Aldehyd propionowy

Aldehyd propionowy
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
PIN	propanal
inne	propionoaldehyd
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C3H6O
Inne wzory	CH3CH2CHO
Masa molowa	58,08 g/mol
Wygląd	bezbarwna ciecz o cuchnącym zapachu
	Identyfikacja
Numer CAS	123-38-6
PubChem	527
SMILES
	CCC([H])=O
InChI
	InChI=1S/C3H6O/c1-2-3-4/h3H,2H2,1H3
	InChIKey
	NBBJYMSMWIIQGU-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
	Gęstość
	0,8657 g/cm³; ciecz
	Rozpuszczalność w wodzie
	441 g/kg
	w innych rozpuszczalnikach
	mieszalny z etanolem i eterem dietylowym
Temperatura topnienia	−80 °C
Temperatura wrzenia	48,0 °C
Punkt krytyczny	230,6 °C; 5,04 MPa; 218 cm³/mol ≈ 0,266 g/cm³
logP	0,59; 0,83
Współczynnik załamania	1,3636 (589 nm, 20 °C)
Lepkość	0,321 mPa·s (25 °C, 1 atm); 0,249 mPa·s (50 °C, 1 atm)
Napięcie powierzchniowe	23,4 mN/m (20 °C)
Budowa
Moment dipolowy	2,72 D
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-01-20]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI
Zwroty H	H225, H315, H319, H335
Zwroty P	P210, P273, P403
	NFPA 704
Na podstawie; podanego źródła	3 2 0
Temperatura zapłonu	−30 °C (zamknięty tygiel); −40 °C (zamknięty tygiel)
Temperatura samozapłonu	207 °C
Granice wybuchowości	2,6–16,1%; 2,6–17%
Numer RTECS	UE0350000
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aldehyd propionowy, propanal – organiczny związek chemiczny z grupy aldehydów. W temperaturze pokojowej jest bezbarwną cieczą o ostrym, nieprzyjemnym zapachu.

Otrzymywany poprzez utlenianie alkoholi pierwszorzędowych:

CH
3CH
2CH
2OH + CuO → CH
3CH
2CHO + Cu + H
2O

Jak wszystkie aldehydy ma własności redukcyjne. Sam utlenia się do kwasu propionowego, więc można go wykryć za pomocą prób Fehlinga oraz Tollensa.

CH
3CH
2CHO + Ag
2O → CH
3CH
2COOH + 2Ag

W reakcji z cyjanowodorem tworzy cyjanohydrynę:

C
2H
5CHO + HCN → C
2H
5CH(OH)CN

Przypisy

↑ ^a ^b Henri A.H.A. Favre Henri A.H.A., Warren H.W.H. Powell Warren H.W.H., Nomenclature of Organic Chemistry. IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013, wyd. 1, Royal Society of Chemistry, International Union of Pure and Applied Chemistry, 2014, s. 908, DOI: 10.1039/9781849733069, ISBN 978-0-85404-182-4 (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Propionoaldehyd (nr W292303) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2017-01-20]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Haynes 2016 ↓, s. 3-464.
↑ Haynes 2016 ↓, s. 5-176.
↑ Haynes 2016 ↓, s. 5-162.
↑ ^a ^b ^c Haynes 2016 ↓, s. 6-79.
↑ ^a ^b Haynes 2016 ↓, s. 6-246.
↑ Haynes 2016 ↓, s. 9-65.
↑ propionaldehyde, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2017-01-20] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Haynes 2016 ↓, s. 16-29.
↑ Propionaldehyde, karta charakterystyki wydana na obszar Polski, Alfa Aesar (Thermo Fisher Scientific), numer katalogowy A16146 [dostęp 2017-01-20] .
↑ Propionaldehyde (nr W292303) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2017-01-20]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

Bibliografia

CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).

[BlueBook-1] Henri A.H.A. Favre Henri A.H.A., Warren H.W.H. Powell Warren H.W.H., Nomenclature of Organic Chemistry. IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013, wyd. 1, Royal Society of Chemistry, International Union of Pure and Applied Chemistry, 2014, s. 908, DOI: 10.1039/9781849733069, ISBN 978-0-85404-182-4 (ang.).

[SA-2] Propionoaldehyd (nr W292303) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2017-01-20]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[FPX-3] Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .

[CITEREFHaynes2016'''3'''-464-4] Haynes 2016 ↓, s. 3-464.

[CITEREFHaynes2016'''5'''-176-5] Haynes 2016 ↓, s. 5-176.

[CITEREFHaynes2016'''5'''-162-6] Haynes 2016 ↓, s. 5-162.

[CITEREFHaynes2016'''6'''-79-7] Haynes 2016 ↓, s. 6-79.

[CITEREFHaynes2016'''6'''-246-8] Haynes 2016 ↓, s. 6-246.

[CITEREFHaynes2016'''9'''-65-9] Haynes 2016 ↓, s. 9-65.

[CLI-10] propionaldehyde, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2017-01-20] (ang.).

[CITEREFHaynes2016'''16'''-29-11] Haynes 2016 ↓, s. 16-29.

[Alfa-12] Propionaldehyde, karta charakterystyki wydana na obszar Polski, Alfa Aesar (Thermo Fisher Scientific), numer katalogowy A16146 [dostęp 2017-01-20] .

[SA-US-13] Propionaldehyde (nr W292303) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2017-01-20]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[1]

[2]

[4]

[6]

[3]

[7]

[5]

[8]

[9]

[10]

[12]

[13]

[11]