[go: up one dir, main page]

Catops ventricosusgatunek chrząszcza z rodziny grzybinkowatych i podrodziny zyzkowatych.

Catops ventricosus
(Weise, 1877)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Rodzina

grzybinkowate

Podrodzina

zyzkowate

Plemię

Cholevini

Podplemię

Catopina

Rodzaj

Catops

Gatunek

Catops ventricosus

Synonimy
  • Ptomaphagus ventricosus Weise, 1877

Taksonomia

edytuj

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1877 roku przez Juliusa Weisego pod nazwą Ptomaphagus ventricosus. Zalicza się do niego dwa podgatunki[1]:

  • Catops ventricosus rotundatus Szymczakowski, 1963
  • Catops ventricosus ventricosus (Weise, 1877)

Morfologia

edytuj

Chrząszcz o ciele długości od 3,3 do 4,3 mm, krępym, wysklepionym, w zarysie wydłużonym i smukłym, bardzo ciemno, zwykle czarno ubarwionym, z wierzchu z krótkim, złotawym owłosieniem. Czułki różnią się od tych bardzo podobnego C. tristis większą grubością, ciemniejszą, w przypadku buławek całkowicie wybarwionych okazów smoliście czarną barwą, piątym członem tak szerokim jak długim, a szóstym znacznie szerszym niż dłuższym. U obu gatunków natomiast ostatni człon czułków jest znacznie krótszy niż długość dwóch poprzednich razem wziętych. Siódmy człon jest co najmniej półtora raza szerszy i dłuższy od poprzedniego, wyraźnie zaznaczając początek buławki. Kształt przedplecza cechuje się mniejszą szerokością oraz bokami w tyle słabiej zaokrąglonymi i mocniej ku tyłowi zwężonymi niż u C. chrysomeloides. Największą szerokość przedplecze osiąga w pobliżu środka długości. Powierzchnia przedplecza ma punktowanie w postaci bardzo drobnych, wystających, ukośnie ku tyłowi zwróconych ziarenek, formujących fragmentaryczne, nieregularne szeregi poprzeczne. Ziarenka są upakowane mniej gęsto niż u C. dichorus i nie łączą się ze sobą, wskutek czego połysk przedplecza jest zachowany, jednak przestrzenie między ziarenkami są bardzo delikatnie pomarszczone, wskutek czego połysk jest mniejszy niż C. nitidicollis i C. grandicollis. Punktowanie pokryw przypomina to na przedpleczu, a między punktami obecne są bardzo drobne poprzeczne fałdki, nadające pokrywom połysk łupkowy. Przednia para odnóży u samców ma wewnętrzną stronę uzbrojoną w guzek. Tylna para odnóży ma stopy niemal dwukrotnie krótsze niż szerokość ciała. Genitalia samca charakteryzują się szczytową częścią prącia rozszerzoną łyżeczkowato i zaopatrzoną po stronie grzbietowej w wyniesione listwy brzegowe[2].

Ekologia i występowanie

edytuj

Owad górski, zasiedlający piętra od reglowego po alpejskie. Spotykany na padlinie. Przylatuje także do pułapek z serem[2][3].

Gatunek palearktyczny[1]. Podgatunek nominatywny jest endemitem Kaukazu[4][3], aczkolwiek wątpliwe doniesienia o jego występowaniu pochodzą też z europejskiej części Turcji[4]. Podgatunek C. v. rotundatus znany jest Hiszpanii, Włoch, Polski, Słowacji i Rumunii[5]. Stwierdzenia polskie pochodzą z Tatr, hiszpańskie z Gór Kantabryjskich, a włoskie z Alpy i Apeninów[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Catops ventricosus (Weise, 1877). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-09].
  2. a b Wacław Szymczakowski: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze – Coleoptera: z. 13 Catopidae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1961.
  3. a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Histeroidea i Staphylinoidea prócz Staphylinidae. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (5), 1978. 
  4. a b Catops ventricosus subsp. ventricosus (Weise, 1877). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-09].
  5. Catops ventricosus subsp. rotundatus Szymczakowski, 1963. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-09].