Białogród nad Dniestrem

W ostatnich dziesięcioleciach VI wieku p.n.e. na prawym brzegu Limanu Dniestru, na terytorium współczesnego Białogrodu nad Dniestrem, została założona przez osadników z Miletu grecka kolonia Tyras^[3]. Nazwa kolonii pochodziła od starogreckiej nazwy rzeki Dniestr. Według niektórych źródeł osada miała pierwotnie nazywać się Ophiousa. Początkowo było to niewielkie polis, którego gospodarka opierała się głównie na rolnictwie, a handel był nierozwinięty. Od IV do III wieku p.n.e. nastąpił rozwój miasta, powiększyło ono swój obszar i zostało umocnione. Wokół miasta zaczęły powstawać osady rolnicze. W IV wieku p.n.e. Tyras rozpoczęło emisję własnych monet i zaczęło nawiązywać szerokie kontakty handlowe. W połowie III wieku p.n.e. nastąpiło osłabienie ekonomiczne miasta. W latach 180–170 p.n.e. Tyras znalazło się w strefie wpływów państwa pontyjskiego. W połowie I wieku p.n.e. miasto zostało zniszczone przez trackich Getów. Od pierwszej połowy I wieku n.e. miasto było stopniowo odbudowywane pod zwierzchnictwem Rzymian. W II wieku n.e. w Tyras ustanowiono rzymski posterunek wojskowy i nadano szereg przywilejów dla miejscowych kupców, dzięki którym możliwy był dalszy rozwój miejscowości. W III wieku n.e. miasto zaczęło podupadać w związku z pogarszającą się kondycją Cesarstwa Rzymskiego, a prawdopodobnie ok. 240 roku n.e. zostało najechane i zniszczone przez Gotów^[4].

Pomiędzy VIII a IX wiekiem słowiańskie plemiona Tywerców i Uliczów założyły gród Białogród, który przez Bizantyńczyków zwany był Lefkopolis, tj. „białym miastem”. W XII i XIII wieku miasto tymczasowo wchodziło w skład księstwa halicko-wołyńskiego. Od XIV do XV wieku miejscowość znajdowała się pod panowaniem genueńskim i nazywana była wówczas Moncastro. Genueńczycy rozpoczęli wznoszenie twierdzy. Na początku XV wieku miasto znalazło się pod panowaniem hospodarów mołdawskich i otrzymało nazwę Cetatea Albă, czyli ‘biała twierdza’. W XV wieku miasto było kilkukrotnie oblegane przez Turków i w 1484 roku zostało przez nich ostatecznie zdobyte, włączone do państwa osmańskiego i przemianowane na Akerman. Przez kolejne trzy stulecia miasto pozostawało pod władzą turecką. W czasie wojny rosyjsko-tureckiej w latach 1768–1774 oraz wojny rosyjsko-tureckiej w latach 1787–1792 Akerman był dwukrotnie zajmowany przez wojska rosyjskie w 1770 i 1789 roku, jednak w wyniku rozejmów pozostawał po stronie tureckiej. W 1812 roku zawarto traktat w Bukareszcie, który kończył wojnę rosyjsko-turecką w latach 1806–1812 i na jego mocy włączono Besarabię wraz Akermanem w granice Rosji^[4].

W latach 1918–1940 miasto pod nazwą Cetatea Albă wchodziło w skład Rumunii. W czasie II wojny światowej w połowie 1940 roku miejscowość została włączona do Związku Radzieckiego i wraz z całym regionem Budziaku znalazła się w granicach Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. 7 sierpnia 1940 roku miasto zostało ustanowione stolicą nowo utworzonego obwodu akermańskiego. 7 grudnia tegoż roku przeniesiono siedzibę administracyjną obwodu do Izmaiłu i przemianowano jednostkę na obwód izmailski. Od 5 lipca 1941 roku do 22 sierpnia 1944 roku miasto zajęte było przez wojska rumuńsko-niemieckie. 9 sierpnia 1944 roku, dwa tygodnie przed zajęciem miasta przez wojska radzieckie, władze radzieckie podjęły decyzję o zmianie jego nazwy z Akerman na Białogród nad Dniestrem^[4].

•  
  Zamek Akerman
•  
  Międzymurze
•  
  Widok na zamek Akerman
•  
  Cerkiew św. Jana Chrzciciela
•  
  Widok na zamek i mury obronne
•  
•  
  Zamek Górny (Cytadela)

• Sopot
•   Sanok

• Stepy akermańskie – jeden z sonetów Adama Mickiewicza

• Akerman, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 24 .