Szymany (powiat szczycieński)
wieś | |
Stacja kolejowa Szymany (2003) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności |
550 |
Strefa numeracyjna |
89 |
Kod pocztowy |
12-100[2] |
Tablice rejestracyjne |
NSZ |
SIMC |
0489538 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Szczytno | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |
Położenie na mapie powiatu szczycieńskiego | |
53°29′04″N 20°57′46″E/53,484444 20,962778[1] |
Szymany (niem. Schimanen, Groß Schiemanen[3]) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
W okolicy Szyman znajduje się międzynarodowy Port Lotniczy Olsztyn–Mazury, jedyny port lotniczy na Mazurach.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś lokowana 29 maja 1682 r.[4], później grunty powiększone o nadania w Lasach Korpelskich. W 1797 istniała tu karczma, której właścicielem był Polak, Fryderyk Węgorowski[5]. Na początku XX w. była to duża wieś mazurska z 1100 mieszkańcami[6]. W 1860 r. na północ od Szyman, na nowiznach Lasów Korpelskich, w pobliżu dawnej smolarni, należącej do wsi, założono nowa wieś, początkowo zwana Nowymi Szymanami (Neuschiemanen) (obecnie Nowiny).
Parafia ewangelicka w Szymanach powstała w 1901 r. Początkowo nabożeństwa odbywały się w szkole, później w wybudowanym w 1938 r. kościele.
W 1945 r. miejscowość została włączona do Polski. W 2004 r. Szymany miały 534 mieszkańców.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Chałupy drewniane, domy nr 38 (połowa XIX w.), 3, 4, 6, 11, 13, 16.
- Dawny kościół ewangelicki, obecnie katolicki pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, wybudowany w 1938 r.
- Kaplica Baptystów Chrześcijan, wybudowana w 1928 r., obecnie przekształcona w budynek mieszkalny.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 136528
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1277 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XII
- ↑ Jan Bałdowski „Warmia i Mazury, mały przewodnik” Wydawnictwo Sport i Turystyka Warszawa 1977 s. 209
- ↑ Mieczysław Orłowicz: „Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii. Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba”, Olsztyn, Agencja Wydawnicza „Remix”, 1991, 301, ISBN 83-900155-0-1
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Iwona Liżewska, Wiktor Knercer: Przewodnik po historii i zabytkach Ziemi Szczycieńskiej. Olsztyn, Agencja Wydawnicza „Remix” s.c., 1998, 171 str., ISBN 83-87031-13-5