[go: up one dir, main page]

Alternatywa rozłączna

(Przekierowano z Alternatywa wykluczająca)

Alternatywa rozłączna, alternatywa wyłączająca, ekskluzja[1], alternatywa wykluczająca, różnica symetryczna, suma poprzeczna, suma modulo 2, kontrawalencja, XOR – logiczny funktor zdaniotwórczy (dwuargumentowa funkcja boolowska). W logice matematycznej zapisywana najczęściej jako lub Alternatywa rozłączna zdań jest prawdziwa wtedy, gdy jedno i tylko jedno ze zdań jest prawdziwe:

Symbol bramki logicznej alternatywy rozłącznej
co jest równoznaczne z

Odpowiada wyrażeniu „albo..., albo...”. Innym oznaczeniem jest

Tablica prawdy dla alternatywy rozłącznej
0 0 0
0 1 1
1 0 1
1 1 0

gdzie: 1 – zdanie prawdziwe; 0 – zdanie fałszywe

Przy użyciu funkcji XOR dla więcej niż dwóch argumentów wynik jest prawdziwy, gdy nieparzysta liczba argumentów jest prawdą.

Informatyka

edytuj

W informatyce operację alternatywy rozłącznej stosuje się do par liczb naturalnych wykonując operacje na cyfrach zapisów binarnych tych liczb. Jest to zwykła logiczna alternatywa wykluczająca rozszerzona na ciągi bitów. Wykonuje się ją bit po bicie, na przykład:

7 ^ 5 = (w językach C/C++/C#/Java/JavaScript alternatywę rozłączną oznaczamy za pomocą symbolu ^)
= 00001112 ^ 00001012 =   (liczby w systemie binarnym)
= 00000102 =    (efekt operacji na kolejnych cyfrach)
= 2  (wynik w postaci dziesiętnej).

Sposoby zapisu bramki XOR

edytuj
  •  
  •   lub  

Własności

edytuj
  • Operacja XOR jest przemienna:
 
  • Operacja XOR jest łączna:
 
 
  • Dla każdego elementu istnieje element odwrotny; jest nim ten sam element:
 
  •  

Oznacza to, że alternatywa rozłączna jako działanie dwuargumentowe zadaje na zbiorze, w którym jest określona, strukturę grupy abelowej.

  • Ponadto:
     
    oraz
     
  • Niech   Wówczas operacja   wprowadza na zbiorze   metrykę.

Przykłady

edytuj
  • Alternatywa rozłączna w zdaniu   jest fałszywa, gdyż wartość logiczna obu zdań to 0 (fałsz), a – jak wynika z tablicy prawdy – w takim przypadku różnica symetryczna jest fałszywa.
  • Alternatywa rozłączna w zdaniu   jest fałszywa, ponieważ wartość logiczna zdania zarówno pierwszego, jak i drugiego to 1 (prawda), a – jak wynika z tablicy prawdy – jest ona prawdziwa wtedy, gdy tylko jedno zdanie składowe jest prawdziwe (to znaczy posiada wartość logiczną równą 1).
  • Alternatywa rozłączna   jest prawdziwa, jako że tylko jedno zdanie   jest prawdziwe, natomiast drugie   już nie.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj