Magnus VI), Jutę i Agnieszkę.
Przypisy
edytuj- ↑ V. Vaníček, Velké dějiny zemí Koruny české, sv. 2, Praha-Litomyšl 2000, s. 349.