Droszków (województwo dolnośląskie)
Droszków (niem. Droschkau) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.
wieś | |
Kościół św. Barbary w Droszkowie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
440-500 m n.p.m. |
Liczba ludności (III 2011) |
64[2] |
Strefa numeracyjna |
74 |
Kod pocztowy |
57-312[3] |
Tablice rejestracyjne |
DKL |
SIMC |
0852772 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego | |
50°23′34″N 16°46′54″E/50,392778 16,781667[1] | |
Strona internetowa |
Geografia
edytujPołożenie geograficzne
edytujRodzaj | Powierzchnia (ha) | % |
---|---|---|
użytki rolne | 242 | 51,6% |
tereny zamieszkane | 25 | 5,3% |
lasy | 202 | 43,1% |
Powierzchnia wsi (Σ) | 469 | 100% |
Droszków leży na granicy Gór Złotych i Wzgórz Rogówki w Kotlinie Kłodzkiej, w Sudetach, w południowo-zachodniej Polsce. Od Kłodzka, siedziby powiatu i gminy, jest oddalony o około 7 km. Na zachodzie graniczy z Jaszkową Dolną, na północy z Wojciechowicami, na wschodzie z Chwalisławiem i Orłowcem[5].
Według danych z 2008 r. wieś zajmowała obszar 4,69 km², co stanowiło 1,86% gminy Kłodzko[6].
Warunki naturalne
edytujDroszków jest niewielką wsią ciągnącą się wzdłuż Brodka (potocznie Droszkowskiej Wody) na wysokości około 440–500 m n.p.m. w dolinie, położonej poniżej Przełęczy Droszkowskiej. Jej najbliższe otoczenie stanowią użytki rolne, z kolei lasy rosną jedynie na wschód od zabudowań wsi, na grzbiecie Gór Złotych. Skrajem tych lasów biegnie granica Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego[7].
Budowa geologiczna
edytujOkolice Droszkowa charakteryzują się ciekawą budową geologiczną. Od zachodu występują sjenity, na których zalegają niewielkie skupiska granodiorytmów amfibolowych. W granitoidach kłodzko-złotostockich występuje kordieryt, a w hornfelsach kordierytowych ukazują się drobne granaty. Z kolei w granoporfirach występuje augit oraz rzadziej piryt[8].
Demografia
edytujDane demograficzne[9]
Nazwa
edytujWedług niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości należy do grupy nazw patronomicznych i pochodzi od słowiańskiego imienia założyciela oraz pierwszego właściciela wsi Drożka[10]. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu Adamy wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości Drożki podając jej znaczenie "Dorf des Droszko" czyli po polsku "Wieś Droszka, Drożka"[10]. Nazwa wsi została później zgermanizowana na Droschkau[10] i utraciła swoje pierwotne znaczenie.
Historia
edytuj1357 | Droschkaw |
1385 | Droschkow |
1417 | Drasskow Droszkow |
1419 | Droschka Drosska |
1493 | Druschkou |
1499 | Droszka |
1549 | Droske |
1667 | Droski |
1743 | Droschkau |
1945 | Drążków |
1950 | Drożków |
1950 | Droszków |
Początki wsi i średniowiecze
edytujDroszków powstał przypuszczalnie przed połową XIII w., jako jedna ze starszych osad w tym rejonie ziemi kłodzkiej, mimo to w dokumentach pierwsze wzmianki na jego temat pojawiają się dopiero w dokumencie z 1357 r. Jest w nim mowa o tym, że wchodził w skład dóbr trzebieszowickich, które należały do rodu von Czeschwitzów[12].
W 1405 r. Hering z Jaszkowej Górnej ufundował tutaj kaplicę grzebalną św. Barbary, której istnienie jako kościoła filialnego potwierdził wystawiony w 1493 w Rzymie dokument. W okresie średniowiecza Droszków stał się dziedzicznym wolnym sędziostwem, które w 1419 r. posiadał sędzia Nicklas, a w 1499 r. niejaki Mertin. Następnie wieś stała się własnością kameralną, która przeszła we władanie miasta Kłodzka.
Okres nowożytny
edytujW 1631 r. osadę zamieszkiwało 5 gospodarzy płacących podatki kościelne takie jak dziesięcina czy świętopietrze. W 1689 r. nastąpiła kolejna zmiana właściciela. Miasto Kłodzko odsprzedało Droszków sędziemu Fischerowi, co spowodowało ponowne powstanie wolnego sędziostwa[8].
Połowa wieku XVIII przyniosła zmianę przynależności państwowej wsi wraz z całym hrabstwem kłodzkim z Monarchii Habsburskiej na Królestwo Pruskie na mocy pokojów: wrocławskiego w 1742 r. i hubertusburskiego z 1763 r., które kończyły tzw. wojny śląskie[13].
W 1747 r. właścicielem wsi był sędzia F. Kuntscher, a mieszkało w niej 3 kmieci, 30 zagrodników i chałupników. W 1765 r. Kuntscher nadal pozostawał posiadaczem Droszkowa, ale przybyło mu mieszkańców. Osadę zamieszkiwało 3 kmieci, 26 zagrodników i 14 chałupników, w tym 4 rzemieślników. W 1787 r. znajdował się tu folwark sędziowski i młyn wodny oraz 39 domów, które zamieszkiwało 3 kmieci i 34 zagrodników, w tym 11 rzemieślników[14].
Wiek XIX i dwudziestolecie międzywojenne
edytujKolejne stulecie nie przyniosło większych zmian. Droszków nadal należał do rodu Kutscherów vel Kintscherów jako wolne sędziostwo. W 1825 r. znajdowały się tu 43 budynki, a w 1840 r. – 46, w tym kaplica cmentarna, młyn wodny, tartak, wapiennik, a wśród mieszkańców było 8 tkaczy chałupników. Dopiero w 1870 r. jako właściciel resztówki dworskiej, obejmującej 103 morgi, wystąpił niejaki Volkmer. Pomimo atrakcyjnego położenia Droszków nie odegrał większej roli w kształtującej się wówczas turystyce, chociaż przez Przełęcz Droszkowską wiódł już wtedy popularny szlak na Ptasznik[15].
Droszków po 1945 roku
edytujPo 1945 r. wieś znalazła się na mocy konferencji poczdamskiej w granicach Polski, co oznaczało przesiedlenie dotychczasowej niemieckiej ludności w głąb Niemiec w latach 1945–1947. Wieś stopniowo wyludniała się oraz zanikło rzemiosło. Obecnie pozostało w niej 50% pierwotnego stanu zaludnienia z połowy XX w[16].
Zabytki
edytujDo wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest obiekt:
- kościół fil. pw. św. Barbary, pochodzi z XV-XIX w. przebudowany w XVII lub na początku XVIII w. w stylu barokowym[17].
inne zabytki:
- domy mieszkalne i budynki gospodarcze:
- Nr 4 – mieszkalny, murowany z końca XIX w. i dwa budynki gospodarcze z końca XIX w.
- Nr 14 – mieszkalny, murowany z końca XIX w.
- Nr 35 – mieszkalny z połowy XIX w.
- zespół kapliczek i kolumn maryjnych:
- kapliczka domkowa – znajduje się na skarpie drogi Przełęczy Droszkowskiej, murowana kaplica z Pietą, ołtarzem z 1679 r. i obrazami z XVII w.
- Figura św. Jana Nepomucena – znajduje się przy kościele, barokowa z 1782 r.
- Kolumna Maryjna – jedna z najstarszych na ziemi kłodzkiej, pochodzi z 1699 r.
- Ukrzyżowanie – z 1812 r., fundacja F. Kolbego.
- Pasja – z 1820 r.
- Figura św. Franciszka Ksawerego – kamienna, dłuta Raucha z 1878 r.
- Krzyż – znajduje się przy gł. drodze, ufundowany przez L. Orskiego jako wotum za uratowanie życia 30 stycznia 1988 r. podczas rajdu samochodowego.
Edukacja i kultura
edytujWe wsi w okresie międzywojennym działa szkoła podstawowa, która istniała do lat 70. XX w. Została zlikwidowana wraz z reorganizacją oświaty na terenie gminy wiejskiej Kłodzko. Obecnie dzieci w wieku 7-13 lat uczęszczają do szkoły podstawowej w Jaszkowej Dolnej. Młodzież w wieku 13-16 lat kontynuuje naukę w Gimnazjum Publicznym im. Władysława Reymonta w Kłodzku[18].
Droszków nie posiada osobnej parafia katolickiej. Tutejsi mieszkańcy należą do parafii św. Mikołaja w Jaszkowej Górnej[19].
Administracja
edytujDroszków po zakończeniu II wojny światowej znalazł się w granicach Polski. W latach 1945–1973 wieś tworzyła wspólną gromadę z Jaszkową Górną, wchodzącą w skład powiatu kłodzkiego w województwa wrocławskiego. Po zmianach w podziale terytorialnym kraju z 1975 r. weszła ona w skład gminy Kłodzko[8].
Mieszkańcy wsi wybierają do Rady Gminy jednego radnego co 4 lata, tworząc wspólny okręg wyborczy z Jaszkową Górną i Marcinowem[20].
Infrastruktura
edytujTransport
edytujDroszków leży na uboczu ważnych szlaków komunikacyjnych ziemi kłodzkiej. Przez wieś przebiega lokalna droga z Ołdrzychowic Kłodzkich do Jaszkowej Górnej. Komunikację autobusową zapewnia PKS Kłodzko. W samej wsi znajdują się dwa przystanki autobusowe. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się w Kłodzku – Kłodzko Miasto, po zamknięciu w 2004 ruchu osobowego na linii Kłodzko Główne-Stronie Śląskie[21][22].
Bezpieczeństwo
edytujW zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz innych miejscowych zagrożeń – Droszków podlega rejonowi działania Powiatowej Straży Pożarnej oraz Komendzie Powiatowej Policji w Kłodzku. Funkcję dzielnicowego sprawuje asp. Maciej Franczak[23].
Gospodarka
edytujDroszków jest wsią rolniczą, jednak wyłącznie z pracy w tym sektorze gospodarki utrzymuje się ok. 35% ludności czynnej zawodowo. Pozostali mieszkańcy dojeżdżają do pracy w innych miejscowościach. W 1978 r. we wsi było czynnych 22 gospodarstw rolnych, a już dziesięć lat później pozostało ich już tylko 15. Sąsiednie tereny nadają się nieźle do wypasów. Poniżej wsi w dolinie Brodka znajdują się stawy rybne[16].
Wieś zawsze znajdowała się w orbicie wpływów Jaszkowej Górnej, jednak funkcjonalnie ciążyła w kierunku Ołdrzychowic Kłodzkich i Skrzynki. W tej pierwszej miejscowości mieszkańcy Droszkowa przez wiele lat znajdowali zatrudnienie w zakładach przemysłowych[24]. Podstawę bytu mieszkańców stanowi obecnie głównie rolnictwo oraz praca w lasach i okolicznych kamieniołomach.
Turystyka
edytujDroszków należy do jednej z ładniej położonych wsi w Kotlinie Kłodzkiej, pomiędzy Górami Złotymi a Krowiarkami, mimo to funkcja turystyczna wsi nie jest tutaj zbyt dobrze rozbudowana.
Szlaki turystyczne
edytujBystrzyca Kłodzka – Stary Waliszów – Romanowo – Ołdrzychowice Kłodzkie – Rogówek – Droszków – Przełęcz Leszczynowa – Chwalisław – Złoty Stok
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 26360
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 237 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Dane Urzędu Gminy Kłodzko na 31 grudnia 2007 r.
- ↑ Kotlina Kłodzka. Mapa turystyczna 1 : 100 000, wyd. Eko-Graf, Wrocław 1997.
- ↑ Dane Urzędu Gminy Kłodzko z 31 grudnia 2007 r.
- ↑ Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. M. Staffy, t. 15, Wrocław 1994, s. 115.
- ↑ a b c Słownik geografii turystycznej Sudetów, op. cit., s. 115.
- ↑ F. W. Zimmermann, Beyträge zur Beschreibung von Schlesien, Bd. 1-13, Brieg 1783-1796; Roczniki statystyczne województwa wrocławskiego (1950-1975), roczniki statystyczne województwa wałbrzyskiego (1975–1998), powszechnych spisów ludności i urzędu gminy wiejskiej Kłodzko
- ↑ a b c Heinrich Adamy , Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 16, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ F. Volkmer, W. Hohaus, Geschichtsquellen der Grafschaft Glatz, t. I-V. Habelschwerdt 1883-1928; mapa hrabstwa kłodzkiego z XVIII w.; Słownik geografii turystycznej Sudetów, op. cit., s. 115.
- ↑ F. Volkmer, W. Hohaus, Geschichtsquellen der Grafschaft Gltaz, t. V, Habelschwerdt 1928, s. 55.
- ↑ A i A. Galowsie, Dzieje Śląska w datach, Wrocław 2000.
- ↑ F. W. Zimmermann, Beyträge zur Beschreibung von Schlesien, Bd. 1-13, Brieg 1783-1796.
- ↑ Słownik geografii turystycznej, op. cit., s. 115.
- ↑ a b Słownik geografii turystycznej Sudetów, op. cit, s. 115.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 66. [dostęp 2012-08-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 marca 2017)].
- ↑ Informacje z Urzędu Gminy Kłodzko
- ↑ Informacje Kurii Biskupiej w Świdnicy.
- ↑ informacja na stronie PKW dotycząca wyborów samorządowych w 2006 r.
- ↑ Ziemia Kłodzka. Mapa turystyczna, 1:100 000, wyd. Eko-Graf, Wrocław 1997.
- ↑ Do tej pory najbliższa stacja kolejowa znajdowała się w Ołdrzychowicach Kłodzkich.
- ↑ Informacja na stronie KPP w Kłodzku. [dostęp 2015-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
- ↑ Słownik geografii turystycznej Sudetów, op. cit., s. 323.
Bibliografia
edytuj- Kögler J., Die Chroniken der Grafschaft Glatz, nowe wyd.: Dieter Pohl, t. 3, Modautal 1993.
- Dehio-Handbuch der Kunstdenkmäler in Polen Schlesien, München-Berlin 2005. s. 272.
- Das Glatzer Land, Verlag Aktion Ost-West e.V., s. 31.
- Perzyński M., Gminy Kłodzko skarby i osobliwości. Przewodnik dla dociekliwych, Wrocław 2006.
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. M. Staffy, t. 15, Wrocław 1994.
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona wsi Droszków
- Opis wsi na stronie internetowej Gminy Kłodzko. gmina.klodzko.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-18)].
- Współczesne i dawne fotografie i widokówki Droszkowa