(3200) Phaethon
(3200) Phaethon – małe ciało Układu Słonecznego sklasyfikowane jako planetoida z grupy Apolla, o kometarnym pochodzeniu. Została odkryta 11 października 1983 roku przez satelitę IRAS. Okrąża Słońce w ciągu 1 roku i 158,5 dni w średniej odległości 1,27 au. Nazwa planetoidy pochodzi od Faetona, syna Heliosa w mitologii greckiej. Przed nadaniem nazwy planetoida nosiła oznaczenie tymczasowe (3200) 1983 TB.
 Zdjęcie przemieszczającego się na tle gwiazd (3200) Phaethona | |
| Odkrywca | |
|---|---|
| Data odkrycia |
11 października 1983 |
| Numer kolejny |
3200 |
| Oznaczenie tymczasowe |
1983 TB |
| Charakterystyka orbity (J2000) | |
| Przynależność obiektu |
|
| Półoś wielka |
1,2712 au |
| Mimośród |
0,8899 |
| Peryhelium |
0,1400 au |
| Aphelium |
2,4025 au |
| Okres obiegu wokół Słońca |
1 rok 158 dni 12 godzin |
| Średnia prędkość |
26,41 km/s |
| Inklinacja |
22,25° |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Średnica |
5,1 km |
| Okres obrotu |
(3 h 36 min 14 s) h |
| Albedo |
0,1066 |
| Jasność absolutna |
14,6m |
| Typ spektralny | |
| Średnia temperatura powierzchni |
~247 K |
Orbita i charakterystyka
edytujCechą odróżniającą (3200) Phaethona od wielu innych planetoid bliskich Ziemi jest to, że zbliża się on do Słońca na odległość mniejszą niż 0,14 j.a., najmniejszą spośród nazwanych planetoid, przecinając przy tym orbity Marsa, Ziemi, Wenus i Merkurego. Ta orbita sprawiła, że planetoidzie nadano imię syna Heliosa, boga Słońca. Podczas zbliżenia do Słońca powierzchnia rozgrzewa się od 1025 do 1500 K (ponad 750°C), co uniemożliwia przetrwanie lodu, którego sublimacja tworzy warkocze komet. Obserwacje sond STEREO ujawniły jednak istnienie warkocza pyłowego, towarzyszącego planetoidzie; powstaje on, gdy ogrzewanie powierzchni powoduje naprężenia termiczne, kruszące skały. Z tego powodu (3200) Phaethon został określony mianem „skalnej komety”[1]. Najnowsze badania sugerują, że za rozświetlanie planetoidy odpowiedzialny jest parujący z jego wnętrza sód. Temperatura, do jakiej nagrzewa się Phaethon podczas peryhelium jest wystarczająca, by sód mógł sublimować ze skał tworząc jaśniejącą poświatę wokół planetoidy[2][3].
Materia pochodząca z tej planetoidy tworzy rój meteorów o nazwie Geminidy[4].
Bliskie przejścia
edytujDo ostatnich bliskich przejść planetoidy obok Ziemi doszło 10 grudnia 2007 roku (0,12090 au = 18 085 700 km) i 16 grudnia 2017 roku (0,06893 au = 10 312 000 km)[5]. Podczas tego ostatniego przejścia blask Phaethona sięgnął 10,8 mag, a więc był w zasięgu obserwacji małych teleskopów i dużych lornetek. Przejście z 2017 roku jest najbliższe aż do grudnia 2093 roku, kiedy Phaethon zbliży się do Ziemi na odległość tylko 0,01982 au (2 965 000 km)[5].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Phaethon Confirmed as Rock Comet by STEREO Vision. ScienceDaily, 2013-09-10. [dostęp 2013-09-12].
- ↑ Fizzing Sodium Could Explain Asteroid Phaethon’s Cometlike Activity. Jet Propulsion Laboratory, 2021-08-16. [dostęp 2021-08-29]. (ang.).
- ↑ Phaethon – jedna z największych tajemnic Układu Słonecznego. Interia TECH, 2021-08-29. [dostęp 2021-08-29]. (pol.).
- ↑ Hailey Rose McLaughin: NASA solar probe confirms asteroid source of Geminids meteor shower. Astronomy Magazine, 2019-12-13. [dostęp 2019-12-18]. (ang.).
- ↑ a b 3200 Phaethon (1983 TB) w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.). [dostęp 2017-11-27].
Bibliografia
edytuj- (3200) Phaethon w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
- (3200) Phaethon w bazie Minor Planet Center (ang.)
Linki zewnętrzne
edytuj- Diagram orbity (3200) Phaethon w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)