[go: up one dir, main page]

Dorota Masłowska

polska pisarka i poetka

Dorota Masłowska (ur. 3 lipca 1983 w Wejherowie) – polska pisarka, dramatopisarka, felietonistka, kompozytorka, piosenkarka, producentka muzyczna; laureatka Nagrody Literackiej „Nike” (2006) za powieść Paw królowej (2005).

Dorota Masłowska
Ilustracja
Dorota Masłowska (2018)
Data i miejsce urodzenia

3 lipca 1983
Wejherowo

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

literatura piękna, muzyka

Ważne dzieła
podpis
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Galeria
J. Sobolewska, D. Masłowska, IV Festiwal Góry Literatury, 2018
D. Masłowska, IV Festiwal Góry Literatury, 2018

Życiorys

edytuj

Masłowska urodziła się i dorastała w Wejherowie[1]. Jej ojciec był marynarzem, a matka jest lekarką[2]. Ma o trzy lata starszego brata[3]. W 2002 ukończyła I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego w Wejherowie[4].

Debiutowała w 2000 w konkursie „Dzienniki Polek” zorganizowanym przez miesięcznik „Twój Styl”, zdobywając pierwszą nagrodę[1]. W tym samym roku opublikowała w czasopiśmie literackim „Lampa” opowiadanie Wyprawa na dach wieżowca[5]. W czerwcu 2002 roku otrzymała pierwsze miejsce w VII edycji konkursu poetyckiego „O Złote Pióro Sopotu”[6].

Dorota Masłowska należy do Stowarzyszenia Unia Literacka[7].

Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną

edytuj

W trakcie przygotowań do egzaminu dojrzałości intensywnie pracowała nad swoją pierwszą powieścią[8]. Tekst powieści został ukończony 13 czerwca 2002 roku[5] i pod tytułem Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną ukazał się w drugiej połowie tego samego roku nakładem wydawnictwa Lampa i Iskra Boża.

Powieść była promowana jako „pierwsza polska powieść dresiarska” – jej głównym bohaterem jest, należący do tego środowiska, Silny. Debiut spotkał się z bardzo przychylnymi recenzjami Jerzego Pilcha[9] i Marcina Świetlickiego[10] oraz promocją Roberta Leszczyńskiego w programie Idol[4] i stał się bestsellerem wydawniczym (do końca 2002 roku sprzedano około 40 tys. egzemplarzy)[11], wywołał jednak również wiele kontrowersji. Wojna... przyniosła autorce Paszport „Polityki” w kategorii literatura za „oryginalne spojrzenie na polską rzeczywistość oraz twórcze wykorzystanie języka pospolitego”[12] oraz finał Nagrody Literackiej Nike 2003[13]. Powieść została przetłumaczona na kilka języków europejskich[14]. Debiut Masłowskiej przyniósł wydawnictwu znaczne zyski, które pozwoliły na dalsze wydawanie czasopisma „Lampa”[1].

Paw królowej

edytuj

Po maturze Masłowska podjęła studia psychologiczne na Uniwersytecie Gdańskim. Następnie przeniosła się do Warszawy, aby studiować kulturoznawstwo na Uniwersytecie Warszawskim[1]. Zamieszkała na Pradze, a potem na Żoliborzu[15].

W 2005 ukazała się druga powieść Masłowskiej, Paw królowej (wydawnictwo Lampa i Iskra Boża), która podzieliła krytyków. Zarzucano jej, że kipi cynizmem, epatuje brzydotą i głupotą, zraża agresywnym językiem, brakiem spójnej fabuły (Marta Sawicka, „Wprost”)[16], pisano też jednak, że nowa powieść nie gorzej jest napisana niż tamta, stara. I równie desperacka, i równie jadowita (Marek Zaleski, „Tygodnik Powszechny”)[17]. Paw Królowej napisany jest rymowaną prozą stylizowaną na piosenkę hip-hopową, w której Masłowska naśladuje i parodiuje współczesną polszczyznę potoczną. Podobnie jak Wojna... Paw królowej zawiera bardzo krytyczny obraz współczesnej polskiej rzeczywistości. Powieść otrzymała Nagrodę Literacką Nike 2006[18].

Utwory dramatyczne

edytuj

W 2006 Masłowska opublikowała swój debiutancki dramatDwoje biednych Rumunów mówiących po polsku (również wydawnictwo Lampa i Iskra Boża), który został zaprezentowany publiczności w formie próby czytanej w TR Warszawa (dawniej Teatr Rozmaitości) w reżyserii Przemysława Wojcieszka[1]. Według autorki sztuka opowiada o dwojgu młodych ludzi, którzy wpychają się kierowcom do samochodów, twierdząc że są bardzo biednymi Rumunami mówiącymi po polsku. Pierwsza część tekstu to ich amok i maligna, druga to nagłe przebudzenie gdzieś w środku Polski, nagła samotność, obcość i rozpoczynająca się między nimi psychiczna walka na śmierć i życie[19].

31 października 2008 roku ukazał się jej drugi dramat pt. Między nami dobrze jest. Bohaterki – trzy kobiety z różnych pokoleń – nie mogą znaleźć wspólnego języka i płaszczyzny porozumienia, ponieważ żyją tak naprawdę w różnych rzeczywistościach. Justyna Sobolewska określiła sztukę jako makabryczną komedię o Polakach, którzy nie wiedzą, kim są, a może ich w ogóle nie ma[1]. Dramat był wystawiany w 2009 roku również w TR Warszawa, w reżyserii Grzegorza Jarzyny[20].

Na początku 2009 Masłowska wyjechała do Berlina na roczne stypendium DAAD[21]. Rok później podróżowała do Stanów Zjednoczonych, aby wziąć udział w programie instytucji Ledig House International Writers Residency (kolonii dla pisarzy w miejscowości Omi, w stanie Nowy Jork)[22]. Była także gościem na Brooklyn Book Festival[23].

Kochanie, zabiłam nasze koty

edytuj

W 2012 ukazała się trzecia powieść Masłowskiej – Kochanie, zabiłam nasze koty (wydawnictwo Noir sur Blanc). W wywiadzie stwierdziła, że jest to jej najbardziej przemyślana powieść[24].

Dusza światowa

edytuj

Pisarka, dziennikarka i publicystka Agnieszka Drotkiewicz przeprowadziła obszerny wywiad z Dorotą Masłowską, który w 2013 roku wydano w formie książki pod tytułem Dusza światowa.

Pozostała działalność

edytuj

Masłowska pisała również felietony do „Przekroju”, publikowane pod tytułem Z krainy pazłotka, oraz recenzje książek do „Wysokich Obcasów” (dodatek do „Gazety Wyborczej”)[1]. Od początków swojej twórczości współpracowała też z magazynem „Lampa”.

W 2003 roku nagrała z zespołem Cool Kids of Death dwie piosenki: Słyszałeś i Świat wyszedł z foremki. Wcześniej zakładała różne zespoły muzyczne: Fałszerze Recept (razem z Adamem Wasilkowskim i Patrykiem Mogilnickim), Wściekłość i wrzask czy Pałac Wujka Leszka. Ta ostatnia grupa wydała dwie piosenki: Fryzjerka i Wakacje[25], które opublikowano w 2005 roku na płycie kompaktowej dołączonej do czasopisma „Lampa”[26].

Na zaproszenie organizatorów festiwalu Warszawskie Spotkania Teatralne prowadziła w kwietniu 2011 roku blog pt. Tramwaj zwany teatrem, na którym publikowała recenzje spektakli[27][28].

W 2014 roku ukazał się pierwszy własny album muzyczny Masłowskiej (występującej pod pseudonimem „Mister D.”) – Społeczeństwo jest niemiłe. Masłowska śpiewa swoje piosenki, a warstwa instrumentalna jest w pewnym stopniu efektem eksperymentów z programem komputerowym. Debiutantce pomagał doświadczony muzyk – Marcin Macuk, wspierali ją także inni znajomi. Płytę promował koncert, na którym wystąpiła wraz ze wspomnianym Macukiem, Kubą Wandachowiczem, Piotrem Gwaderą i Magdą Staroszczyk. Premierę albumu poprzedzała prezentacja utworu Chleb w serwisie SoundCloud[29], piosenka po kilku tygodniach od ukazania się płyty zyskała na popularności dzięki udostępnieniu na platformie YouTube teledysku, głośnego po części za sprawą powierzenia jednej z pierwszoplanowych ról modelce Anji Rubik[30]. Popularny stał się także utwór Hajs, dla którego stworzono teledysk promujący film Hardkor Disko w reżyserii Krzysztofa Skoniecznego[31].

We wrześniu 2020 została dziennikarką internetowej rozgłośni newonce.radio[32].

Życie prywatne

edytuj

Była związana z literatem i pisarzem Kazimierzem Malinowskim, z którym ma córkę Malinę (ur. 2004). W późniejszym czasie spotykała się z aktorem Erykiem Lubosem[33].

Dyskografia

edytuj

Albumy studyjne

Rok Dane dot. albumu Pozycja na liście
POL
2014 Społeczeństwo jest niemiłe
(jako Mister D.)
  • Data: 24 marca 2014
  • Wydawca: Galeria Raster
  • Format: CD, digital download
9[34]
2023 Wolne
(jako Dorota)
  • Data: 21 kwietnia 2023[35]
  • Wydawca: SBM A
  • Format: CD, digital download
46[36]

Single

edytuj
Rok Tytuł Album
2014 Chleb Społeczeństwo jest niemiłe
HAJ$
Ryszard
Prezydent
Czarna żorżeta
Tęcza -
2015 Zapach Boga Społeczeństwo jest niemiłe
Społeczeństwo jest niemiłe
2016 Żona piłkarza
2022 Motyle Wolne
Ojciec
2023 Weź skręć
Gadżety

Twórczość

edytuj

Adaptacje teatralne i filmowe

edytuj

Dwie powieści Masłowskiej były kilkukrotnie przenoszone na scenę. Spektakle na podstawie Wojny polsko-ruskiej zrealizowali Agnieszka Lipiec-Wróblewska (2003, Teatr Wybrzeże w Gdańsku)[37] i Paweł Niczewski (2005, Piwnica Przy Krypcie w Szczecinie)[38].

Adaptacje Pawia królowej wyreżyserowali: Łukasz Kos (2006, spektakl dyplomowy studentów łódzkiej Filmówki), Jacek Papis (2006, Teatr Wytwórnia w Warszawie), Krzysztof Jaworski (2006, Teatr Ludowy w Krakowie)[39] i Paweł Świątek (2012, Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie – spektakl w dramaturgii Mateusza Pakuły)[40].

Od 2021 roku w repertuarze Teatru Studio w Warszawie znajduje się adaptacja dramatu Bowie w Warszawie, w reżyserii Marcina Libera[41].

Adaptację filmową Wojny polsko-ruskiej według scenariusza autorki zrealizował w 2009 roku Xawery Żuławski. W filmie Masłowska zagrała samą siebie.

W 2014 roku Grzegorz Jarzyna przeniósł na ekran własny spektakl teatralny według sztuki Między nami dobrze jest[42]. Film otrzymał nominacje do nagród: „From Poland” na MFF Tofifest 2014 oraz „East of West” na MFF w Karlowych Warach 2015.

W 2020 roku w krakowskim Teatrze BARAKAH powstał spektakl Inni ludzie w adaptacji i reżyserii Macieja Gorczyńskiego[43]. Sztuka otrzymała wiele nagród m.in. za adaptację tekstu i reżyserię dla Macieja Gorczyńskiego oraz za muzykę dla Piotra Korzeniaka i zespołu CUKRY w składzie: Karolina Głogowska, Lena Witkowska, Agnieszka Kocińska w ramach 27. edycji Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej (2022)[44].

Nagrody i nominacje

edytuj

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Paweł Kozioł: Dorota Masłowska. Culture.pl. [dostęp 2012-10-29].
  2. Sebastian Rerak: Czy ktoś popsuł Masłowską?. Onet, 2012-10-11. [dostęp 2012-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-18)].
  3. Zuzanna Ziomecka, Najgorsze dziecko świata – rozmowa z Dorotą Masłowską [online], Onet.pl, 31 marca 2011 [dostęp 2012-10-30] [zarchiwizowane z adresu 2011-04-04].
  4. a b Beata Czechowska-Derkacz: Masłowska ma dość. Tygodnik Przegląd, 3/2003. [dostęp 2012-10-30].
  5. a b Dorota Wodecka: Zrób sobie własną Dorotę M., „Książki. Magazyn do czytania”, nr 3(6), październik 2012, s. 19.
  6. a b Klub pisarzy – kronika. Biblioteka Sopocka im. Józefa Wybickiego. [dostęp 2019-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-19)].
  7. Unia Literacka [online], unialiteracka.pl [dostęp 2024-11-04] (pol.).
  8. Masłowska Dorota. Instytut Książki. [dostęp 2012-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  9. Jerzy Pilch: Lot koszący. Polityka, 40 (2370), 2002-10-05. s. 102. [dostęp 2012-10-30].
  10. Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną. Opis wydawcy. Esensja. [dostęp 2012-10-30].
  11. Ewa Likowska: Mniej bestsellerów. Przegląd, 4/2003. [dostęp 2012-10-30].
  12. Paszporty Polityki 2002. Culture.pl. [dostęp 2012-10-29].
  13. Nagroda Nike 2003. nike.org.pl. [dostęp 2015-08-06].
  14. W kinach wybuchnie „Wojna polsko-ruska”. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-04)].
  15. Justyna Sobolewska. Masłowska: Nie jestem poprawna politycznie. „Dziennik”, 2007-12-14. [dostęp 2009-06-20]. 
  16. Marta Sawicka: Paw warszawski. Wprost, 21/2005 (1173). [dostęp 2012-10-29].
  17. Marek Zaleski: O naszym to życiu piosenka. Tygodnik Powszechny, 2005-06-26. [dostęp 2019-08-18].
  18. 2006. Nagroda Nike. [dostęp 2012-10-29].
  19. Dorota Masłowska, „Dwoje biednych Rumunów mówiących po polsku”. Culture.pl. [dostęp 2012-10-29].
  20. Między nami dobrze jest – Dorota Masłowska. e-teatr.pl. [dostęp 2012-10-29].
  21. Jacek Cieślak, wywiad Masłowska. Jedna z miliona, Rzeczpospolita, 25–26 kwietnia 2009, Plus Minus nr 16 (847), str. A20.
  22. Dorota Masłowska w USA. Culture.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-03)].
  23. Dorota Masłowska i Miłosz Biedrzycki na Brooklyn Book Festival. Culture.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-03)].
  24. Syreni śpiew. Z Dorotą Masłowską rozmawia Zuzanna Ziomecka., „Przekrój”, nr 42 (3509), 15 października 2012, s. 26.
  25. Agnieszka Drotkiewicz, Anna Dziewit: Koniec Wielkich Narracji. Fragment książki „Głośniej! Rozmowy z pisarkami”. [dostęp 2012-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-07)].
  26. Archiwum. Lampa. [dostęp 2012-10-30].
  27. Dorota Masłowska: Tramwaj zwany teatrem. [dostęp 2012-10-30].
  28. Blogi na 30/31. Warszawskich Spotkaniach Teatralnych. 2011-03-03. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-03)].
  29. Agnieszka Kowalska: Córka Rydzyka śpiewa własne piosenki, czyli Dorota Masłowska nagrała płytę [ROZMOWA]. portal internetowy „Gazety Wyborczej”, 2014-02-20. [dostęp 2014-03-31]. (pol.).
  30. Angelika Swoboda: Anja Rubik o klipie Masłowskiej: Może ludzie nabiorą do siebie dystansu. portal internetowy Gazeta.pl, 2014-03-26. [dostęp 2014-03-31]. (pol.).
  31. Gutek Film: Premiera teledysku do piosenki Mister D. „Hajs”. strona internetowa spółki Gutek Film, 2014. [dostęp 2014-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-03)]. (pol.).
  32. Szydłowska, Masłowska, Mazolewski, Lanek, Wrona i Cegielski w jesiennej ramówce newonce.radio [online], www.wirtualnemedia.pl [dostęp 2020-09-21] (pol.).
  33. Dorota Masłowska – jaka jest naprawdę?, „Party.pl”, 8 października 2006 [dostęp 2018-10-02] (pol.).
  34. OLiS – sprzedaż w okresie 07.04.2014 – 13.04.2014. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-04-18]. (pol.).
  35. Zapowiedziała zaskakujący projekt. "Jest magia i jest totalny miecz" [online], muzyka.interia.pl, 30 marca 2023 [dostęp 2023-03-30].
  36. OLiS - oficjalna lista sprzedaży [online], olis.pl [dostęp 2023-05-17] (pol.).
  37. Monika Kucia: Paranoja w głowach. Rzeczpospolita, 17 września 2003. [dostęp 2012-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-10-20)].
  38. Tomasz Praszczałek: Publiczność wciąż czeka na wydarzenie. Rzeczpospolita, nr 158. [dostęp 2012-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-23)].
  39. Dorota Masłowska, „Paw Królowej. Opera praska”. Culture.pl. [dostęp 2012-10-30].
  40. Dorota Masłowska, „Paw królowej”, Narodowy Stary Teatr. [dostęp 2014-04-24].
  41. Bowie w Warszawie [online], Teatr Studio [dostęp 2022-09-28] (pol.).
  42. Między nami dobrze jest (2014) [online], Filmweb [dostęp 2017-12-25].
  43. Inni ludzie [online], Teatr BARAKAH [dostęp 2024-07-26] (pol.).
  44. Laureaci 27. edycji Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej — Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego [online], www.instytut-teatralny.pl [dostęp 2024-07-26] (pol.).
  45. Nagroda Nike 2003. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-20].
  46. Nominacje do Nagrody Pegaza w kategorii „Literatura”. tvp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-10)]..
  47. Nagroda Nike 2006. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-20].
  48. Nagroda Nike 2009. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-20].
  49. Dorota Masłowska odsłoni swoją tablicę w Alei Pisarzy w Oświęcimiu [online], dzieje.pl [dostęp 2022-11-30] (pol.).
  50. Aleja Pisarzy. Dorota Masłowska [online], Miejska Biblioteka Publiczna w Oświęcimiu [dostęp 2022-11-30] (pol.).
  51. Nominowani 2018. Nagroda Literacka Gdynia [online], nagrodaliterackagdynia.pl [dostęp 2019-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-10] (pol.).
  52. Górnośląska Nagroda Literacka Juliusz. Nominacje 2018 [online], nagrodajuliusz.pl [dostęp 2020-03-17].
  53. Magdalena Kujawa: Wręczenie Nagrody Lindego. torun.pl, 2020-10-07. [dostęp 2024-02-26].
  54. KREATORZY KULTURY 2022, Kreatorzy Kultury: Dorota Masłowska, Ryszard Poznakowski, Wilhelm Sasnal [online], www.polityka.pl, 2023 [dostęp 2023-01-18] (pol.).
  55. Nominacje do Nagrody Literackiej Nike 2024 [online], Rynek książki, 28 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-30] (pol.).
  56. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 maja 2014 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2014 r. poz. 923).
  57. Wojewoda Mazowiecki wręczył odznaczenia państwowe [online], Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie - Portal Gov.pl, 13 września 2024 [dostęp 2024-09-14].
  58. MKiDN – Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online] [dostęp 2020-05-19] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj