Sputnik nad Polską

Sputnik nad Polską – coroczny festiwal filmów rosyjskich organizowany od 2007 roku, z siedzibą w Warszawie oraz replikami regionalnymi. Czwarta edycja z roku 2010 została umieszczona przez portal film.onet.pl wśród najważniejszych wydarzeń kinematograficznych tego roku^[1].

Od 1 do 9 edycji Festiwalu do komitetu organizacyjnego należał Piotr Skulski właściciel Europejskiej Agencji Reklamowej^[2]. Od 10 edycji impreza jest wspólnym przedsięwzięciem fundacji „Wspieram” i firmy dystrybucyjnej „35 mm”^[3]. Pierwsza edycja festiwalu, ze względu na kilkunastoletni, biorący początek od zmiany ustrojowej w 1989 roku, okres braku wymiany filmowej pomiędzy Polską i Rosją, była przygotowywana bez nadmiernych oczekiwań na szeroki odbiór. Festiwal cieszył się jednak na tyle dużym zainteresowaniem, że przekształcił się w imprezę o charakterze stałym. Organizatorzy podsumowali pierwszą edycję stwierdzeniem, że była ona wielkim sukcesem, a kino rosyjskie Polacy lubią i powinno być ono obecne w telewizji oraz w salach filmowych.

Celem festiwalu jest prezentowanie najbardziej znaczących dzieł rosyjskiej sztuki filmowej, dzieł twórców już uznanych, jak i dopiero wchodzących na scenę, oraz filmów przeznaczonych dla dzieci. Pokazy festiwalowe odbywają się w Warszawie oraz w 27 innych miastach Polski (dane dla 4. edycji) jako tzw. repliki (mutacje) prezentujące wybór repertuaru głównego^[4].

Imprezami towarzyszącymi festiwalowi są koncerty, wystawy, debaty i wykłady połączone ze spotkaniami widzów z filmowcami i krytykami.

Podczas festiwalu są przeprowadzane też konkursy – plebiscyt publiczności, konkurs na najlepszą recenzję, konkurs na nagrodę kanału „Wojna i pokój” oraz konkurs Grand Prix „Sputnik” (jury w 2010 r. Andrzej Żuławski, Anita Piotrowska oraz Tadeusz Sobolewski).

Patronami honorowymi festiwalu są: Minister Spraw Zagranicznych, Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, Minister Gospodarki, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Stowarzyszenie Filmowców Polskich, Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych oraz Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego^[3].

W Rosji od 2008 roku organizowany jest symetryczny festiwal „Wisła”, prezentujący dzieła polskiej kinematografii.

W 2022 roku festiwal został odwołany w związku z napaścią Rosji na Ukrainę.

2021 Gorączka, reż. Kiriłł Sieriebriennikow^[5]

2020 Drodzy Towarzysze!, reż. Andriej Konczałowski^[6]

2019 Byk, reż. Boris Akopow^[7]

2018 Serce świata, reż. Natalia Mieszczaninowa^[8]

2017 Arytmia, reż. Boris Chlebnikow^[9]

2016 Uczeń, reż. Kiriłł Sieriebriennikow^[10]

2015 Kraina Oz, reż. Wasilij Sigariew^[11]

2014 Jak mam na imię, reż. Nigina Sajfułłajewa^[12]

2013 Geograf przepił globus, reż. Aleksander Wieledinski^[13]

2012 Córka, reż. Aleksander Kasatkin, Natalia Nazarowa^[14][15]

2011 Faust, reż. Aleksander Sokurow^[16]

2010 Półtora pokoju, reż. Andriej Chrżanowski^[17]

2020 Wierność, reż. Nigina Sajfułłajewa^[6]

2019 Byk, reż. Boris Akopow^[7]

2018 Dwoje, reż. Timofiej Dałnin

2017 Arytmia, reż. Boris Chlebnikow^[9]

2016 Windykator, reż. Aleksiej Krasowski^[10]

2015 Chłopak z naszego cmentarza, reż. Ilja Czyżykow, Anton Czyżykow^[11]

2014 Dureń, reż. Jurij Bykow^[12]

2013 Geograf przepił globus, reż. Aleksander Wieledinski^[13]

2012 Żyć, reż. Wasilij Sigariew^[18]

2011 Generation P, reż. Wiktor Ginzburg^[19]

2010 Pochowajcie mnie pod podłogą, reż. Siergiej Snieżkin^[20]

2009 Morfina, reż. Aleksiej Bałabanow; Dzikie pole, reż. Michaił Kałatoziszwili

2008 Podróż ze zwierzętami domowymi, reż. Wiera Storożewa

2007 Wygnanie, reż. Andriej Zwiagincew^[21]

• Witryna sieciowa festiwalu "Sputnik nad Polską". [dostęp 2011-01-08].