Algirdas Butkevičius
Algirdas Butkevičius (ur. 19 listopada 1958 w Paežeriai) – litewski polityk, inżynier budownictwa, poseł na Sejm, w latach 2004–2005 minister finansów, a od 2006 do 2008 minister komunikacji. Od 2009 do 2017 przewodniczący Litewskiej Partii Socjaldemokratycznej, a od 2012 do 2016 premier Litwy.
Data i miejsce urodzenia |
19 listopada 1958 |
---|---|
Premier Litwy | |
Okres |
od 13 grudnia 2012 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Minister komunikacji Litwy | |
Okres |
od 18 lipca 2006 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Minister finansów Litwy | |
Okres |
od 4 maja 2004 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujWykształcenie i praca zawodowa
edytujW 1984 ukończył studia na Wydziale Ekonomiki Budownictwa w Wileńskim Instytucie Inżynierii Budownictwa. W latach 1990–1991 odbył studia w Litewskiej Akademii Zarządzania, a w latach 1993–1995 studia w zakresie zarządzania w Uniwersytecie Technologicznym w Kownie. Ukończył również szereg staży zagranicznych.
W latach 1982–1985 był pracownikiem przedsiębiorstwa „Žemūktechnika”. Od 1985 pracował w rejonowym komitecie wykonawczym w Wyłkowyszkach jako architekt i inspektor wydziału budownictwa i architektury. W latach 1991–1995 był zastępcą naczelnika rejonu wyłkowyskiego oraz kierownikiem wydziału gospodarki i finansów. Przez rok pracował na stanowisku dyrektora ds. marketingu i badania rynku w spółce „Vilkauta”.
W 2008 uzyskał doktorat z ekonomii[1].
Działalność polityczna do 2012
edytujOd 1985 do 1988 był członkiem KPZR. Od 1991 należał do Litewskiej Partii Socjaldemokratycznej (LSDP), pełnił funkcje kierownicze na szczeblu lokalnym. Od 1995 zasiadał w radzie, a od 1997 do 1999 w prezydium partii. W 1999 został wybrany wiceprzewodniczącym. Zachował stanowisko wiceprzewodniczącego po zjednoczeniu LSDP z Litewską Demokratyczną Partią Pracy (LDDP) w 2001.
W 1996, 2000 i 2004 był wybierany na posła do Sejmu. W latach 1996–2001 przewodniczył podkomisji skarbu w sejmowej Komisji Budżetu i Finansów, a następnie, do 2004 był przewodniczącym tej Komisji. 4 maja 2004 został powołany na stanowisko ministra finansów w rządzie Algirdasa Brazauskasa. Zachował tę funkcję w kolejnym gabinecie sformowanym pod przewodnictwem tego premier w grudniu 2004 i pełnił ją do maja 2005. 18 lipca 2006 otrzymał nominację na stanowisko ministra komunikacji w rządzie Gediminasa Kirkilasa. W wyborach parlamentarnych w 2008 ponownie uzyskał mandat deputowanego, wygrywając już w pierwszej turze w okręgu jednomandatowym. 9 grudnia tego samego roku zakończył urzędowanie na stanowisku ministra.
7 marca 2009 został wybrany na przewodniczącego LSDP i jednocześnie otrzymał nominację na kandydata partii w wyborach prezydenckich. W wyborach, które odbyły się 17 maja 2009, otrzymał 162 665 głosów (11,68% głosów) i zajął drugie miejsce za Dalią Grybauskaitė[2]. 30 kwietnia 2011 ponownie wybrany na przewodniczącego LSDP[3].
Działalność polityczna od 2012
edytujW wyborach w 2012 Algirdas Butkevičius uzyskał poselską reelekcję w okręgu jednomandatowym ponownie w pierwszej turze (z poparciem około 66%)[4]. W wyborach tych kierowana przez niego LSDP uzyskała największą liczbę mandatów w parlamencie. Nową koalicję rządzącą zawiązały poza socjaldemokratami także Partia Pracy oraz Porządek i Sprawiedliwość (zapowiedź tej współpracy pojawiła się w maju tego samego roku), do których dołączyła Akcja Wyborcza Polaków na Litwie. Algirdas Butkevičius został desygnowany na premiera przez prezydent Dalię Grybauskaitė, która jednocześnie publicznie wyrażała swoje niezadowolenie z powodu udziału w przyszłym rządzie Partii Pracy[5]. 22 listopada 2012 Sejm większością 90 głosów za (przy 40 przeciw i 4 wstrzymujących się) poparł kandydaturę Algirdasa Butkevičiusa na urząd premiera[6].
Proces formowania rządu zakończył się 13 grudnia 2012, kiedy to Sejm zaakceptował program jego gabinetu, który rozpoczął wówczas urzędowanie[7]. W wyborach w 2016 został ponownie wybrany do Sejmu[8]. 13 grudnia 2016 zakończył urzędowanie na funkcji premiera. 22 kwietnia 2017 na stanowisku przewodniczącego socjaldemokratów zastąpił go Gintautas Paluckas[9]. W październiku 2017 wystąpił z LSDP[10]. Dołączył do frakcji związanej z Litewską Socjaldemokratyczną Partią Pracy. W 2019 przeszedł do grupy poselskiej „Lietuvos gerovei”[11], po jej rozpadzie pozostał posłem niezrzeszonym.
W 2020 ponownie wybrany do Sejmu, wygrał wybory w jednym z okręgów jednomandatowych, reprezentując Litewską Partię Zielonych[12]. W trakcie kadencji dołączył do frakcji związanej z ugrupowaniem Związek Demokratów „W imię Litwy”[13]. W 2024 z jego ramienia utrzymał mandat poselski na kolejną kadencję[14].
Życie prywatne
edytujJest żonaty z Janiną, mają córkę Indre[1]. W 2008 w wypadku samochodowym zginął jego 25-letni syn Martynas[15].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu „Za Zasługi dla Litwy” (2004)[16]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Prime Minister biography. lrv.lt. [dostęp 2013-09-02]. (ang.).
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2009. [dostęp 2019-05-13]. (lit.).
- ↑ Socialdemokratų pirmininku perrinktas A. Butkevičius. diena.lt, 30 kwietnia 2011. [dostęp 2012-12-13]. (lit.).
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2012. [dostęp 2012-12-13]. (lit.).
- ↑ Prezydent Litwy nie chce widzieć w rządzie Partii Pracy. uw.edu.pl, 29 października 2012. [dostęp 2012-12-13].
- ↑ Butkevičius został premierem. delfi.lt, 22 listopada 2012. [dostęp 2012-12-13].
- ↑ Sejm zatwierdził program rządowy. delfi.lt, 13 grudnia 2012. [dostęp 2012-12-13].
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2016. [dostęp 2016-10-10]. (lit.).
- ↑ Socialdemokratų pirmininko rinkimus laimėjo Gintautas Paluckas. 15min.lt, 22 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-22]. (lit.).
- ↑ Ośmiu posłów z frakcji socjaldemokratycznej opuszcza szeregi partii, jeden usunięty decyzją rady. zw.lt, 14 października 2017. [dostęp 2017-11-12].
- ↑ W sejmie powstała nowa frakcja. wilnoteka.lt, 12 września 2019. [dostęp 2019-09-19].
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2020. [dostęp 2020-10-25]. (lit.).
- ↑ Apie mus. demokratai.lt. [dostęp 2023-06-14]. (lit.).
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2024. [dostęp 2024-10-14]. (lit.).
- ↑ Avarijoje žuvo susisiekimo ministro A. Butkevičiaus sūnus. ve.lt, 25 marca 2008. [dostęp 2013-09-02]. (lit.).
- ↑ Dėl Lietuvos Respublikos ir užsienio valstybių piliečių apdovanojimo Lietuvos valstybės ordinais ir medaliais Liepos 6-osios – Valstybės (Lietuvos Karaliaus Mindaugo karūnavimo) dienos proga. lrs.lt, 10 lipca 2004. [dostęp 2013-01-04]. (lit.).
Bibliografia
edytuj- Nota biograficzna na stronie Sejmu Republiki Litewskiej. [dostęp 2012-12-13]. (lit.).