Renato Gaúcho

Renato Gaúcho

Pełne imię i nazwisko	Renato Portaluppi
Data i miejsce urodzenia	9 września 1962 Guaporé
Wzrost	185 cm
Pozycja	napastnik
Informacje klubowe
Klub	Grêmio (trener)
Kariera juniorska
Lata Klub 1979–1981 Esportivo 1981 Grêmio
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole 1981–1986 Grêmio 65 (15) 1987–1988 CR Flamengo 19 (2) 1988–1989 AS Roma 23 (0) 1989–1990 CR Flamengo 18 (7) 1991–1992 Botafogo 38 (8) 1992 Cruzeiro EC 1993 CR Flamengo 12 (4) 1994 Atlético Mineiro 13 (2) 1995–1996 Fluminense FC 15 (4) 1997–1998 CR Flamengo 12 (5) 1999 Bangu AC
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1983–1993  Brazylia 41 (4)
Kariera trenerska
Lata Drużyna 1996 Fluminense FC (tymczasowo) 1996 Fluminense FC (tymczasowo) 2000–2001 Madureira 2002–2003 Fluminense FC 2003 Fluminense FC 2005–2007 CR Vasco da Gama 2007–2008 Fluminense FC 2008 CR Vasco da Gama 2009 Fluminense FC 2009–2010 EC Bahia 2010–2011 Grêmio 2011 Athletico Paranaense 2013 Grêmio 2013–2014 Fluminense FC 2016–2021 Grêmio 2021 Flamengo 2022– Grêmio
↑ Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.
Dorobek medalowy
Copa América złoto Brazylia 1989 srebro Chile 1991
Multimedia w Wikimedia Commons

Renato Gaúcho, właśc. Renato Portaluppi (ur. 9 września 1962 w Guaporé) – brazylijski piłkarz i trener. Podczas kariery występował na pozycji napastnika.

Karierę piłkarską Renato Gaúcho rozpoczął w juniorskich zespołach Clube Esportivo de Bento Gonçalves w 1979 roku. W 1981 trafił do juniorów Grêmio Porto Alegre. W Grêmio 15 marca 1981 w przegranym 1-3 meczu z Internacionalem Limeira zadebiutował w lidze brazylijskiej^[1]. W swoim pierwszym sezonie w Grêmio zdobył mistrzostwo Brazylii, chociaż udział Renato w tym był skromny, gdyż rozegrał tylko dwa spotkania z Limeirą i Ponte Preta Campinas. Na szczeblu stanowym Renato wywalczył wicemistrzostwo stanu Rio Grande do Sul – Campeonato Gaúcho 1981. W następnym sezonie Grêmio było blisko powtórzenia sukcesu z 1981 roku. Zdobyło wicemistrzostwo Brazylii przegrywając w finale ligi po dodatkowym, trzecim meczu z CR Flamengo. Renato uczestniczył tylko w trzecim spotkaniu finałowym^[2]. W całym sezonie rozegrał tylko trzy mecze ligowe z Grêmio Maringa, Fluminense Rio de Janeiro oraz wspomniany finał z Flamengo. Również w lidze stanowej Grêmio było drugie, ustępując tylko swojemu odwiecznemu rywalowi - SC Internacional.

Przełomowy dla Renato był sezon 1983. W lidze Grêmio odpadł już w trzecim etapie rozgrywek przegrywając walkę o wejście do ćwierćfinału ze São Paulo FC i Sportem Recife. Renato 16 marca 1983 w zremisowanym 1-1 meczu z Botafogo FR strzelił swoją pierwszą bramkę w lidze. W całym sezonie rozegrał 11 spotkań, w których strzelił 4 bramki. Lepiej powodziło się Grêmio w Copa Libertadores 1983. Klub z Porto Alegre wygrał po raz pierwszy w swojej historii te rozgrywki, pokonując w finale urugwajski CA Peñarol. Renato w drodze do finału strzelił bramki w meczu grupowym z Bloomingiem Santa Cruz i półfinałowym z Estudiantes La Plata. Uczestniczył również w obu spotkaniach finałowych. 11 grudnia 1983 Grêmio wystąpiło w Pucharze Interkontynentalnym z Hamburgerem SV. Spotkanie w zakończyło się zwycięstwem po dogrywce brazylijskiego klubu. Bohaterem meczu został Renato, który strzelił obie bramki dla Grêmio w 37 i 93 min. Renato został uznany Piłkarzem meczu i w nagrodę dostał samochód. Jedynie na szczeblu stanowym Grêmio wypadło słabiej zajmując trzecie miejsce.

W 1984 roku Renato zajął z Grêmio trzecie miejsce w lidze przegrywając w półfinale ligi z CR Vasco da Gama. Renato zakończył sezon z 5 bramkami w 20 meczach. W Copa Libertdores Grêmio dotarło do finału, gdzie uległo argentyńskiemu CA Independiente. W lidze stanowej zajął drugie miejsce. Sezon 1985 był zdecydowanie słabszy od wcześniejszych. Grêmio odpadło już w drugim etapie ligi, zajmując ostatecznie 23. miejsce w lidze. Renato Gaúcho rozegrał tylko 10 spotkań w lidze, w których strzelił 4 bramki. Niepowodzenie w lidze Grêmio powetowało sobie w lidze stanowej, którą wygrało po pięcioletniej przerwie. Był to też początek absolutnej dominacji Grêmio w lidze stanowej, co potwierdziły następne lata. Trochę lepszy od poprzedniego był także sezon 1986. Grêmio zajęło w lidze 16. miejsce, odpadając w 1/8 z Corinthians São Paulo. Także dla Renato był to słaby sezon, gdyż strzelił tylko 2 bramki w 17 meczach. Tak jak rok wcześniej Renato powetował sobie niepowodzenia na szczeblu krajowym mistrzostwem stanu. W 1987 roku Renato opuścił Grêmio i przeniósł się do CR Flamengo. Ogólny bilans jego siedmioletniego pobytu w klubie z Porto Alegre to 47 bramek w 143 meczach.

We Flamengo Renato zadebiutował w lidze 13 września 1987 w przegranym 0-2 meczu z São Paulo FC^[3]. W 1987 roku Flamengo zdobył mistrzostwo Brazylii. Jednak wskutek konfliktu z Brazylijską Federacją Piłkarską - CBF Flamengo zostało pozbawione tego tytułu. Renato Gaúcho tak jak w poprzednim sezonie rozegrał w lidze 19 spotkań, w których strzelił 2 bramki. Na szczeblu stanowym Flamengo zdobyło tytuł wicemistrzowski. Latem 1988 roku Renato Gaúcho zdecydował się na transfer do Europy. Wybór padł na włoską AS Romę. Sezon spędzony w Romie był dla Renato nieudany. Roma zajęła w Serie A siódme miejsce, a Renato rozegrawszy 23 spotkania nie strzelił w nich żadnej bramki.

Renato powrócił w 1989 roku do Flamengo. Ponowny debiut w lidze brazylijskiej nastąpił 7 września 1989 w zremisowanym 0-0 meczu z Clube Atlético Mineiro^[4]. Flamengo zakończyło sezon w drugim etapie ligi, co było równoznaczne z zajęciem 9. miejsca w lidze. Również następny sezon dla Flamengo nie był zbytnio udany. Flamengo zajęło w lidze 9. miejsce a Renato strzelił 7 bramek w 16 meczach. Sezon został uratowany zdobyciem przez Flamengo Copa do Brasil po pokonaniu w finale Goiás EC, co dało klubowi z Rio awans do Copa Libertadores 1991. Renato nie uczestniczył już w tych rozgrywkach, gdyż odszedł z Flamengo do lokalnego rywala - Botafogo. W Botafogo zadebiutował 6 lutego 1991 w wygranym 2-0 meczu z Portuguesą São Paulo^[5]. W Botafogo Renato spędził dwa sezony. Z Botafogo zajmował 12 i 2. miejsce w lidze (po porażce w finale ligi z Flamengo). Ogółem w barwach Botafogo w lidze Renato rozegrał 37 spotkań, w których strzelił 8 bramek. Drugą część 1992 roku Renato spędził w Cruzeiro EC, z którym zdobył mistrzostwo stanu Minas Gerais – Campeonato Mineiro oraz Supercopa Sudamericana 1992. W tych drugich rozgrywkach Renato z sześcioma bramkami został królem strzelców.

W 1993 roku wrócił do Flamengo, w którym powtórnie zadebiutował 20 maja 1993 w wygranym 4-3 meczu z Grêmio Porto Alegre^[6]. Był to połowicznie udany debiut, gdyż Renato najpierw strzelił bramkę, by potem dostać czerwoną kartkę. Renato sezon zakończył 1 bramką w 28 spotkaniach i ósmym miejscem broniącego tytułu Flamengo. W 1994 roku Renato powrócił do Belo Horizonte, lecz nie do Cruzeiro, ale do Atlético Mineiro. W nowym klubie zadebiutował 17 stycznia 1994 w wygranym 1-0 towarzyskim meczu z Valerio. W lidze brazylijskiej w barwach Atlético Mineiro Renato zadebiutował 21 sierpnia 1994 przegranym 1-3 meczu z Paysandu SC Belém^[7]. Ostatni raz w barwach Atlético Mineiro Renato wystąpił 27 listopada 1994 w przegranym 1-3 meczu z União São João Araras. Atlético Mineiro zakończyło sezon na czwartym miejscu w lidze i drugim w lidze stanowej. Bilans Renato w klubie z Belo Horizonte to 36 meczów i 10 bramek^[8] (13 meczów i 2 bramki w lidze).

W 1995 roku Renato powrócił do Rio de Janeiro. Został zawodnikiem Fluminense FC. Początek miał świetny w nowych barwach, gdyż Fluminense zdobył mistrzostwo stanu Rio de Janeiro. W lidze zadebiutował 20 sierpnia 1995 w wygranym 1-0 meczu z Criciúmą^[9]. Fluminense w lidze grało przeciętnie i zajęło dopiero piętnaste miejsce. Renato rozegrał w lidze 15 meczów i strzelił 4 bramki. Następny sezon miał stracony z powodu kontuzji. W 1997 roku Renato po raz czwarty został zawodnikiem Flamengo. We Flamengo 3 grudnia 1997 w przegranym 1-4 meczu z CR Vasco da Gama Renato po raz ostatni wystąpił w lidze^[10]. Ogółem w latach 1981–1997 Renato wystąpił w lidze brazylijskiej 192 meczach, w których strzelił 47 bramek. Bilans jego ostatnie pobytu we Flamengo to 29 spotkań i 7 bramek. Łączny jego bilans we Flamengo to 213 spotkań i 68 bramek.

Karierę Renato Gaúcho zakończył w Bangu AC. W barwach Alvirrubro zadebiutował 5 lutego 1999 w wygranym 4-0 towarzyskim meczu z São Lourenço. Dwa dni później w wygranym 4-0 towarzyskim meczu z Itajubą Renato strzelił swą pierwszą bramkę dla Bangu. W lidze stanowej Rio de Janeiro Renato zadebiutował 6 marca 1999 w przegranym 0-4 meczu z CR Vasco da Gama. Ostatni raz w Bangu jak i w karierze Renato wystąpił 14 marca 1999 w przegranym 0-2 meczu z Flamengo^[11]. Jego bilans w Bangu to 2 mecze (7 meczów i 2 bramki łącznie z towarzyskimi potyczkami).

W reprezentacji Brazylii Renato Gaúcho zadebiutował 1 września 1983 w wygranym 5-0 meczu przeciwko reprezentacji Ekwadoru podczas Copa América 1983, na której Brazylia zajęła drugie miejsce. W turnieju Renato wystąpił w sześciu meczach z: Ekwadorem, Argentyną i po dwa razy z Paragwajem i Urugwajem w finale. W 1985 roku uczestniczył w eliminacjach Mistrzostwa Świata 1986. W 1986 roku Renato odpadł w ostatniej fazie selekcji na mundial, nie znajdując uznania w oczach selekcjonera Tele Santany.

Do reprezentacji powrócił na moment w 1987 na mecz z RFN. Na dobre powrócił do reprezentacji w 1989 roku na mecz z Resztą Świata, który był pożegnaniem Zico. W tym samym roku znalazł się w kadrze na Copa América 1989. Na turnieju rozgrywanym w Kraju kawy, Brazylia zdobyła po czterdziestoletniej przerwie mistrzowski tytuł. Renato wystąpił na turnieju w pięciu meczach z Peru, Kolumbią, Argentyną oraz dwa razy z Paragwajem. W następnym roku znalazł się kadrze na eliminacjach Mistrzostwa Świata 1990. Podczas turnieju rozgrywanego na włoskich stadionach Renato był rezerwowym i wystąpił w pęciu ostatnich minutach przegranego 0-1 meczu z Argentyną w drugiej rundzie, który eliminował Brazylię z turnieju.

W 1991 roku Renato po raz trzeci uczestniczył w Copa América. Brazylia nie obroniła wywalczonego dwa lata wcześniej tytułu ustępując Argentyną. Na turnieju w Chile wystąpił w sześciu meczach z Boliwią, Urugwajem, Kolumbią, Argentyną, Kolumbią (bramka) i Chile. W następnych Renato rzadko występował w reprezentował. Ostatni w barwach Brazylii wystąpił 16 grudnia 1993 w wygranym 1-0 towarzyskim meczu reprezentacji Meksyku. Ogółem w barwach canarinhos w latach 1983–1993 wystąpił w 41 meczach i strzelił 4 bramki.

Mecze i gole w reprezentacji
#	Data	Miasto	Przeciwnik	Gol	Wynik	Rozgrywki
1.	01.09.1983	Goiânia	Ekwador		5:0	Copa América 83
2.	14.09.1983	Rio de Janeiro	Argentyna		0:0	Copa América 83
3.	13.10.1983	Asuncion	Paragwaj		1:1	Copa América 83
4.	20.10.1983	Uberlândia	Paragwaj		0:0	Copa América 83
5.	27.10.1983	Montevideo	Urugwaj		0:2	Copa América 83
6.	04.11.1983	Salvador	Urugwaj		1:1	Copa América 83
7.	10.06.1984	Rio de Janeiro	Anglia		0:2	towarzyski
8.	17.06.1984	São Paulo	Argentyna		0:0	towarzyski
9.	02.06.1985	Santa Cruz	Boliwia		2:0	El. MŚ 1986
10.	08.06.1985	Porto Alegre	Chile		3:1	towarzyski
11.	16.06.1985	Asuncion	Paragwaj		2:0	El. MŚ 1986
12.	23.06.1985	Rio de Janeiro	Paragwaj		1:1	El. MŚ 1986
13.	30.06.1985	São Paulo	Boliwia		1:1	El. MŚ 1986
14.	16.03.1986	Budapeszt	Węgry		0:3	towarzyski
15.	01.04.1986	São Luís	Peru		4:0	towarzyski
16.	30.04.1986	Recife	Jugosławia		4:2	towarzyski
17.	12.12.1987	Brasília	RFN		1:1	towarzyski
18.	27.04.1989	Udine	Reszta Świata		1:2	towarzyski
19.	21.06.1989	Bazylea	Szwajcaria		0:1	towarzyski
20.	03.07.1989	Salvador	Peru		0:0	Copa América 89
21.	06.07.1989	Salvador	Kolumbia		0:0	Copa América 89
22.	09.07.1989	Recife	Paragwaj		2:0	Copa América 89
23.	12.07.1989	Rio de Janeiro	Argentyna		2:0	Copa América 89
24.	14.07.1989	Rio de Janeiro	Paragwaj		3:0	Copa América 89
25.	23.07.1989	Rio de Janeiro	Japonia		1:0	towarzyski
26.	19.05.1990	Madryt	Madryt		0:0	towarzyski
27.	24.06.1990	Turyn	Argentyna		0:1	MŚ 1990
28.	27.03.1991	Buenos Aires	Argentyna		3:3	towarzyski
29.	07.04.1991	Londrina	Rumunia		1:0	towarzyski
30.	09.07.1991	Viña del Mar	Boliwia		2:1	Copa América 91
31.	11.07.1991	Viña del Mar	Urugwaj		1:1	Copa América 91
32.	13.07.1991	Viña del Mar	Kolumbia		0:2	Copa América 91
33.	17.07.1991	Santiago	Argentyna		2:3	Copa América 91
34.	19.07.1991	Santiago	Kolumbia		2:0	Copa América 91
35.	21.07.1991	Santiago	Chile		2:0	Copa América 91
36.	30.10.1991	Varginha	Jugosławia		3:1	towarzyski
37.	15.04.1992	Cuiabá	Finlandia		3:1	towarzyski
38.	17.05.1992	Londyn	Anglia		1:1	towarzyski
39.	01.08.1992	Los Angeles	Meksyk		3:1	towarzyski
40.	03.08.1992	Los Angeles	Stany Zjednoczone		1:0	towarzyski
41.	23.09.1992	Paranavaí	Kostaryka		4:2	towarzyski
42.	16.12.1992	Porto Alegre	Niemcy		3:1	towarzyski
43.	16.12.1993	Porto Alegre	Meksyk		1:0	towarzyski

Jeszcze przed zakończeniem kariery piłkarskiej Renato Gaúcho został trenerem piłkarskim. Karierę trenerską zaczął jako grający-trener Fluminense Rio de Janeiro w 1996. Po zakończeniu kariery piłkarskiej pierwszym klubem, który prowadził była Madureira Rio de Janeiro. W latach 2002 i 2003 ponownie był trenerem Fluminense FC, z którym zajął czwarte miejsce w lidze brazylijskiej 2002 oraz drugie w lidze stanowej. Od 18 lipca 2005 do 12 kwietnia 2007 Renato Gaúcho był trenerem CR Vasco da Gama. Z Vasco da Gama zajmował kolejno 12 i 6. miejsce w lidze brazylijskiej oraz 9 i 4. miejsce w lidze stanowej Rio de Janeiro.

24 kwietnia 2007 został po raz kolejny trenerem Fluminense FC. Już parę tygodni później świętował swój największy sukces w karierze trenerskiej w postaci zdobycia Pucharu Brazylii 2007. Rok 2007 zakończył czwartym miejscem Fluminense w lidze brazylijskiej przegrywając podium z CR Flamengo gorszym bilansem zwycięstw. Rok 2008 rozpoczął od zajęcia z Fluminense trzeciego miejsca w lidze stanowej. Dzięki zdobyciu Pucharu Brazylii Fluminense mogło po ponad dwudziestoletniej przerwie wystartować w Copa Libertadores. Po wyeliminowaniu Arsenalu Sarandí Buenos Aires i Libertadu Asunción w grupie, Fluminense kolejno eliminując Atlético Nacional w 1/8, São Paulo FC w ćwierćfinale oraz Boca Juniors w półfinale, dotarł do finału, którym spotkał się z ekwadorskim LDU Quito. Fluminense przegrał pierwszy mecz w Quito 2-4. W rewanżu wygrał 3-1, lecz uległ w rzutach karnych 1-3. Fluminense w 2008 roku słabo spisywał się lidze brazylijskiej przez co 10 sierpnia 2008 został zwolniony.

Od 18 września do 7 grudnia 2008 Renato Gaúcho po raz drugi był trenerem CR Vasco da Gama, z którym zajął 18. miejsce w lidze i spadł do drugiej ligi. 20 lipca 2009 po raz szósty został trenerem Fluminense. Fluminense zajmował ostatnie miejsce w lidze. Nie była to udana kadencja, gdyż Fluminense pod kierunkiem Renato wygrało jedno spotkanie, trzy zremisowało i pięć przegrało, co spowodowało, że 30 sierpnia został zwolniony. Jedynym sukcesem w tej kadencji było wyeliminowanie CR Flamengo w I rundzie Copa Sudamericana 2009. Od grudnia 2009 do kwietnia 2010 Gaúcho był trenerem EC Bahia, z której odszedł do Grêmio Porto Alegre.

• Miniencyklopedia Piłka Nożna nr 6 i 11-12 2004, Historia meczów reprezentacji Brazylii cz. 4 (1952–1956) i cz. 5 (1957–2004), Oficyna wydawnicza ATUT, Wrocław 2004, ISSN 1644-8189, str. 10-14, 18-20, 98-99.

• Biografia piłkarska na sambafoot.com
• Biografia trenerska na sambafoot.com
• Mecze w lidze
• Bilans we Flamengo