Diopsyd
Diopsyd – minerał z grupy krzemianów zaliczany do grupy piroksenów. Jest minerałem pospolitym i szeroko rozpowszechnionym.
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
CaMg[Si2O6] – krzemian wapnia i magnezu |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
5-6 |
Przełam |
chropowaty |
Łupliwość |
wyraźna/dobra na {110} |
Pokrój kryształu |
zazwyczaj krótkie graniaste kryształy |
Układ krystalograficzny |
jednoskośny, 2/m |
Gęstość |
3,2 – 3,3 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
najczęściej od jasnego do ciemnego zielonego, rzadziej szary, bezbarwny, brązowy |
Rysa |
biała |
Połysk |
szklisty |
Współczynnik załamania |
nα= 1,663 - 1,699, nβ= 1,671 – 1,705, nγ= 1,693 – 1,728 |
Inne |
dwójłomność δ = 0.030, dwuosiowy dodatni, pleochroizm (58° – 63°) |
Dodatkowe dane | |
Szczególne własności |
Zbliźniaczenia na {100} i {001} |
Nazwa pochodzi od gr. dis = podwójnie, podwójny i òpsè = twarz, wygląd, w odniesieniu do dwóch sposobów orientowania się graniastosłupa.
Właściwości
edytujZazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym, o prawie kwadratowym przekroju. Często tworzy zbliźniaczenia. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, skorupowych, pręcikowych, igiełkowych. Piękne kryształy spotykane są w druzach i szczelinach, gdzie tworzą szczotki krystaliczne. Jest kruchy, przezroczysty. Z hedenbergitem tworzy kryształy mieszane – szereg izomorficzny
Odmiany
edytuj- hedenbergit – odmiana bogata w żelazo.
- johannsenit – odmiana zawiera mangan.
- diallag – odmiana podobna z wyglądu do brązu, doskonale łupliwa.
- wiolan – bardzo rzadka odmiana barwy niebieskiej lub fioletowej.
- malacolit, diopsyd chromowy, mussit, alalit, diopsyd gwiaździsty – wykazuje efekt kociego oka, salit, lavrovit.
Występowanie
edytujJest to powszechny minerał skał metamorficznych bogatych w wapń. Występuje w niektórych amfibolitach i Eklogitach. W skałach magmowych jest rzadko spotykany. Współwystępuje z takimi minerałami jak: wezuwian, granat, wollastonit, tremolit, aktynolit, zoisyt, epidot, prehnit, beryl.
Miejsca występowania: Niemcy – w Rudawach, Austria – w Wysokich Taurach, Włochy – w Piemoncie oraz przy Wezuwiuszu, Rosja – na Uralu.
W Polsce – na Dolnym Śląsku, w Górach Izerskich i na Przedgórzu Sudeckim.
Zastosowanie
edytuj- diopsydem interesują się głównie kolekcjonerzy minerałów
- ma znaczenie naukowe
- przezroczyste kryształy używane są do wyrobu biżuterii.
Galeria
edytujZobacz też
edytujBibliografia
edytuj- Autor: Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Leksykon przyrodniczy. Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1995, s. 200, 224, 278. ISBN 83-7129-194-9.