Bzygowate
Bzygowate, bzygi (Syrphidae) – rodzina owadów z rzędu muchówek z wyglądu podobnych często do os lub pszczół (mimikra). Odgrywają ważną rolę w zapylaniu kwiatów. Dorosłe osobniki występują licznie, zwłaszcza na nasłonecznionych leśnych polanach.
| Syrphidae[1] | |
| Latreille, 1802 | |
 Eupeodes sp. | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Rząd | |
| Rodzina |
bzygowate |
Naukowo opisano około 6000 gatunków. Larwy są drapieżne (zjadają mszyce) lub roślinożerne. Dorosłe żywią się sokami roślin, nektarem i spadzią. Niektóre są szkodnikami.
Niektóre larwy żyją w wodzie lub w miejscach wilgotnych[2].
Larwy wodne mają robakowaty kształt ciała ze słabo widoczną segmentacją oraz granicami między głową, tułowiem i odwłokiem. Głowa jest zredukowana i schowana w głąb tułowia[2]. Przód ciała tępy i zaokrąglony[3]. Na pierwszym segmencie tułowia mogą występować haczyki. Na końcu odwłoka znajduje się nierozdwojony, teleskopowo składany syfon oddechowy zakończony rzęskami ułatwiającymi utrzymanie go nad powierzchnią wody[2]. U niektórych syfon ma postać kolca i służy do wkłuwania się w rośliny oraz pobierania z nich powietrza[3]. Larwy często posiadają słabo wykształcone posuwki z haczykami[2].
Larwy wodne i wodno-błotne żyją w różnych typach wód – często w bentosie wód stojących i przybrzeżnej strefy cieków. Także na torfowiskach. Niektóre gatunki znoszą zanieczyszczenie wód[2]. W związku z tym w polskim indeksie biotycznym (BMWP-PL) rodzina ta ma najniższą punktację[4].
W Polsce około 400 gatunków[5], z czego 63 ma larwy wodne[2]. (zobacz: bzygowate Polski).
Przypisy
edytuj- ↑ Syrphidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f Tończyk i Siciński 2013 ↓, s. 129.
- ↑ a b Tończyk i Siciński 2013 ↓, s. 228.
- ↑ Aneks V. Sumaryczny Wskaźnik Jakości Wód BMWP_PL, [w:] Barbara Bis, Artur Mikulec (red.), Przewodnik do oceny stanu ekologicznego rzek na podstawie makrobezkręgowców bentosowych [pdf], Warszawa: Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2013 (Biblioteka Monitoringu Środowiska), s. 113-114, ISBN 978-83-61227-21-2 (pol.).
- ↑ Ryszard Szadziewski, Wojtek Giłka: Rząd: muchówki – Diptera. W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
Bibliografia
edytuj- Henryk Sandner: Owady. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990. ISBN 83-01-08369-7.
- Władysław Strojny: Nasze zwierzęta. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1981. ISBN 83-09-00045-6.
- Małgorzata Klukowska: Syrphidae (Diptera Brachycera) – bzygowate. W: Grzegorz Tończyk, Jacek Siciński: Klucz do oznaczania makrobezkręgowców bentosowych dla potrzeb oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych. Warszawa: Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2013, seria: Biblioteka Monitoringu Środowiska. ISBN 978-83-61227-25-0.