Élisabeth Borne

Élisabeth Borne urodziła się 18 kwietnia 1961 w Paryżu^[1]. Jej matka Marguerite Lescène^[2], była Francuzką, pracowała jako farmaceutka. Jej ojciec Joseph Bornstein był polskim Żydem mieszkającym w Belgii, który wraz z rodziną uciekł do Francji na początku II wojny światowej. Działał we francuskim ruchu oporu, w 1944 został deportowany do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Razem z nim wywiezieni zostali jego ojciec, urodzony w Łukowie Zelig Bornstein, starszy brat Leon i młodszy brat Albert, którzy zostali zamordowani po przybyciu do obozu^[3]. Joseph Bornstein przeżył marsz śmierci. Powrócił do Francji, a w 1950 uzyskał obywatelstwo^[4]. Zmienił nazwisko na Borne (którego używał w fałszywych dokumentach w czasie wojny)^[5], a także przeszedł na katolicyzm^[2]. Wraz z żoną, z którą związek małżeński zawarł w 1948^[2], prowadził laboratorium farmaceutyczne. Zmarł, kiedy Élisabeth Borne miała 11 lat^[4].

Élisabeth Borne ukończyła École polytechnique oraz École nationale des ponts et chaussées. Od drugiej połowy lat 80. pracowała w administracji publicznej, początkowo od 1987 w resorcie zaopatrzenia, a od 1989 w dyrekcji do spraw zaopatrzenia (DRE) dla regionu Île-de-France^[6]. W latach 1991–1993 pełniła funkcję doradcy ministra edukacji. Przez kolejne trzy lata zatrudniona na dyrektorskim stanowisku w jednym z przedsiębiorstw, następnie przez rok w dyrekcji transportu lądowego w ramach ministerstwa zaopatrzenia. Od 1997 do 2002 była doradcą premiera Lionela Jospina, zajmując się m.in. sprawami transportu i urbanistyki. Od 2002 do 2007 wchodziła w skład dyrekcji przewoźnika kolejowego SNCF, gdzie odpowiadała za strategię, sprawy europejskie i zrównoważony rozwój^[7]. W latach 2007–2008 zajmowała stanowisko dyrektorskie w koncernie budowlanym Eiffage, następnie przez pięć lat kierowała dyrekcją generalną do spraw obszarów zurbanizowanych w administracji miejskiej Paryża^[7]. Od 2013 była prefektem regionu Poitou-Charentes^[7], a od 2014 dyrektorem gabinetu minister Ségolène Royal^[1]. W maju 2015 została prezesem Régie autonome des transports parisiens, paryskiego państwowego przedsiębiorstwa transportu publicznego^[1].

Była członkinią Partii Socjalistycznej, później dołączyła go ugrupowania LREM^[8] (w 2022 przemianowanego na Renaissance). W maju 2017 w nowo powołanym gabinecie Édouarda Philippe’a objęła stanowisko ministra do spraw transportu przy ministrze ekologii^[9]. Pozostała na tej funkcji również w utworzonym w czerwcu 2017 drugim rządzie tegoż premiera. W lipcu 2019 została w tym samym gabinecie ministrem ekologii (nadal odpowiadając za kwestie transportu)^[10]. W lipcu 2020 przeszła na funkcję ministra pracy, zatrudnienia i integracji w powołanym wówczas w gabinecie Jeana Castex^[11]. Dołączyła do powstałego w tym samym roku ruchu Territoires de progrès, skupiającego lewicowych stronników prezydenta^[12].

16 maja 2022, wkrótce po prezydenckiej reelekcji Emmanuela Macrona, Jean Castex podał swój rząd do dymisji, która została przyjęta^[13]. Tego samego dnia Élisabeth Borne została powołana na urząd premiera^[14]. 20 maja 2022 ogłoszono nominację dla pozostałych członków gabinetu^[15]. W wyborach w czerwcu tegoż roku z ramienia prezydenckiej koalicji uzyskała mandat posłanki do Zgromadzenia Narodowego^[16]. Élisabeth Borne pozostała na urzędzie premiera; 4 lipca 2022 dokonano powyborczej rekonstrukcji rządu^[17][18].

8 stycznia 2024 podała się do dymisji, która została przyjęta przez prezydenta Emmanuela Macrona^[19]. Następnego dnia na funkcji premiera zastąpił ją Gabriel Attal^[20]. W tym samym roku utrzymała mandat poselski na kolejną kadencję^[21].

Odznaczona Legią Honorową V klasy (2013)^[22] oraz Orderem Narodowym Zasługi V klasy (2008)^[23].