American Motors
American Motors Corporation (AMC) – dawny amerykański koncern i producent samochodów z siedzibą w Southfield działający w latach 1954–1988. Na przestrzeni lat wytwarzało samochody pod markami Hudson, Nash, Rambler oraz AMC. Pod koniec należało do koncernu Chrysler Corporation
logo AMC | |
Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Data założenia |
1954 |
Data likwidacji |
1988 |
Prezes |
George W. Romney |
Struktura koncernu
edytujMarki
edytuj- AMC – amerykańska marka samochodów działająca w latach 1966–1988,
- Jeep – amerykańska marka samochodów terenowych działająca od 1953 roku, należąca do koncernu w latach 1970–1988.
Zlikwidowane lub sprzedane
edytuj- Hudson – amerykańska marka samochodów działająca w latach 1909–1957,
- Nash – amerykańska marka samochodów działająca w latach 1916–1957,
- Rambler – amerykańska marka samochodów działająca w latach 1904–1983,
- AM General – amerykański producent pojazdów specjalistycznych działający od 1971 roku, w 1983 sprzedany LTV Corp.
Historia
edytujPoczątki
edytujW 1897 roku Thomas Jeffery zbudował swój pierwszy prototyp. W roku 1900 nabył byłą fabrykę rowerów Sterling w mieście Kenosha w stanie Wisconsin, by produkować samochody pod marką Rambler. W marcu 1902 roku rozpoczęła się produkcja pierwszych ramblerów. Był to drugi w USA masowo produkowany samochód (ponad 1500 sztuk rocznie) – rok po przedsiębiorstwie Oldsmobile i rok przed Fordem.
Po śmierci założyciela w roku 1910, jego syn, Charles Jeffery, przejął kontrolę. Zmienił nazwę samochodu na Jeffery w roku 1914. W roku 1916 przedsiębiorstwo kupił Charles Williams Nash, tworząc spółkę Nash Motors. W 1937 roku Nash połączyło się ze spółką Kelvinator w Nash-Kelvinator.
Powstanie American Motors
edytuj1 maja 1954 roku nastąpiła fuzja Nash-Kelvinator z przedsiębiorstwem Hudson Motor Car Company, tworząc nową spółkę American Motors Corporation[1]. George Mason, ówczesny dyrektor generalny Nash, twierdził, że jedynym sposobem przetrwania na rynku dla niezależnych producentów jest połączenie sił i stworzenie jednej wielkiej korporacji, która mogłaby konkurować z „wielką trójką” koncernu General Motors, korporacji Forda i Chryslera. Było to wówczas największe połączenie spółek w historii, o wartości prawie 200 milionów ówczesnych dolarów[2]. Mason planował również przyłączenie niezależnych producentów samochodów Studebaker oraz Packard, lecz ostatecznie przedsiębiorstwa te nie zdecydowały się na to[2].
Packard Motor Car Company zakupiło przedsiębiorstwo Studebaker w tym samym roku 1954[2]. Korporacja Studebaker-Packard kooperowała z koncernem American Motors przez około 2 lata, sprzedając mu silniki Packarda. W roku 1956 współpraca została jednak zakończona z powodu zaprzestania produkcji własnych silników przez Packarda. George Mason zmarł w roku 1954, jego następcą został George W. Romney.
Od tego momentu AMC musiało radzić sobie samo. Z końcem 1957 roku zlikwidowano oddziały Hudson i Nash i zaprzestano produkcji samochodów pod tymi markami, a zamiast tego wprowadzono od kolejnego roku modelowego nowy oddział i markę Rambler, dotychczas będącą nazwą taniej linii modeli firmy Nash[3]. Od 1966 roku modelowego część samochodów zaczęto sprzedawać pod marką American Motors (AMC)[4]. Od 1970 roku natomiast zlikwidowano markę Rambler i wszystkie produkty pozostały pod marką AMC[5]. W 1966 roku Studebaker-Packard przestał istnieć, większość powojennych producentów również upadła[5]. Pozostała tylko Wielka Trójka i AMC. W 1983-4 ustanowiło, wraz z BAIC Group jedną z pierwszych, motoryzacyjnych spółek joint venture w Chinach – Beijing Jeep[6].
Likwidacja i przekształcenie
edytujPrzedsiębiorstwo American Motors Corporation zostało wykupione przez Chrysler Corporation 2 marca 1987 roku. Marka przestała istnieć, a jedyny jej dotychczasowy model, AMC Eagle w wersji Wagon, produkowano przez kolejny rok pod marką Eagle jako Eagle Wagon.
Modele samochodów
edytujHistoryczne (Hudson)
edytujHistoryczne (Nash)
edytuj- Rambler (1950 – 1955)
- Statesman (1950 – 1956)
- Ambassador (1927 – 1957)
- Metropolitan (1954 – 1962)
Historyczne (Rambler)
edytuj- Six (1956 – 1960)
- V8 (1956 – 1960)
- Rebel (1957 – 1960)
- Ambassador (1958 – 1966)
- Classic (1961 – 1966)
- Marlin (1965 – 1966)
- Rebel (1966 – 1967)
- American (1958 – 1969)
Historyczne (AMC)
edytuj- Amitron (1967)
- Marlin (1966 – 1967)
- Rebel (1967 – 1970)
- AMX (1968 – 1970)
- Ambassador (1966 – 1974)
- Javelin (1968 – 1974)
- Hornet (1970 – 1977)
- Gremlin (1970 – 1978)
- Matador (1971 – 1978)
- Matador Coupe (1974 – 1978)
- Pacer (1975 – 1980)
- Concord (1977 – 1983)
- Spirit (1979 – 1983)
- Eagle (1980 – 1988)
Przypisy
edytuj- ↑ Flory 2008 ↓, s. 594.
- ↑ a b c Flory 2008 ↓, s. 545–546.
- ↑ Flory 2008 ↓, s. 815, 829.
- ↑ Flory 2004 ↓, s. 412–413.
- ↑ a b Flory 2004 ↓, s. 409–413.
- ↑ BAICH History. baihc.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-15)]. (ang.)..
Bibliografia
edytuj- J. „Kelly” Flory: American Cars, 1946–1959: Every Model, Year by Year. McFarland & Company, 2008. ISBN 978-0-7864-3229-5. (ang.).
- J. „Kelly” Flory: American Cars, 1960–1972: Every Model, Year by Year. McFarland & Company, 2004. ISBN 978-0-7864-1273-0. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Motorbase – American Motors Corporation. motorbase.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-01-05)].
- American Motors Corporation – brief history. 4wheelz.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-02-08)].
- The International American Motors Owners Association
- National AMC Rambler Car Club
- American Motors Forum. amcforum.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-03-10)].