[go: up one dir, main page]

Celury (Coeluridae) – parafiletyczna rodzina niewielkich, mięsożernych teropodów. Przez lata wliczano do niej wszystkie jurajskie i kredowe teropody, których nie można było jednoznacznie zaliczyć do znanych w tych czasach grup. Celury przez długi czas stanowiły więc „takson worek”, do którego zaliczało się wszystkie niewielkie teropody o niepewnej pozycji systematycznej nie zważając na różnice w ich budowie. Wśród dinozaurów wliczanych niegdyś do celurów znajdowały się takie zwierzęta jak stenonychozaur (obecnie uważany za synonim troodona, będącego przedstawicielem Troodontidae) oraz mikrowenator (uważany dzisiaj za bliskiego krewnego lub prymitywnego przedstawiciela owiraptorozaurów). Nie ma również dowodów, że prymitywne celurozaury takie jak ornitolestes, proceratozaur i scypionyks rzeczywiście tworzą klad z celurem. Ponadto z powodu niekompletności materiału kopalnego celura, trudno dokładniej ustalić jego pokrewieństwa. O.W.M. Rauhut (2003), wskazując na analizy kladystyczne dotyczące kompsognata (późna jura, Europa), sinozauropteryksa (wczesna kreda, Azja) i kompsognato-podobnego teropoda z wczesnokredowych skał Ameryki Południowej, przypisywanego dzisiaj do rodzaju Mirischia, uznał celury za monofiletyczną grupę bazalnych celurozaurów, różniących się od innych celurozaurów budową kręgów. Późniejsze analizy kladystyczne nie potwierdziły jednak tej teorii[1][2][3]. Phil Senter w 2007 uznał celura i tanikolagreza za jedynych przedstawicieli Coeluridae. Uznał on również tę rodzinę za spokrewnioną z tyranozauroidami[3].

Celury
Coeluridae
Marsh, 1881
Ilustracja
Celur
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

teropody

Infrarząd

tetanury

(bez rangi) celurozaury
Rodzina

celury

Przypisy

edytuj
  1. Holtz, Thomas R., Jr.; Molnar, Ralph E.; and Currie, Philip J. (2004). Weishampel, David B.; Dodson, Peter; and Osmólska, Halszka (eds.). ed. The Dinosauria (2nd ed. ed.). Berkeley: University of California Press. pp. 71–110. ISBN 0-520-24209-2.
  2. Oliver W.M. Rauhut, Xing Xu, The small theropod dinosaurs Tugulusaurus and Phaedrolosaurus from the early Cretaceous of Xinjiang, China, „Journal of Vertebrate Paleontology”, 25 (1), 2005, s. 107–118, DOI10.1671/0272-4634(2005)025[0107:TSTDTA]2.0.CO;2, ISSN 0272-4634.
  3. a b Phil Senter, A new look at the phylogeny of coelurosauria (Dlnosauria: Theropoda), „Journal of Systematic Palaeontology”, 5 (4), 2007, s. 429–463, DOI10.1017/S1477201907002143, ISSN 1477-2019.