Chefren
Chefren (z gr.; egip. Cha-ef-re – „Niechaj Re objawia się w chwale”), u Herodota Chephren, u Diodora Chabryes – władca starożytnego Egiptu z IV dynastii, z okresu Starego Państwa.
 Posąg Chefrena z Muzeum Egipskiego w Kairze | |
| władca starożytnego Egiptu | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
|---|---|
| Ojciec | |
| Matka |
Henutsen (?) |
| Żona | |
| Dzieci |
Chamerernebti II, |
Lata panowania
edytuj- 2572-2546 p.n.e. (Kwiatkowski)
- 2570-2530 p.n.e. (Schneider)
- 2520-2494 p.n.e. (Tiradritti, De Luca)
Według Kanonu Turyńskiego panował 10 lat, Maneton przyznaje mu 66 lat rządów, a Herodot i Diodor Sycylijski piszą o panowaniu ponad 50-letnim, przy czym nazywają go bratem i następcą Cheopsa. Liczby te są zwykle poprawiane na 26 lat (Helck, von Beckerath).
Rodzina
edytujSyn Cheopsa i prawdopodobnie królowej Henutsen. Jego żonami były:
Niektóre dzieci:
Działalność
edytujObjął władzę po krótkim panowaniu starszego, przyrodniego brata Dżedefre. Wraz z nim powróciła do władzy starsza gałąź dynastii. Jego panowanie często określane jest jako okres szczytu potęgi IV dynastii i Starego Państwa, chociaż nie mamy o nim większych informacji. Do jego osiągnięć należało zdobycie Nubii i rozwinięcie kontaktów z Eblą i Byblos[1].
Zachowały się pamiątki po kapłanach kultu grobowego Chefrena do Pierwszego Okresu Przejściowego, a potem z czasów panowania XXVI dynastii. Z czasów IV i V dynastii zachowały się nazwy 51 domen gospodarczych na rzecz kultu pośmiertnego Chefrena. Jako syn Cheopsa Chefren pojawia się na Papirusie Westcar.
Kompleks grobowy
edytujSwój kompleks grobowy wybudował na południowy zachód od kompleksu grobowego swego ojca, na płaskowyżu w Gizie. Jego piramida, której nazwa brzmi Chefren-jest-Wielki, jest drugą co do wielkości piramidą zbudowaną w Egipcie i jedyną, na której w górnej części zachowała się spora część wapiennego oblicowania.
W skład kompleksu grobowego wchodzi oprócz piramidy świątynia górna, dromos i świątynia dolna, tzw. Świątynia Sfinksa, i sam Wielki Sfinks, który powstał z polecenia Chefrena. Został wyrzeźbiony i wybudowany z ogromnego bloku skalnego, pozostałego po budowie kompleksu grobowego Cheopsa. Sfinks przedstawia leżącego lwa z głową Chefrena w nemes jako wcielenie Atuma. Ma to następującą wymowę: Chefren jest Żywym obrazem Atuma, co zapisuje się przy pomocy hieroglifu przedstawiającego właśnie sfinksa.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Praca zbiorowa pod redakcją naukową Joachima Śliwy, 2005, Wielka Historia Świata Tom 2 Stary i Nowy Świat od „rewolucji” neolitycznej do podbojów Aleksandra Wielkiego, Oficyna Wydawnicza Fogra, s. 256, ISBN 83-85719-83-0.
Bibliografia
edytuj- Nicolas Grimal, Dzieje starożytnego Egiptu, Adam Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: PIW, 2004, s. 82–83, ISBN 83-06-02917-8, OCLC 749417518.
- Bogusław Kwiatkowski, Poczet faraonów, Warszawa: Iskry, 2002, s. 134–139, ISBN 83-207-1677-2, OCLC 830308044.
- Schneider Th. „Leksykon faraonów”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2001, s. 101–103, ISBN 83-01-13479-8.
- Tiradritti F., De Luca A. „Skarby egipskie”, Muza SA, Warszawa, s. 24, ISBN 83-7200-635-0.