Zagorzałek późny

Zagorzałek późny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	zarazowate
Rodzaj	zagorzałek
Gatunek	zagorzałek wiosenny
Podgatunek	zagorzałek późny
	Nazwa systematyczna
	Odontites vernus (Bellardi) Dumort. subsp. serotinus (Dumort.) Corb.; Nouv. fl. Normandie 437. 1894
Synonimy
	Odontites serotinus Dumort.;
	Odontites serotinus Dumort.;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zagorzałek późny (Odontites vernus subsp. serotinus) – podgatunek zagorzałka wiosennego. Występuje w Europie i Azji^[3]. W Polsce dość pospolity na całym niżu.

Nazewnictwo

Według Krytycznej listy roślin naczyniowych Polski jest to odrębny gatunek Odontites serotinus Dumort^[4]. Według nowszych ujęć taksonomicznych jest to podgatunek zagorzałka wiosennego^[3].

Morfologia

Łodyga: Gałęzista, przeważnie od samej nasady wyrastają z niej boczne pędy niemal pod prostym kątem, potem łukowato podnoszące się. Jest cała pokryta włoskami zwróconymi w dół. Wysokość 20–50 cm. Przysadki trochę krótsze od kwiatów.
Liście: Drobne, lancetowate o brzegach drobno piłkowanych. Są bezogonkowe, o zwężonych nasadach.
Kwiaty: Kwiatostan jednostronny, na szczycie nieco zwisły. kielich o 5 ostrych ząbkach, w czasie kwitnienia rośliny dzwonkowaty. Korona o długiej rurce, brudnoróżowa, dwuwargowa, silnie owłosiona, o wydłużonej rurce. Górna warga płaska, o brzegu nie odgiętym, dolna trzypłatkowa. Pręciki owłosione. Kwitnie od lipca do października.
Owoce: Podłużna torebka.

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna, półpasożyt, pobierający za pomocą ssawek z korzeni innych roślin wodę i sole mineralne. Roślina zawiera aukubinę. Rośnie na łąkach i pastwiskach, chwast, zachwaszcza zasiewy ozime zbóż, zwłaszcza na gruntach wilgotnych.

Zmienność

Istnieją pośrednie formy do zagorzałka wiosennego, które określane są nazwą O. rubra subsp. rothmaleri U. Schneider^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia

Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).

[grin-3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].

[checklist2002-4] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[5] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]