Bobrek (Cieszyn)
Bobrek – część miasta Cieszyna, do 1932 samodzielna wieś nad potokiem Bobrówką, prawym dopływem Olzy.
Część miasta Cieszyna | |
Strażnica OSP | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Miasto | |
W granicach Cieszyna |
1 kwietnia 1932 |
SIMC |
0924170 |
Strefa numeracyjna |
33 |
Kod pocztowy |
43-400 |
Tablice rejestracyjne |
SCI |
Położenie na mapie Cieszyna | |
49°45′20″N 18°39′07″E/49,755556 18,651944 |
Historia
edytujPierwsza wzmianka pochodzi z 1322 roku[1]. Wieś politycznie znajdowała się wówczas w granicach utworzonego w 1290 piastowskiego (polskiego) księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austrii).
Jej mieszkańcy przez długi czas trudzili się głównie rolnictwem i hodowlą ryb. W 1802 liczył 464 mieszkańców w 82 domach[2]. Na północy sąsiadował z Zamarskami, na wschodzie z Krasną, Gułdowami i Mnisztwem, na południu z Puńcowem, na zachodzie z Błogocicami, Cieszynem i Pastwiskami.
Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 144 budynkach w Bobrku na obszarze 7,67 km² mieszkało 1850 osób. co dawało gęstość zaludnienia równą 241,2 os./km², z tego 1040 (56,2%) mieszkańców było katolikami, 767 (41,5%) ewangelikami, 42 (2,3%) wyznawcami judaizmu a 1 osoba była innej religii lub wyznania, 1482 (80,1%) było polsko-, 322 (17,4%) niemiecko- a 23 (1,2%) czeskojęzycznymi[3]. Do 1910 liczba budynków wzrosła do 220 a mieszkańców do 2820, z czego 2790 było zameldowanych na stałe, 1724 (61,1%) było katolikami, 1073 (38%) ewangelikami, 17 (0,6%) żydami a 6 innej religii lub wyznania, 2241 (80,3%) było polsko-, 438 (15,7%) niemiecko- a 111 (4%) czeskojęzycznymi[4].
W 1911 r. w Bobrku przy drodze wiodącej z Cieszyna w kierunku Bielska (tzw. cesarsko-królewskiego traktu) oddano do użytku gmach polskiego seminarium nauczycielskiego, obecnie siedzibę jednostki organizacyjnej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach[5] (dawn. Wydział Artystyczny UŚ).
Po zakończeniu I wojny światowej tereny, na których leży miejscowość - Śląsk Cieszyński stał się punktem sporu pomiędzy Polską i Czechosłowacją. W 1918 roku na bazie Straży Obywatelskiej miejscowi Polacy utworzyli lokalny oddział Milicji Polskiej Śląska Cieszyńskiego pod dowództwem ob. Wojciecha Franca, który podlegał organizacyjnie 1 kompanii w Cieszynie[6].
1 kwietnia 1932 r. przyłączono gminę Bobrek do Cieszyna[7]. Przed przyłączeniem do Cieszyna, Bobrek miał powierzchnię 767,7 ha i zamieszkały był przez 2984 osób w 293 budynkach[8].
W latach 50 XX w. na południowo-zachodnim skraju dawnego Bobrka wybudowano nowe osiedle mieszkaniowe Mały Jaworowy (tzw. "ZOR", 49°44′23,70″N 18°38′29,75″E/49,739917 18,641597), nieopodal w latach 70 XX w. i 80 XX w. os. Podgórze (tzw. "Banotówka" od nazwiska XIX wiecznego właściciela ziemi[9], 49°44′39,50″N 18°39′11,85″E/49,744306 18,653292), w latach 80 XX w. i 90 XX w. osiedle Bobrek Zachód (49°45′22,15″N 18°38′59,30″E/49,756153 18,649806), a w latach 90 XX w. osiedle Bobrek Wschód (49°45′19,60″N 18°39′14,90″E/49,755444 18,654139). W 1985 jednostkę urbanistyczną Bobrek obejmujące północną część dawnego Bobrka (pozostała część znajdowała się w jednostkach Podgórze i Błogocice) zamieszkiwało 2344 z 36163 mieszkańców Cieszyna (6,5%) a w 1997 już 3817 z 38115 (10%)[10].
Komunikacja
edytujNa osiedlu Bobrek znajdują się 4 przystanki miejscowego przewoźnika ZGK Cieszyn Sp. z o.o. Na osiedlu Bobrek Zachód – przystanek "Kościuszki" i "Kajzara", natomiast na osiedlu Bobrek Wschód – "Barteczka" i "os. Bobrek Wschód". Przez os. Bobrek Zachód kursuje autobus miejskiej linii nr 10, a przez os. Bobrek Wschód autobus miejskiej linii nr 10 oraz wybranych kursów podmiejskiej linii nr 40, dowożącej dzieci z osiedla do Szkoły Podstawowej nr 7 w Cieszynie-Krasnej.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Miękina 2010, 7.
- ↑ Miękina 2010, 11
- ↑ Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).
- ↑ Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
- ↑ Miękina 2010, 68
- ↑ Jerzy Szczurek 1933 ↓, s. 32-37.
- ↑ Ustawa Sejmu Śląskiego z dnia 24 lutego 1932 roku w sprawie wcielenia gminy Bobrek do Miasta Cieszyn. (Dziennik Ustaw Śląskich z 1932 r. Nr 4 poz. 8)
- ↑ Miękina 2010, 119
- ↑ Miękina 2010, 16
- ↑ UM w Cieszynie: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Cieszyna. [w:] www.um.cieszyn.bip-gov.info.pl [on-line]. 2008-10-06. [dostęp 2010-12-07].
Bibliografia
edytuj- Leon Miękina: Po bobreckich śladach…. Cieszyn: Macierz Ziemi Cieszyńskiej, 2010. ISBN 978-83-88271-38-5. OCLC 750883425.
- Jerzy Szczurek: Z wielkich dni Śląska Cieszyńskiego. O milicjach ludowych w latach 1918-1920. Cieszyn: Nakładem Grupy Związku Powstańców Śląskich w Cieszynie, 1933.