[go: up one dir, main page]

Donatan

polski muzyk, producent muzyczny i inżynier dźwięku

Donatan, Dobrobit, Don, właśc. Witold Marek Czamara[2] (ur. 2 września 1984 w Krakowie[2]) – polski muzyk i producent muzyczny. Współtwórca (z Teką) duetu producenckiego RafPak[3].

Donatan
Ilustracja
Donatan (2014)
Imię i nazwisko

Witold Marek Czamara

Pseudonim

Donatan, Dobrobit, Don

Data i miejsce urodzenia

2 września 1984
Kraków

Instrumenty

instrumenty klawiszowe

Gatunki

hip-hop, g-funk, hip-pop, R&B, folk, pop-rap[1]

Zawód

muzyk, producent muzyczny, inżynier dźwięku

Aktywność

od 2002

Wydawnictwo

Universal Music Polska, Urban Rec, Don Produkcja

Powiązania

RafPak, Teka, Percival, Cleo, Maryla Rodowicz, Edyta Górniak, Ekipa Friza

Faksymile

Jego muzyka komponowana jest w charakterystycznym stylu opartym na partiach całościowo granych lub rzadko przeplatanych z samplami[4]. W 2012 został sklasyfikowany na 10. miejscu w rankingu 20 najlepszych polskich producentów hip-hopowych według czasopisma „Machina[5].

Reprezentant Polski (w duecie z Cleo) w 59. Konkursie Piosenki Eurowizji (2014).

Życiorys

edytuj
Cleo i Donatan w Kopenhadze (2014)

Jest synem Polaka i Rosjanki[6][7]. Przez siedem lat mieszkał w Taganrogu. Ukończył XXXI LO w Krakowie.Produkcją muzyki podjął się w 2002, zadebiutował na wydanej w 2006 kompilacji SummerJam 2006 Allstars[8]. Kolejnymi jego produkcjami były płyty 2cztery7, Gurala oraz Mesa, w późniejszych latach współpracował także z wykonawcami, takimi jak m.in. Pih, Pyskaty, Chada, WdoWa, Pezet, Małolat, Paluch, Sheller, Massey, Waldemar Kasta czy Onar[9].

W 2006 wraz z producentem muzycznym Jakubem Kamelem założył wytwórnię muzyczną Pokazz Records[10][11], która rok później wydała swój pierwszy album – Brudny Hu$tling rapera znanego jako Juree[11]. Produkcja spotkała się z komercyjnym niepowodzeniem, sprzedając się w nakładzie 1,4 tys. egzemplarzy[10]. Do 2009 nakładem oficyny ukazały się kolejne dwa albumy: nielegal Rap na ulicach/Zgadnij kto wraca (2008) i Trzecia część (2009), oba krakowskiej formacji Yez Yez Yo[10][11]. Po 2009 wytwórnia zaprzestała działalności.

26 października 2012 nakładem wytwórni muzycznej Urban Rec wydał debiutancki album producencki pt. Równonoc. Słowiańska dusza[12], na którym znalazły się piosenki utrzymane w stylistyce hip-hopu z wpływami muzyki folkowej. Partie instrumentów ludowych na płycie zarejestrował lubiński zespół Percival, ponadto na albumie wystąpili: lektor filmowy Tomasz Knapik oraz liczni przedstawiciele polskiej sceny hip-hopowej, w tym m.in.: VNM, Donguralesko, Pezet, Pih, Borixon, Chada, Sobota, Kaczor oraz Rafi. Album odniósł sukces komercyjny, plasując się na 1. miejscu polskiej listy przebojów – OLiS[13]. Największą popularnością cieszył się pochodzący z płyty singel pt. „Nie lubimy robić” z gościnnym udziałem raperów Borixona i Kajmana. Promowana teledyskiem piosenka dotarła m.in. do 1. miejsca listy Gorąca 20 emitowanej na antenie Radia Eska[14]. 24 kwietnia 2013 album uzyskał status diamentowej płyty, sprzedając się w nakładzie 150 tys. egzemplarzy[15][16]. Również w kwietniu współpracę z Donatanem zakończył zespół Percival, który zarzucił muzykowi niewywiązanie się z zawartej umowy, w tym odmowy udziału w zyskach z nagranej płyty[17]. Ponadto, według muzyków formacji, producent bezprawnie przypisał sobie autorstwo wszystkich piosenek na albumie w zgłoszonym wniosku w Stowarzyszeniu Autorów ZAiKS, czerpiąc całość wpływów z tytułu tantiem[18]. Grupa złożyła pozew w krakowskim sądzie przeciwko Donatanowi oraz we Wrocławiu przeciwko wydawcy albumu – Urban Rec[17]. Oba pozwy zostały odrzucone ze względów formalnych[17]. W kwietniu 2014 grupa we wrocławskim sądzie ponownie złożyła pozew przeciwko firmie Urban Rec, która w swym oświadczeniu skomentowała zarzuty jako bezpodstawne[17].

W 2014 wraz z Cleo reprezentował Polskę z piosenką „My Słowianie” podczas 59. Konkursu Piosenki Eurowizji w Kopenhadze[19]. 8 maja wystąpili podczas koncertu półfinałowego i zakwalifikowali się do finału, który odbył się w sobotę, 10 maja[20]. Zajęli w nim 14. miejsce, zdobywając łącznie 62 punkty[21]. Na początku listopada wydali wspólny album studyjny pt. Hiper/Chimera[22]. Dwa dni przed premierą wydawnictwo uzyskało status złotej płyty[23], przekraczając próg 15 tys. sprzedanych egzemplarzy[15]. Płyta znalazła się na 1. miejscu polskiej listy sprzedaży OLiS[13].

W 2015 był jednym z członków polskiej komisji jurorskiej podczas 60. Konkursu Piosenki Eurowizji[24][25][26].

Odbiór

edytuj

Wyróżnienie debiutu producenta – Równonoc. Słowiańska dusza diamentową płytą spotkało się z krytyką ze strony raperów: Tedego i Sokoła. Brali oni udział w tym projekcie[27]. W wywiadzie udzielonym w audycji „Program Muzyczny”, emitowanej przez telewizję internetową Ipla, Tede skomentował tak: „W jednym okresie wychodzi kawałek „My Słowianie” i kawałek „HappyPharrella. Jeden jest hitem lokalnie, drugi globalnie. I później, również w podobnym czasie, wychodzą kolejne single Donatana i Pharrella. I nagle ten Pharrell, który jest grany globalnie, ma mniej wyświetleń niż Donatan, którego słucha się w Polsce i na emigracji. Mogę przypuszczać, że coś jest nie tak, zwłaszcza że Diamentowa Płyta została zrobiona dorzucaniem płyty do skarpetek z UrbanCity”[28]. Z kolei Sokół odrzucił propozycję udziału w koncercie, w ramach którego przyznano wyróżnienie: „nie będę się błaźnił odbierając nie swoją, nie do końca rzeczywistą diamentową płytę Donatana”[27]. Tede, który uczestniczył w tymże koncercie, po odebraniu diamentowej płyty oddał nagrodę jednemu z fanów wśród zgromadzonej publiczności[29].

Krytycy Donatana (m.in. publicyści „Gazety Polskiej”: Piotr Lisiewicz, Wojciech Mucha, Samuel Pereira, publicysta dwumiesięcznika „Polonia Christiana” Eugeniusz Kosiński), opierając się na jego twórczości i wypowiedziach, zwracali uwagę, że zachwala m.in. Armię Czerwoną[30], propaguje panslawizm, pogaństwo i satanizm[31] oraz promuje komunistyczne symbole: sierp i młot[32].

W 2014 prezentacja sceniczna utworu „My Słowianie” podczas 59. Konkursie Piosenki Eurowizji w Kopenhadze wywołała kontrowersje z powodu oskarżeń o propagowanie seksizmu[33][34][35].

W czerwcu 2018 za kulisami niedzielnego koncertu w ramach 55. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu miał dopuścić się seksistowskiego zachowania (złapanie za pośladek) wobec piosenkarki Edyty Górniak. Incydent okazał się skandalem obyczajowym w kraju, który odnotowało większość serwisów internetowych[36][37][38].

Życie prywatne

edytuj

W wywiadzie dla tygodnika „Wprost” z listopada 2013 deklaruje się jako wyznawca religii słowiańskiej, czyli rodzimowierstwa. Jednocześnie twierdzi, że: „Kościół w Polsce to ambasadorstwo na rzecz zupełnie obcej kultury”[39][40].

Od 2004 pozostaje w związku małżeńskim[41].

Dyskografia

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Albumy wyprodukowane przez Donatana.
Albumy
Tytuł Dane dot. albumu Pozycja na liście Sprzedaż Certyfikat
POL
[13]
Równonoc. Słowiańska dusza
  • Data: 26 października 2012[12]
  • Wydawca: Urban Rec
  • Format: CD, digital download
1
Hiper/Chimera (oraz Cleo)
  • Data: 7 listopada 2014[22]
  • Wydawca: Urban Rec
  • Format: CD, digital download
1
  • ZPAV: diamentowa płyta[43]
Równonoc: Raróg
  • Data: 21 marca 2025
  • Wydawca: wydanie własne
  • Format: CD, digital download
Zostanie wydany
Single
Tytuł Rok Pozycja na liście Certyfikat Album
POL
(airplay)

[44]
POL
(airplay
nowości)

[45]
SLiP
[46]
Maxxx
[47]
Eska
[14]
Nie lubimy robić(gościnnie: Borixon i Kajman)[48] 2012 1 3 1 Równonoc. Słowiańska dusza
„Niespokojna dusza” (gościnnie: Chada, Słoń i Sobota)[49]
„Z dziada-pradziada” (gościnnie: Trzeci Wymiar)[50]
„Z samym sobą” (gościnnie: Sokół)[51]
Nie lubimy robić (Remixy)[52] 2013
My Słowianie(oraz Cleo)[53] 2 2 2 1 1 Hiper/Chimera
Slavic Girls(oraz Cleo)[54] 2014
Cicha woda(oraz Cleo, gościnnie: Sitek)[55] 11 1 29 6 3 Hiper/Chimera
„Slavica” (oraz Cleo)[56]
„Ten czas” (oraz Cleo, gościnnie: Kamil Bednarek)[57]
Brać(oraz Cleo, gościnnie: Enej)[58] 1 14 1
Sztorm(oraz Cleo)[59] 29
Pełnia(oraz Maryla Rodowicz)[60] 2015 17 3 10 1 17
Andromeda(oraz Edyta Górniak)[62] 2017 26 2 12
  • POL: złota płyta[63]
„Mansa Musa” (oraz RL9, gościnnie: Gural, Sitek i ReTo)[64] 2019
„Nie poddawaj się” (oraz RL9, gościnnie: Mesajah)[65] 32
„Wolę Ciebie wolność” (oraz RL9, gościnnie: Enej)[66] 10 1 31 14
„Kły” (oraz RL9, gościnnie: Cleo i Donguralesko)[67]
„Dom” (oraz Cleo) 1 1 8 1 1
„Jabłonie” (oraz Cleo i Hinol Polska Wersja) 2024 X Równonoc: Raróg
„Pada deszcz” (oraz Runa, Sarius i Jano Polska Wersja)
„–” oznacza, że singel nie był notowany na danej liście.
„X” oznacza, że lista nie istniała w danym okresie.
Inne notowane utwory
Tytuł Rok Pozycja na liście Album
POL
(airplay
nowości)

[45]
Maxxx
[47]
„Nie pozwól” (oraz Cleo, gościnnie: Kamil Bednarek) 2015 2 8 Hiper/Chimera
Produkcje
Album Rok Uwagi Źródło
SummerJam 2006 Allstars (kompilacja) 2006 produkcja utworu „Biznesplan”, remiks utworu „Nie z tą to z tamtą” [8]
Juree – Brudny Hu$tling 2007 produkcja utworów „Dwa lata”, „We krwi”, „Brudny styl”, „Brudny hu$tling”,
„Dawaj hajsy II”, „Lek zapomnienia” i „Zamykam oczy”
[68]
Brudne Południe – Brudne Południe produkcja utworów „Poznałem go”, „Mają problem”, „Rozmowa”, „To nie jest takie”,
„Wytagowane w gwiazdach”, „Chciałbyś być” i „Wyrwać się stąd”
[69]
2cztery7Spaleni innym słońcem 2008 produkcja utworów „Złe nawyki”, „Upewnij się”, „Jeden kielon” i „Powód do dumy” [70]
Chiwas, NowatorWelcome To Poland produkcja utworów „Start” i „Parę minut” [71]
MasseyCzłowiek z blizną produkcja utworów „Intro Scarface”, „Crossover” i „Fm” [72]
OnarJeden na milion 2009 produkcja utworu „Ze sobą nie wygram” [73]
Ten Typ MesZamach na przeciętność produkcja utworu „My” [74]
MVP (eMo&VRS) – Żyję tu gdzie melanż 2010 produkcja utworów „Żyję tu gdzie melanż” i „Niczego bym nie zmienił Remix” [75]
eRbit – Excalibur produkcja utworów „Plan B”, „Kanon”, „Chi” i „Mentality” [76]
StasiakPół żartem, pół serio produkcja utworów „Kombinator Stasiak”, „Czy długo jeszcze masz zamiar spać?”,
„Efekt”, „Księżniczki” i „Ja chcę być vintage”
[77]
PaluchBezgranicznie oddany produkcja utworu „Jasne spojrzenie” [78]
WdowaSuperextra produkcja utworu „Definicja” [79]
RacaBobby Fischer produkcja utworów „Gran Turismo”, „Figury, figuranci”, „Stroboskopy” i „Witaj w piekle” [80]
KaczorPrzyjaźń, duma, godność produkcja utworu „Ile dni” [81]
KobraNa żywo z miasta grzechu produkcja utworów „Na żywo z miasta grzechu”, „Super MC” i „Więcej grzechów nie pamiętam” [82]
DonguraleskoTotem leśnych ludzi produkcja utworów „To o tym jest między innymi” i „Mówią tam na blokach” [83]
4P SoloZły/Dobry chłopak produkcja utworów „Świat się zmienia”, „Nie ryzykujesz nie pijesz szampana” i „A kiedy światło zgaśnie” [84]
Tusz Na Rękach – Reminiscencje 2011 produkcja utworów „Przez ciernie do gwiazd” i „Być jak Biggie Smalls” [85]
ShelleriniPDG Gawrosz produkcja utworów „Kokaina”, „Mechanizm Bragga”, „Paręset słów”,
„PDG Gawrosz”, „Wstań i idź” i „Z tymi co niegdyś”
[86]
GrubsonCoś więcej niż muzyka produkcja utworu „Słowiańskie korzenie” [87]
Ten Typ MesKandydaci na szaleńców produkcja utworu „Żywioły” [88]
Ramona 23Magiczne pióro 2012 produkcja utworów „W twoich rękach” i „Tu” [89]
HA5 – Zdążyć przed zachodem produkcja utworu „Ori’G’inal” [90]
Trzeci WymiarDolina klaunoow produkcja utworów „Dolina klaunoow”, „Luksusowe getto”, „Myśl”, i „Nieważne jak zaczynasz...” [91]
ChadaJeden z Was produkcja utworów „Jestem tu”, „Syf tych ludzi”, i „To koniec” [92]
eRbit – Człowiek z plejbeku produkcja utworu „Gruba Praga” [93]
NulloSPG dystrykt produkcja utworów „Skreślili nas”, „Nostalgia”, „Basketball 2”, „Minut Bragga” i „Rapostołów” [94]
PeerzetZ miłości do gry produkcja utworów „Tylko ja”, „Oszalej” i „Alibi” [95]
Hemp GruBraterstwo produkcja utworu „Mary Mary” [96]
DonguraleskoProjekt jeden z życia moment produkcja utworów „Wąż ogonojad”, „Tulić hajs”, „A gdyby tak” i „Skoki w prążki” [97]
WSRHSzkoła wyrzutków produkcja utworów „Poeta napalmu” i „Napadam na banki”, koprodukcja utworów „Klason”,
„(Prawie) Normalnie życie”, „Chłód miasta”, „Dziwne dni” i „Niżej podpisani”
[98]
Drużyna Mistrzów (kompilacja) produkcja utworu „Skrawki” [99]
RR Brygada – Rarytas produkcja utworów „Bragga popis” i „Zapraszam do ringu” [100]
Bas TajpanMade in Tajpan produkcja utworów „Bas Tajpan” i „Outro / Intro” [101]
Bosskiskład: Bosski/Młody Bosski – Braterska Siła produkcja utworu „Potęga Intencji” [102]
Tusz Na Rękach – W brzuchu bestii 2013 produkcja utworów „Głód” i „Solo” [103]
MrokasLuxus na raty produkcja utworu „Mrox” [104]
Kali, PaluchMilion dróg do śmierci produkcja utworów „Droga do raju”, „Hip Hop 4 Ever”, „Droga do piekła”, „Whiskey Haze” i „Nie zmusisz mnie” [105]
KajmanPrototyp produkcja utworów „Moje pięć minut” i „Definicja: hater” [106]
PorkPsychoterapy produkcja utworów „Meloman”, „Byłeś wilkiem”, „Strzał” i „To nie rozgłos” [107]
Drużyna Mistrzów 2: Sport, Muzyka, Pasja (kompilacja) produkcja utworów „Nie masz wyjścia musisz wejść” i „Zastrzyk motywacji” [108]
ChadaSyn Bogdana 2014 produkcja utworu „Nie chcę być taki jak oni” [109]
Snajper – Wróg u bram produkcja utworów „Zajcew”, „Suma wszystkich strachów”, „Mam to w genach” i „Az zamarznie piekło” [110]
B.A.K.U – Poznaj mnie produkcja utworu „S.P.O.R.T.” [111]

Teledyski

edytuj
Tytuł Rok Reżyseria Album Źródło
„Z dziada-pradziada” (gościnnie: Trzeci Wymiar) 2012 Piotr Tutka Równonoc. Słowiańska dusza [112]
„Niespokojna dusza” (gościnnie: Chada, Słoń, Sobota) [113]
„Nie lubimy robić” (gościnnie: Borixon, Kajman) Piotr Smoleński, Piotr Tutka [114]
„Słowiańska krew” (gościnnie: DonGuralesko, Kaczor, Shellerini, Rafi, Ry23) Piotr Smoleński [115]
„Z samym sobą” (gościnnie: Sokół) [116]
„Budź się” (gościnnie: DonGuralesko, Pezet, Pih) [117]
„Szukaj jej tu” (gościnnie: Paluch) UrbanCity, SSG [118]
„Noc Kupały” (gościnnie: Tede) Piotr Smoleński [119]
„Nie lubimy robić” (101 Decybeli Remix; gościnnie: Borixon, Kajman) 2013 Dariusz Szermanowicz, Łukasz Tunikowski, Grupa 13 [120]
„My Słowianie” (oraz Cleo) Piotr Smoleński Hiper/Chimera [121]
„Cicha woda” (oraz Cleo, gościnnie: Sitek) 2014 [122]
„Slavica” (oraz Cleo) [123]
„Brać” (oraz Cleo, gościnnie: Enej) [124]
„Sztorm” (oraz Cleo) [125]
„B.I.T.” (oraz Cleo, gościnnie: Waldemar Kasta) 2015 [126]
„Pełnia” (oraz Maryla Rodowicz) [127]

Nagrody i wyróżnienia

edytuj
Rok Kategoria Tytułem Nagroda Nota Źródło
2013 SuperArtysta Donatan SuperJedynki Nominacja [128]
Najlepszy album Równonoc. Słowiańska dusza Eska Music Awards Nominacja [129]
Eska TV Award – Najlepsze video „Nie lubimy robić” Nominacja
Koncert TOP Równonoc. Słowiańska dusza TOPtrendy 7. miejsce [130]
Najlepszy polski wykonawca Donatan, Cleo MTV Europe Music Awards Nominacja [131]
2014 Teledysk roku „My Słowianie” Plebiscyt Onet.pl Laureat [132]
Artysta roku Donatan, Cleo 5. miejsce
Największe Przeboje Roku „My Słowianie” TOPtrendy Nominacja [133]
Nagroda słuchaczy radia RMF Maxxx Laureat
SuperGwiazda w sieci Donatan, Cleo SuperJedynki Laureat [134]
Przebojowy duet roku Lato ZET i Dwójki (Festiwal „Na Fali”) Laureat [135]
Najlepszy hit „My Słowianie” Eska Music Awards Laureat [136]
Eska TV Award – Najlepsze video Nominacja [137]
Eska TV Award – Najlepsze video „Cicha woda” Nominacja
eskaGO Award – Najlepszy artysta w sieci Donatan, Cleo Laureat [138]
2015 SuperAlbum Hiper/Chimera SuperJedynki Laureat [139]
Najlepsze wideo roku „Pełnia” Eska Music Awards Nominacja [140]
Najlepszy artysta w sieci Donatan, Cleo Nominacja

Przypisy

edytuj
  1. John D. Buchanan: Donatan & Cleo Biography. allmusic.com. [dostęp 2016-08-21]. (ang.).
  2. a b Donatan. hiphopedia.info. [dostęp 2011-06-25]. (pol.).
  3. RafPak. rafpak.com. [dostęp 2012-07-12]. (pol.).
  4. Wszystko w moich bitach pochodzi z moich rąk – Donatan. hip-hop.pl, 2009-07-10. [dostęp 2010-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-25)].
  5. Najlepszy Polski Producent Hip-Hopowy (numeracja 1-20). machina.pl. [dostęp 2012-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-27)]. (pol.).
  6. Jarosław Szubrycht: Rodzimowierca z Taganrogu. 2 kwietnia 2013. [dostęp 2014-02-26].
  7. Don Donatan – Słowiański bit. newsweek.pl, 16 lutego 2013. [dostęp 2014-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-12)].
  8. a b SummerJam 2006 Allstars. hiphopedia.info. [dostęp 2012-08-04]. (pol.).
  9. Donatan – wizytówka hip-hop.pl. hip-hop.pl, 2009-07-10. [dostęp 2010-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-14)].
  10. a b c Filip Rauczyński: Cała prawda o POKAZZ – Donatan. hip-hop.pl. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)]. (pol.).
  11. a b c Pokazz Records. hiphopedia.info. [dostęp 2015-05-30]. (pol.).
  12. a b Donatan – Równonoc. Słowiańska dusza. hiphopedia.info. [dostęp 2012-10-26]. (pol.).
  13. a b c OLiS – sprzedaż w okresie 05.11.2012 – 11.11.2012. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-11-16]. (pol.).
    OLiS – sprzedaż w okresie 03.11.2014 – 09.11.2014. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-11-14]. (pol.).
  14. a b Radio Eska Notowanie 1716 11 stycznia 2013. eska.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
    Radio Eska Notowanie 2147 19 maja 2014. eska.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
    Radio Eska Notowanie 2010 7 grudnia 2013. eska.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
    Radio Eska Notowanie 2281 22 października 2014. eska.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
    Radio Eska Notowanie 2468 26 czerwca 2015. eska.pl. [dostęp 2015-06-29]. (pol.).
  15. a b c Regulamin przyznawania wyróżnień (2005) [online], ZPAV, 23 kwietnia 2008 [dostęp 2024-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2010-05-13].
  16. a b Diamentowe płyty CD (przyznane w 2013 roku). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2014-09-23]. (pol.).
  17. a b c d Rafał Zieliński: Percival kontra Donatan – wytwórnia Urban Rac odpowiada. wyborcza.pl. [dostęp 2015-06-02]. (pol.).
  18. Percival kontra Donatan. Dlaczego folkowcy twierdzą, że zostali okradzeni. muzykaiprawo.pl. [dostęp 2015-06-02]. (pol.).
  19. Poland: Greetings from Slavic Girls!. eurovision.tv. [dostęp 2014-02-25]. (ang.).
  20. Tonight ten more winners through to the Final. eurovision.tv, 2014-05-08. [dostęp 2014-05-10]. (ang.).
  21. Eurovision Song Contest 2014 Grand Final. eurovision.tv. [dostęp 2014-05-12]. (ang.).
  22. a b Donatan/Cleo – Hiper/Chimera. olis.onyx.pl. [dostęp 2015-05-27]. (pol.).
  23. Złote płyty CD (przyznane w 2014 roku). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2015-05-10]. (pol.).
  24. Sietse Bakker: Exclusive: Here are this year’s national juries!. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2015-05-01. [dostęp 2015-05-27]. (ang.).
  25. Maciej Błażewicz: Cleo, Donatan i Michał Wiśniewski w polskim jury!. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2015-05-01. [dostęp 2015-05-27]. (pol.).
  26. Sergiusz Królak: Poznajcie oficjalny skład polskiego jury oraz sekretarza podającego głosy!. [w:] OGAE Polska [on-line]. eurowizja.org, 2015-05-22. [dostęp 2015-05-27]. (pol.).
  27. a b Łukasz Fatowy: Sokół nie chce diamentowej płyty Donatana. glamrap.pl. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)]. (pol.).
  28. Tede: „Diamentowa Płyta Donatana została zrobiona dorzucaniem płyty do skarpetek z UrbanCity”. cgm.pl. [dostęp 2015-05-30]. (pol.).
  29. Sebastian Skajnowski: TEDE ODEBRAŁ... I ODDAŁ DIAMENTOWĄ PŁYTĘ DONATANA (VIDEO). glamrap.pl. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)]. (pol.).
  30. Kim jest nowy idol mediów? Donatan, wielbiciel słowiańskich biustów i Armii Czerwonej. niezalezna.pl, 2014-01-16. [dostęp 2014-01-26]. (pol.).
  31. Donatan: Kościół w Polsce to ambasadorstwo na rzecz zupełnie obcej kultury. wnas.pl, 28 listopada 2014. [dostęp 2014-02-26].
  32. Donatan, nowa ruska ściema. niezalezna.pl, 15 stycznia 2014. [dostęp 2014-02-26].
  33. Donatan po próbie w Kopenhadze skrytykowany za seksizm. Szwedzkiemu dziennikarzowi nie spodobała się wydekoltowana praczka. wpolityce.pl. [dostęp 2015-06-02]. (pol.).
  34. Michał Gąsior: Słowiańska kapłanka o występie Donatana i Cleo na Eurowizji: „Seksizm? Kwintesencją słowiańskości jest seksualność”. natemat.pl. [dostęp 2015-06-02]. (pol.).
  35. Robert Sankowski: Donatan a sprawa polska. Czemu sukces piosenki „My Słowianie” wywołuje niemal histerię?. wyborcza.pl, 2014-05-10. [dostęp 2015-06-02]. (pol.).
  36. Sergiusz Królak: Donatan ujawnia kulisy „afery pośladkowej” z Górniak. Wszystko było ustalone?!. [w:] Plejada.pl [on-line]. plejada.pl, 2018-06-13. [dostęp 2018-06-13]. (pol.).
  37. Bartosz Świderski: Edyta Górniak wydała mocne oświadczenie. Po tych słowach Donatanowi zrzednie mina. NaTemat.pl, 2018-06-12. [dostęp 2018-06-13]. (pol.).
  38. Edyta Górniak wraca do zdarzenia z Donatanem. „Ucierpiało na tym moje poczucie godności”. [w:] Wprost [on-line]. wprost.pl, 2018-06-13. [dostęp 2018-06-13]. (pol.).
  39. Donatan: Kościół w Polsce to ambasadorstwo na rzecz obcej kultury. wprost.pl, 2013-11-27. [dostęp 2013-11-27]. (pol.).
  40. Donatan: Kościół w Polsce to ambasadorstwo na rzecz zupełnie obcej kultury. wNas.pl, 2013-11-28. [dostęp 2013-11-28]. (pol.).
  41. Oficjalna strona Donatana. donatan.pl, 2010-03-09. [dostęp 2010-09-09].
  42. Regulamin przyznawania wyróżnień (2021) [online], ZPAV, 1 sierpnia 2021 [dostęp 2024-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-05].
  43. Oficjalna Lista Wyróżnień – diamentowe płyty [online], OLiS [dostęp 2024-02-05].
  44. Donatan i Cleo – My Słowianie (Airplay Top: 23.11. – 29.11.2013). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2014-09-23]. (pol.).
    Donatan i Cleo feat. Sitek – Cicha woda (Airplay Top: 10.05. – 16.05.2014). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2014-09-23]. (pol.).
    Donatan, Maryla Rodowicz – Pełnia (AirPlay Top: 27.06. – 03.07.2015). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2015-06-29]. (pol.).
    Edyta Górniak & DON – Andromeda (AirPlay Top: 02.12. – 08.12.2017). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2017-12-11]. (pol.).
    Don&RL9 feat. Enej – Wolę Ciebie wolność (AirPlay Top: 20.07. – 26.07.2019). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2019-07-29]. (pol.).
  45. a b Donatan feat. Borixon i Kajman – Nie lubimy robić (AirPlay Nowości: 26.01. – 01.02.2013). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2014-09-24]. (pol.).
    Donatan i Cleo – My Słowianie (AirPlay Nowości: 09.11. – 15.11.2013). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2014-09-24]. (pol.).
    Donatan i Cleo feat. Sitek – Cicha woda (AirPlay Nowości: 12.04. – 18.04.2014). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2014-09-24]. (pol.).
    Donatan i Cleo feat. Enej – Brać (AirPlay Nowości: 27.09. – 03.10.2014). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2014-10-07]. (pol.).
    Donatan i Maryla Rodowicz – Pełnia (AirPlay Nowości: 30.05. – 05.06.2015). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2015-06-09]. (pol.).
    Edyta Górniak & DON – Andromeda (AirPlay Nowości: 25.11. – 01.12.2017). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2017-12-04]. (pol.).
    Don&RL9 feat. Enej – Wolę Ciebie wolność (AirPlay Nowości: 15.06. – 21.06.2019). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2019-07-29]. (pol.).
    Donatan i Cleo feat. Kamil Bednarek – Nie pozwól (AirPlay Nowości: 25.04. – 01.05.2015). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2015-05-17]. (pol.).
  46. SLiP – statystyki dla wykonawcy Donatan, Cleo, Enej. radioszczecin.pl. [dostęp 2015-06-11]. (pol.).
    SLiP – statystyki dla wykonawcy Donatan, Cleo. radioszczecin.pl. [dostęp 2015-06-11]. (pol.).
    SLiP – statystyki dla wykonawcy Donatan, Maryla Rodowicz. radioszczecin.pl. [dostęp 2015-06-14]. (pol.).
    SLiP – statystyki dla wykonawcy Edyta Górniak, Don. radioszczecin.pl. [dostęp 2017-12-11]. (pol.).
    Don & RL9 feat. Mesajah – Nie poddawaj się (Notowanie 1459). radioszczecin.pl. [dostęp 2019-07-29]. (pol.).
    Don & RL9 feat. Enej – Wolę Ciebie wolność (Notowanie 1468). radioszczecin.pl. [dostęp 2019-07-29]. (pol.).
  47. a b Lista Hop Bęc, notowanie numer 7098 środa, 27 maja 2015. rmfmaxxx.pl. [dostęp 2016-03-01]. (pol.).
    Lista Hop Bęc, notowanie numer 6719 piątek, 22 listopada 2013. rmfmaxxx.pl. [dostęp 2016-03-01]. (pol.).
    Lista Hop Bęc, notowanie numer 6837 środa, 14 maja 2014. rmfmaxxx.pl. [dostęp 2016-03-01]. (pol.).
    Lista Hop Bęc, notowanie numer 6494 poniedziałek, 14 stycznia 2013. rmfmaxxx.pl. [dostęp 2016-03-01]. (pol.).
    Lista Hop Bęc, notowanie numer 7124. rmfmaxxx.pl. [dostęp 2016-03-01]. (pol.).
    Lista Hop Bęc, notowanie numer 7571. rmfmaxxx.pl. [dostęp 2019-07-29]. (pol.).
  48. Nie Lubimy Robić (feat. Borixon & Kajman) – Single by Donatan. itunes.apple.com. [dostęp 2013-02-01]. (ang.).
  49. Donatan – Równonoc – Single by Chada, Słoń & Sobota. itunes.apple.com. [dostęp 2013-02-01]. (ang.).
  50. Donatan – Równonoc – Single by Trzeci Wymiar. itunes.apple.com. [dostęp 2013-02-01]. (ang.).
  51. Z samym sobą (feat. Sokół) – Single by Donatan. itunes.apple.com. [dostęp 2013-03-07]. (ang.).
  52. Donatan – Nie Lubimy Robić Remixy. hiphopedia.info. [dostęp 2013-08-05]. (pol.).
  53. My Słowianie – Single by Donatan & Cleo. itunes.apple.com. [dostęp 2013-11-11]. (ang.).
  54. Slavic Girls – Single by Donatan & Cleo. itunes.apple.com. [dostęp 2014-05-14]. (ang.).
  55. Cicha Woda (feat. Sitek) – Single by Donatan & Cleo. itunes.apple.com. [dostęp 2014-05-02]. (ang.).
  56. Slavica – Single by Donatan & Cleo. itunes.apple.com. [dostęp 2014-05-15]. (ang. • pol.).
  57. Ten Czas (feat. Kamil Bednarek) – Single by Donatan & Cleo. itunes.apple.com. [dostęp 2014-09-05]. (ang. • pol.).
  58. Brać (feat. Enej) – Single by Donatan & Cleo. itunes.apple.com. [dostęp 2014-09-22]. (ang. • pol.).
  59. Sztorm – Single by Donatan & Cleo. itunes.apple.com. [dostęp 2014-11-18]. (ang. • pol.).
  60. Pełnia – Single by Donatan & Maryla Rodowicz. itunes.apple.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  61. Platynowe płyty CD (przyznane w 2017 roku). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2017-05-17]. (pol.).
  62. Andromeda – Single by Edyta Gorniak & Don. itunes.apple.com. [dostęp 2017-11-25]. (ang.).
  63. Złote płyty CD (przyznane w 2019 roku). bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2019-08-21]. (pol.).
  64. Mansa Musa (feat. Gural, Sitek & Reto) – Single by Don&RL9. itunes.apple.com. [dostęp 2019-07-29]. (ang.).
  65. Nie Poddawaj Się (feat. Mesajah) – Single by Don&RL9. itunes.apple.com. [dostęp 2019-07-29]. (ang.).
  66. Wolę Ciebie Wolność – Single by Don&RL9. itunes.apple.com. [dostęp 2019-07-29]. (ang.).
  67. Kły (feat. Cleo & Donguralesko) – Single by Don&RL9. itunes.apple.com. [dostęp 2019-09-25]. (ang.).
  68. Juree „Brudny Hu$tling” – już w sklepach. hip-hop.pl. [dostęp 2015-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-10)]. (pol.).
  69. Brudne Południe – nowa płyta. hip-hop.pl. [dostęp 2015-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-28)]. (pol.).
  70. 2cztery7 – Spaleni Innym Słońcem. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  71. Chiwas, Nowator – Welcome To Poland. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  72. Massey – Człowiek Z Blizną. discogs.com. [dostęp 2015-05-28]. (ang.).
  73. Onar – Jeden Na Milion. discogs.com. [dostęp 2015-06-03]. (ang.).
  74. Ten Typ Mes – Zamach Na Przeciętność. discogs.com. [dostęp 2015-06-03]. (ang.).
  75. MVP (eMo&VRS) – Żyję Tu Gdzie Melanż. discogs.com. [dostęp 2015-05-28]. (ang.).
  76. eRbit – Excalibur. hip-hop.pl. [dostęp 2015-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-21)]. (pol.).
  77. Stasiak – Pół żartem, pół serio. hhbd.pl. [dostęp 2015-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-27)]. (pol.).
  78. Paluch (3) – Bezgranicznie Oddany. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  79. Wdowa – SuperExtra. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  80. Raca – Bobby Fischer. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  81. Kaczor – Przyjaźń Duma Godność. discogs.com. [dostęp 2015-05-30]. (ang.).
  82. Kobra (11) – Na Żywo Z Miasta Grzechu. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  83. Donguralesko – Totem Leśnych Ludzi. discogs.com. [dostęp 2015-05-30]. (ang.).
  84. 4P Solo – Zły/Dobry Chłopak. discogs.com. [dostęp 2015-05-28]. (ang.).
  85. Tusz Na Rękach – Reminiscencje. discogs.com. [dostęp 2015-05-28]. (ang.).
  86. Shellerini – PDG Gawrosz. discogs.com. [dostęp 2015-06-03]. (ang.).
  87. Grubson – Coś Więcej Niż Muzyka. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  88. Ten Typ Mes – Kandydaci Na Szaleńców. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  89. Ry23 – Magiczne Pióro. discogs.com. [dostęp 2015-05-28]. (ang.).
  90. Paweł Midzielec: Ha5 feat. Shade Sheist & Danny „Ori’G’inal” (Prod. Donatan) – nowy singiel!. popkiller.pl. [dostęp 2015-06-17]. (pol.).
  91. Trzeci Wymiar – Dolina Klaunoow. discogs.com. [dostęp 2015-06-14]. (ang.).
  92. Chada – Jeden Z Was. discogs.com. [dostęp 2015-06-03]. (ang.).
  93. Krzysztof Nowak: eRbit „Człowiek Z Plejbeku” – premiera, odsłuch płyty. popkiller.pl. [dostęp 2015-06-17]. (pol.).
  94. Nullo – SPG Dystrykt. discogs.com. [dostęp 2015-06-03]. (ang.).
  95. PeeRZet – Z Miłości Do Gry. discogs.com. [dostęp 2015-06-03]. (ang.).
  96. Hemp Gru – Braterstwo. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  97. Donguralesko – Projekt: Jeden Z Życia Moment. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  98. WSRH – Szkoła Wyrzutków. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  99. Drużyna Mistrzów. discogs.com. [dostęp 2015-05-28]. (ang.).
  100. RR Brygada – Rarytas. discogs.com. [dostęp 2015-05-28]. (ang.).
  101. Bas Tajpan – Made In Tajpan. discogs.com. [dostęp 2015-05-28]. (ang.).
  102. Bosskiskład:Bosski/Młody Bosski – Potęga Intencji (prod.DONATAN,voc.Sonia). Bosski DM Firma 2012-10-11. [dostęp 2017-11-05].
  103. Tusz Na Rękach – W Brzuchu Bestii. discogs.com. [dostęp 2015-05-28]. (ang.).
  104. Mrokas – „Luxus Na Raty” – tracklista i goście. hip-hop.pl. [dostęp 2015-06-03]. (pol.).
  105. Kali x Paluch „Milion Dróg Do Śmierci” – info, okładka, tracklista. popkiller.pl. [dostęp 2015-06-17]. (pol.).
  106. Kajman – Prototyp. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  107. Pork – Psychoterapy. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  108. Drużyna mistrzów 2: sport, muzyka, pasja. discogs.com. [dostęp 2015-05-28]. (ang.).
  109. Chada – Syn Bogdana. discogs.com. [dostęp 2015-06-02]. (ang.).
  110. Snajper “Wróg u bram” – track lista. krkrap.pl. [dostęp 2015-06-03]. (pol.).
  111. B.A.K.U. i B.R.O na bicie Donatana (wideo). cgm.pl. [dostęp 2015-06-17]. (pol.).
  112. Daniel Wardziński: Video Dnia: Donatan ft. Trzeci Wymiar „Z Dziada Pradziada”. popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  113. Krzysztof Nowak: Video Dnia: Donatan feat. Chada, Słoń, Sobota „Niespokojna dusza”. popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  114. Daniel Wardziński: Video Dnia: Donatan ft. Borixon, Kajman „Nie Lubimy Robić”. popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  115. Damian Noga: Donatan „Słowiańska krew” feat. Gural, Sheller, Kaczor, RY23, Rafi – teledysk. popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  116. Mateusz Natali: Video Dnia: Donatan feat. Sokół „Z Samym Sobą”. popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  117. Mateusz Natali: Donatan feat. Pezet, donGURALesko, Pih „Budź Się” – teledysk. popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  118. Mateusz Natali: Donatan feat. Paluch „Szukaj Jej Tu” – teledysk. popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  119. Mateusz Natali: Video Dnia: Donatan feat. Tede „Noc Kupały”. popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  120. Maciej Sulima: Video Dnia: Donatan „Nie Lubimy Robić” – Borixon Kajman (101 Decybeli Remix). popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  121. Mateusz Natali: Donatan-Cleo „My Słowianie” – teledysk. popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  122. Mateusz Natali: Video Dnia: Donatan-Cleo feat. Sitek „Cicha Woda”. popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  123. Krystian Krupiński: Donatan-Cleo „SLAVICA” – teledysk. popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  124. Donatan, Cleo i Enej – „Brać”. Nowy teledysk Donatana. muzyka.onet.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  125. Bardzo spokojny ‘Sztorm’. Donatan i Cleo tym razem bez Słowianek. kultura.gazeta.pl. [dostęp 2015-05-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-28)]. (pol.).
  126. Krystian Krupiński: video Donatan / Cleo feat. Waldemar Kasta „B.I.T.” – street video. popkiller.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  127. Donatan i Maryla Rodowicz – „Pełnia”. Tekst utworu. muzyka.onet.pl. [dostęp 2015-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-02)]. (pol.).
  128. Opole 2013: Znamy nominacje do SuperJedynek. muzyka.interia.pl. [dostęp 2013-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)]. (pol.).
  129. Znamy nominacje Eska Music Awards. muzyka.onet.pl. [dostęp 2013-06-18]. (pol.).
  130. Bednarek, Peszek, Hey... Kto sprzedał najwięcej płyt?. afterparty.pl. [dostęp 2013-11-29]. (pol.).
  131. Nominacje do MTV Europe Music Awards. bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2014-09-23]. (pol.).
  132. Artysta, Płyta, Piosenka, Teledysk roku w Polsce. muzyka.onet.pl. [dostęp 2014-01-05]. (pol.).
  133. Z OSTATNIEJ CHWILI: Poznaliśmy największy przebój roku Top Trendy 2014. afterparty.pl, 2014-05-31. [dostęp 2014-05-31]. (pol.).
  134. Festiwal Opole 2014 – SuperJedynki: Kto wygrał? Ewa Farna, Donatan i Cleo, Piersi, Igor Herbut, Red Lips, Sylwia Grzeszczak i Margaret. muzyka.onet.pl. [dostęp 2014-06-07]. (pol.).
  135. Znamy finalistów konkursu „Przebojowe Duety”! !!. radiozet.pl. [dostęp 2014-08-03]. (pol.).
  136. ESKA MUSIC AWARDS 2014 – My Słowianie – utwór Donatana i Cleo to NAJLEPSZY HIT! Kogo pokonali?. eska.pl. [dostęp 2014-08-22]. (pol.).
  137. ESKA MUSIC AWARDS 2014 – nominacje. Sprawdź, kto zawalczy o statuetki!. eska.pl. [dostęp 2014-06-26]. (pol.).
  138. ESKA MUSIC AWARDS 2014 – Donatan i Cleo z nagrodą dla NAJLEPSZY ARTYSTA W SIECI!. eska.pl. [dostęp 2014-08-22]. (pol.).
  139. Katarzyna Tarasiuk: Festiwal w Opolu 2015: Kto wygrał SuperJedynki – lista zwycięzców. radiozet.pl. [dostęp 2015-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-15)]. (pol.).
  140. Sebastian Skajnowski: KAEN, K2, DONATAN I GRUBSON NOMINOWANI DO ESKA MUSIC AWARDS. glamrap.pl. [dostęp 2015-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-05)]. (pol.).