Ostatnie zmiany (OZ, „ozety”, ang.Recent changes, RC) – strona specjalna, która pokazuje zmiany dokonane wśród wszystkich stron polskojęzycznej Wikipedii w czasie rzeczywistym. Strona taka dostępna jest we wszystkich serwisach MediaWiki. Używana jest do monitorowania i sprawdzania pracy wniesionej przez innych użytkowników, pozwala wychwycić i poprawić różnorakie błędy.
Dostęp do strony ostatnich zmian
Dostęp do strony Ostatnie zmiany można uzyskać na kilka sposobów:
poprzez link Ostatnie zmiany znajdujący się w menu dostępnym w lewej części każdej strony, na dole zakładki Dla wikipedystów;
dzięki bezpośredniemu linkowi z innej strony: Link do ostatnich zmian, utworzonemu poprzez wstawienie kodu: [[Specjalna:Ostatnie zmiany|Link do ostatnich zmian]].
Na samej górze strony widać specjalny komunikat (MediaWiki:Recentchangestext), który zbiera w jednym miejscu wszystkie najważniejsze odnośniki do stron związanych z Wikipedią, przydatnych w przeglądaniu zmian, kooperacji czy komunikacji wikipedystów. Następnie widać ustawienia dotyczące wyświetlania zmian, a pod nimi właściwą część Ostatnich zmian, czyli rejestr ostatnio wykonanych operacji w Wikipedii. Jedna linia odpowiada jednej operacji, najczęściej jest to edycja strony.
Poniżej znajduje się 5 ostatnich zmian:
Wykaz skrótów:
d
Edycja w Wikidanych
p
Ta edycja może być problematyczna i należy ją przejrzeć (więcej informacji)
Kolejne elementy od lewej do prawej: Uwaga! Kolejność ta może być inna, gdy w preferencjach został włączony rozbudowany widok OZ. Patrz: sekcja ustawienia.
„różn”, oznacza „Różnice między wersjami”; jeśli edycja nie dotyczy nowej strony, linkuje do strony pokazującej różnicę między daną edycją a poprzednią (w danym artykule)
„hist”, skrót od „Historia strony”; jest to link do historii zmian dokonanych w edytowanej stronie
symbol edycji, jeden z poniższych lub brak:
N – w tej edycji utworzono nowy artykuł
m – zmiana została oznaczona jako drobna (ang. minor)
link do artykułu, do wersji po wykonanych zmianach
jeśli link jest pogrubiony oznacza, że artykuł znajduje się na Twojej liście obserwowanych (dotyczy tylko zarejestrowanych użytkowników)
Przykład zmiany rozmiaru artykułu:
Wersja poprzednia
Wersja aktualna
Bilans
Ala
Alaska
(+3)
pok az
pokaz
(-1)
kura
pies
(0)
ale, z polskimi literami:
kot
gęś
(+2)
przed znakiem „;” opcjonalnie pojawia się komunikat „[oczekuje na przejrzenie]”, co oznacza, że edycja nie została jeszcze przejrzana
godzina, o której dokonano edycji
zmiana rozmiaru artykułu (w bajtach); pogrubiona czcionka oznacza dużą zmianę; może pojawić się w trzech wersjach kolorystycznych:
(+16) – oznacza przyrost rozmiaru o 16 bajtów
(-128) – zmniejszenie rozmiaru artykułu o 128 bajtów
(0) – rozmiar nie uległ zmianie
Polskie litery diakrytyczne zajmują 2 bajty, czyli o jeden bajt więcej niż standardowy znak łaciński. Przykład zmiany rozmiaru: patrz tabela
login bądź adres IP użytkownika, który dokonał zmiany; zależnie, co się pojawiło – kolejny bądź kolejne dwa wpisy są różne:
jeśli widać login użytkownika, np. Harry lp, jest to edycja dokonana przez zarejestrowanego w polskiej Wikipedii edytora i wtedy link ukryty pod nazwą powoduje przejście do strony użytkownika (link ten może być czerwony, co oznacza, że użytkownik nie stworzył jeszcze swojej strony); kolejne dwa linki podane w nawiasie za nazwą użytkownika kierują odpowiednio do dyskusji danego wikipedysty i jego wkładu, czyli listy wszystkich zmian przez niego dokonanych
jeśli widać adres IP, np. 12.345.678.910, oznacza to, że użytkownik edytuje Wikipedię anonimowo i wówczas link prowadzi do listy zmian wprowadzonych spod podanego adresu IP; w nawiasie za adresem widać link do dyskusji edytora ukrywającego się pod tymże adresem IP
na końcu w nawiasach zazwyczaj pojawia się opis dokonanych zmian
Po usunięciu strony, wszystkie wcześniejsze edycje tejże strony (włączając jej utworzenie) nie są już pokazywane w Ostatnich zmianach.
Niektóre wpisy mogą różnić się od opisanych powyżej, gdyż na Ostatnich zmianach pojawiają się także inne informacje, z list rejestrów różnych operacji wykonanych w projekcie. Każda taka „nietypowa” informacja zaczyna się od słowa kluczowego, które zastępuje „(różn. | hist.)”, następnie pojawiają się kolejno: godzina, informacje związane z użytkownikiem, komunikat stosowny dla danej informacji oraz na końcu opcjonalny opis.
Najbardziej popularne z możliwych operacji to:
„(Usunięte)” oznacza usunięcie strony; link z komunikatu kieruje do strony (zwanej rejestrem) zawierającej wszystkie usunięcia
Powyższe pięć przykładowych edycji powinno się interpretować jako:
edycja dokonana przez niezalogowaną osobę, w sekcji Mundial 2006 artykułu Zinédine Zidane, który znajduje się na liście obserwowanych (sygnalizuje to pogrubiona czcionka; opcja dostępna tylko dla zarejestrowanych użytkowników), edycja ta dotąd nie została przejrzana przez żadnego z redaktorów
nie jest to edycja, tylko operacja, dokonana przez administratorkę Loraine; musiała ona zablokować możliwość edycji spod adresu IP: 83.5.54.84, za „wygłupy” dokonane wcześniej przez anonimową osobę posiadającą właśnie taki adres IP
edycja oznaczona jako drobna i jak dotąd nie przejrzana przez redaktora; zarejestrowany użytkownik wykonał edycję, którą opatrzył komentarzem „korekta, w związku z przeniesieniem hasła do „Bitwa morska pod Nauplion (1770 r.)” ”
Narzędzia i wspomaganie dostępu do ostatnich zmian
Narzędzie LiveRC
Jest to specjalne narzędzie, używane do podglądu Ostatnich zmian „na żywo”. Wszystkie zmiany pojawiają się w czasie rzeczywistym na tej stronie. Aby dowiedzieć się jak włączyć ten gadżet i jak go używać przejdź na stronę: Narzędzie LiveRC – opis.
Domyślnie użytkownik widzi 50 zmian z ostatnich 7 dni, bez zmian dokonanych przez boty. Aby zmienić którąś z opcji wystarczy na nią kliknąć.
Dla zalogowanych użytkowników, w prywatnych preferencjach w zakładce „Ostatnie zmiany”, możliwe są także następujące zmiany:
„Liczba dni prezentowanych w ostatnich zmianach” – okienko, w którym można określić dowolną liczbę dni, jednak nie większą niż 30
„Domyślna liczba wyświetlanych edycji” – liczba edycji, ile chcemy zobaczyć po wejściu na stronę OZ
„Zastosuj rozbudowany widok ostatnich zmian (JavaScript)” – włącza rozbudowaną, wykorzystującą JavaScript wersję strony
„Ukryj drobne zmiany w ostatnich zmianach”
„Ukryj sprawdzone edycje w ostatnich zmianach”
„Ukryj sprawdzone strony na liście nowych stron”
W preferencjach również, pod zakładką „Gadżety” znajdują się różne, ułatwiające i przyspieszające prace edytorskie narzędzia możliwe do włączenia wedle uznania. Sekcja wewnątrz tej zakładki – „Patrolowanie zmian” – jest ściśle związana z Ostatnimi zmianami, a znajdują się tam (wraz z opisem działania) takie gadżety jak:
Poniżej podstawowych opcji na stronie Ostatnich zmian dostępne są ponadto:
„Pokaż nowe zmiany od...”, czyli bezpośredni link np. „21:13, 17 wrz 2010”, który pokazuje zmiany od konkretnej daty i godziny. Format zapisu daty i godziny w linku to: RRRRMMDDggmmss (godzina zapisana w UTC).
„Przestrzeń nazw” do wyboru z rozwijalnej listy; pokazuje tylko edycje stron z wybranej przestrzeni nazw; wyświetlane po kliknięciu na przycisk Pokaż, można łączyć z filtrem poniżej
jeśli zaznaczona jest dodatkowo opcja „odwróć wybór” wyświetlane są edycje ze wszystkich przestrzeni nazw poza wybraną
„Filtr wzorców tekstu” – w okienku można podać jeden z wzorców z dostępnej pod linkiem tabelki; wyświetlane po kliknięciu na przycisk Pokaż, można łączyć z wyborem przestrzeni nazw powyżej
Aby wyłączyć szablon znajdujący się na górze strony, musisz w swojej stronie common.css dopisać poniższą linijkę kodu:
#recentchangestext {display: none}
Wersja redaktora
Edytorzy z uprawnieniami redaktora w Ostatnich zmianach widzą dodatkowo:
w menu ustawień strony opcję „Ukryj sprawdzone”, dzięki której widać tylko wersje niesprawdzone przez innych redaktorów
symbol ! , który pokazuje, że dana edycja nie została dotąd oznaczona jako przejrzana
podobnie do „[oczekuje na przejrzenie]” wyświetlany jest komunikat „[brak wersji przejrzanej]”, który oznacza, że strona nigdy nie była jeszcze przejrzana
Oprócz powyższych ułatwień, w prywatnych preferencjach w zakładce „Gadżety” znajduje się specjalna sekcja „Narzędzia dla redaktorów”, gdzie znajdują się, możliwe do uaktywnienia, dodatkowe narzędzia.
Różnice ze stroną „Historia i autorzy”
Każdy artykuł (i każda inna strona Wikipedii) posiada swoją stronę „Historia i autorzy” (patrz pomoc dot. historii strony), gdzie jedna linijka reprezentuje, tak samo jak na stronie Ostatnich zmian, jedną edycję lub operację. Zasadniczą różnicą jest, że w historii artykułu widzimy wszystkie edycje dotyczące tej strony, zaś na Ostatnich zmianach zebrane są wszystkie edycje, ze wszystkich stron Wikipedii. W obydwu przypadkach edycje i operacje ułożone są chronologicznie.
Słówko „poprz.” jest podobne do „różn.”, gdyż wskazuje różnice edycyjne pomiędzy daną wersją, a jej poprzednią w danym artykule. Jako drugie słówko w wyciągu z historii artykułu pojawia się „bież.”, który pokazuje różnice edycyjne pomiędzy daną edycją, a najbardziej aktualną wersją artykułu (tzn. w porównaniu zawarte będą wszystkie edycje dokonane później od wybranej, aż do ostatecznej wersji artykułu istniejącej w momencie klikania na link „bież.”).
